12 محرم، شهادت امام سجاد علیه السلام ، 95 ه ق

سبب شهادت امام زین العابدین علیه السلام بنا به روایت اکثر مورخان ، زهری بود که به دستور ولید بن عبدالملک به آن حضرت خورانیده و وی را مسموم نمودند و برا اثر مسمومیت به شهادت رسید.

در این جا، زندگانی آن حضرت را به اختصار بیان می کنیم:

محل دفن امام سجاد

قبرستان بقیع ، واقع در مدینه منوره در جوار قبر عمویش امام حسن مجتبی علیه السلام . هم اکنون قبور مشرفه چهار امام معصوم ، یعنی امام حسن مجتبی ، امام زین العابدین ، امام محمد باقر و امام جعفر صادق علیهم السلام در کنار یکدیگر قرار دارند. پیش از این برای قبور مشرفه ائمه بقیع ، گنبد و بارگاهایی بود که مزار عاشقان اهل بیت علیه السلام و شیعیان قرار می گرفت ولی در شوال سال 1344 قمری مورد حقد و کین وهابیون متعصب حجاز واقع شد و به همراه آثار سایر بزرگان اسلام به کلی تخریب گردید.

اصحاب و یاران امام سجاد

اسامی تعداد زیادی از مؤ منان ، شیعیان و دوستداران اهل بیت علیه السلام در زمره اصحاب و یاران امام زین العابدین علیه السلام قرار گرفته است ، که در این جا به نام های برخی از معرفین اشاره می کنیم : جابر بن عبدالله انصاری ، عامر بن واثله کنانی ، سعید بن مسیب ، سعید بن جهان کنانی ، سعید بن جبیر، محمد بن جبیر، ابوخالد کابلی ، قاسم بن عوف ، اسماعیل بن عبدالله بن جعفر، ابراهیم بن محمد حنفیه ، حسن بن محمد حنفیه ، حبیب بن ابی ثابت ، ابوحمزه ثمالی ، فرات بن احنف ، جابر بن محمد بن ابی بکر، ایوب بن حسن ، علی بن رافع ، ابومحمد قرشی ، ضحاک بن مزاحم ، طاووس بن کیسان ، حمید بن موسی ، ابان بن تغلب ، سدیر بن حکیم ، قیس بن رمانه ، عبدالله برقی ، همام بن غالب (فرزدق شاعر)، یحیی بن ام طویل و...

آثار امام سجاد

گرچه از امام زین العابدین علیه السلام آثار ارزشمندی از قبیل مواعظ، احادیث ، اشعار و ادعیه به صورت پراکنده بر جای مانده است و مورد استفاده محققان و متقیان قرار می گیرد. ولی دو اثر مدون از آن حضرت باقی مانده است که در میان آثار اسلامی ، درخشندگی و جاودانگی ویژه ای دارند. آن دو عبارتند از: 1- صحیفه سجادیه ، که مشتمل بر 83 دعا و مناجات است. 2- رسالة الحقوق ،که تبیین کننده حقوق آحاد ملت و افراد بشری درجامعه اسلامی است.

فضایل و مناقب امام سجاد

امام زین العابدین علیه السلام بسان سایر امامان معصوم علیه السلام جامع کمالات انسانی و فضایل اخلاقی است ، که در عالم آفرینش همانندی جز رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم برای آنان پدید نیامده است و آن حضرت ،به مقامی از تعبد و تقرب به درگاه الهی نایل شده بودکه وی رازینت پرستش کنندگان لقب دادند.

زمام داران معاصر

امام زین العابدین علیه السلام از هنگامی که دیده به جهان گشود تا آخر عمر شریفش با 9تن از حاکمان ، معاصر بود. اسامی خلفا و حاکمان به شرح ذیل است : امیرمؤمنان، امام علی بن ابی طالب علیه السلام (35-40 ه .ق) - امام حسن مجتبی علیه السلام (40-41 ه .ق) - معاویة بن ابی سفیان (35-60 ه .ق) - یزید بن معاویه (60-64 ه .ق) - معاویة بن یزید (64-64 ه .ق) - عبدالله بن زبیر (64-73 ه .ق) - مروان بن حکم (64-65 ه .ق) - عبدالملک بن مروان (65-86 ه .ق) - ولید بن عبدالملک (86-96 ه .ق) از میان زمام داران فوق ، ردیف اول و دوم از خاندان شریف بنی هاشم ، ردیف های سوم ، چهارم و پنجم از خاندان بنی امیه و از تیره سفیانی ، ردیف ششم از آل زبیر بن عوام ، و ردیف های هفتم ، هشتم و نهم از خاندان بنی امیه و از تیره مروانی می باشند.

غیر از امیرمومنان امام علی علیه السلام که دادگرترین و شایسته ترین شخصیتی است که پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به زمام داری رسیده بود و فرزندش امام حسن مجتبی علیه السلام که راه پدر گرامش را ادامه می داد،از سایر زمام داران نامبرده ، نسبت به خاندان عصمت و اهل بیت امیر مومنان علیه السلام به ویژه نسبت به شخصیت امام زین العابدین علیه السلام ستم های فراوانی به عمل آمده است . امام علیه السلام در بیشتر ایام زندگی اش از سوی خلفا و حاکمان محلی آنان در اذیت و آزار بود. ایام امامت امام زین العابدین علیه السلام مصادف بود با حکومت یزید بن معاویه تا ولید بن عبدالملک . سرانجام در عصر ولید عبدالملگ و به دستور این خلیفه نابکار، آن حضرت ، مسموم و به شهادت رسید.