ریشه ضرب المثل قمپوز در کردن

آسمونی | فلانی قمپوز در می کند. این جمله را ممکن است در موارد زیادی شنیده باشیم، به این معنی که حرفهایش توخالی و بی پایه و اساس است. ولی تا به حال به ریشه و معنای لغوی آن فکر کرده اید؟ همراه آسمونی باشید تا با ماجرای جالب و تاریخی این ضرب المثل آشنا شویم.

در لغت نامه‌ی دهخدا، قمپز (قمپوز) در کردن به معنای: "دعوای دروغین و بی دلیل، فخر و مباهات بی مورد و بالیدن نابجا" است. هم چنین در لغت نامه‌‌ی معین، به معنی:" لاف و گزاف" است.

ولی ماجرای تاریخی آن به جنگ های ایران و امپراطوری عثمانی بر می گردد.  قمپز،نوعی توپ جنگی سَرپُر بود که امپراطوری عثمانی در جنگهایش با ایران به کار می برد. قمپز اما برخلاف توپ های جنگی دیگر، هیچ اثر تخریبی نداشت و تنها در نقاط کوهستانی شلیک می شد تا با کمک پژواک صدا در کوهستان، صدای مهیبی تولید کند و موجب رعب و وحشت سربازان ایرانی شود. این توپ گلوله ای نداشت و فقط در آن مقدار زیادی باروت می ریختند و پارچه های کهنه و مستعمل را  با سُنبه داخل آن می کردند و می کوبیدند تا کاملا سفت و محکم شود و سپس آن را شلیک می کردند. چندی بعد که ایرانیان به ماهیت دروغین و توخالی این توپ ها پی بردند، اصطلاح «قمپز در کردن» را برای ادعایی که سروصدای زیادی دارد اما بی اثر و دروغین است به کار می بردند.

آسمونی