حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی

حوزهٔ هنری در حوالی سال 1357 خورشیدی به نام کانون نهضت فرهنگی اسلامی به ابتکار طاهره صفارزاده تأسیس شد و پس از چند ماه به حوزه اندیشه و هنر اسلامی تغییر نام یافت و در ابتدای دههٔ 1360 به سازمان تبلیغات اسلامی پیوست.

در سال 1357 جمعی از هنرمندان جوان حول مقام معظم رهبری گرد آمدند و به دنبال ایجاد و احیای نهضت فرهنگی اسلام قدم برداشتند.

محسن مخملباف، مرتضی آوینی، قیصر امین‌پور، امیرحسین فردی، طاهره صفارزاده، ابوالفضل عالی، سید حسن حسینی، محمد کاسبی، رسول ملاقلی پور، فرج‌الله سلحشور، سید علی میرفتاح، حسین خسرو جردی، احمد عزیزی، مهرداد اوستا، سپیده کاشانی، سلمان هراتی، علی وزیریان، عزیزالله زیادی، محمد رضا آقاسی، محمدعلی محمدی (م. ریحان) از فعالان سابق این حوزه بوده‌اند.

از سوی دیگر جمعی از هنرمندان حوزه تجسمی نیز با برگزاری نمایشگاهی معروف در آن روزگار در حسینیه ارشاد سمت و سویی جدید به هنر انقلاب بخشیدند.

اصلی‌ترین هدف آن روزگار موسسان حوزه، ایجاد فرهنگ و هنری مبتنی بر معرفت اصیل انقلاب اسلامی و دینی و برآمده از خواست‌های برحق ملت ستم‌کشیده‌ ایران در عصر سیاه پهلوی بود.

هنری که هم‌چنان از بی‌قیدی و بی‌بندوباری متجدد‌مآب غربزده دوران پهلوی به دور بود، تحت سیطره اندیشه سیاسی چپ و مارکسیسم نیز قرار نداشت و خود را به گفتمان چپ‌زده آن روزگار تسلیم نمی‌کرد.

این هنرمندان به دنبال خلق آثاری در منظومه اندیشه اسلام ناب محمدی و سبکی برگرفته از سنت اسلامی و ایرانی و با بهره‌گیری از برخی ابزارهای مدرن بودند که بتوانند به نهادینه‌کردن مفاهیم مرتبط با گفتمان رهایی بخش انقلاب اسلامی یاری رسانند.

از به هم پیوستن این هنرمندان  به یکدیگر و درآمیختن آنان با سایر فرهیختگان و اندیشمندان، به صورت خودجوش و مردم‌نهاد حوزه اندیشه و هنر اسلامی سر بر آورد که اگر چه در آغاز به شکلی داوطلبانه و هم‌یارانه قوام یافته بود، اما با درخشش آن در آسمان  فرهنگ و هنر ایران‌زمین و سیل مشتاقانی که به آن می‌شتافتند، نیاز به توسعه و سازمان‌دهی آن لازم می‌نمود.

از ابتدای دهه 1360 با پیوستن این نهاد به سازمان تبلیغات اسلامی، در واقع حوزه‌هنری به عنوان یکی از نهادهای مهم نظام‌اسلامی در زمینه فرهنگ و هنر شناخته‌ شد و آثار و تولیدات بسیاری را تقدیم به فرهنگ و هنر انقلاب کرد.

حوزه‌هنری پایگاهی بود که در آن بسیاری از هنرمندان در عصر تازه‌ای که با نفس قدسی امام راحل (ره) روح یافته بود، به تولید اثر منطبق بر گفتمان انقلاب اسلامی می‌پرداختند.

هنرمندانی چون شهید مرتضی آوینی، مرحوم قیصرامین‌پور، مرحوم طاهره صفارزاده، مرحوم ابوالفضل عالی، مرحوم سید حسن حسینی و ...

در دهه سوم انقلاب اسلامی با توجه به حضور نسل سوم در عرصه‌های مختلف کشور، شناسایی، جذب و پرورش استعدادهای هنری جوان به منظور تولید آثار فاخر در منظومه معرفتی دین به عنوان یکی از استراتژی‌های مهم حوزه‌هنری در دستور کار قرار گرفت، تا این جریان هنری و فرهنگی مبارک، هم‌چنان جاری و ساری گردد.

رئیس فعلی حوزهٔ هنری محسن مؤمنی شریف است. پیش از مؤمنی، حسن بنیانیان مدتی رئیس حوزهٔ هنری بود و پیش‌تر، محمدعلی زم این عنوان را داشت. شایان ذکر است که رئیس حوزه هنری توسط ریاست سازمان تبلیغات اسلامی منصوب می‌شود.

دانشگاه سوره، پژوهش‌گاه فرهنگ و هنر اسلامی، انتشارات سورهٔ مهر، هفته‌نامهٔ مهر، و ماهنامهٔ سوره وابسته به حوزهٔ هنری هستند.

از فعالیتهای این نهاد می‌توان شاخه‌های هنرهای تجسمی، هنرهای نمایشی، موسیقی، ادبیات، طنز، پویانمایی، سینما، عکاسی و پژوهش و آموزش هنر را نام برد.