
vpn چگونه کار میکند؟
VPN یا فیلترشکن چیست؟
VPN مخفف عبارت Virtual Private Network به معنی "شبکه مجازی خصوصی" است. VPN یک شبکه خصوصی را از طریق شبکههای عمومی مانند اینترنت گسترش میدهد. مثلاً فرض کنید که شبکه خصوصی شرکتی در داخل ساختمان آن شرکت محدود شده و برای دسترسی به آن باید به داخل ساختمان برویم. اما در مواقعی ما دسترسی فیزیکی به آن مکان را نداریم ولی باید به شبکه خصوصی آن جا وصل شده و با آن کار کنیم. مثلاً زمانی که شما در مسافرت هستید و اتفاقی میافتد که سریعاً باید به شبکه وصل شوید یا امروزه که اصطلاح کار از راه دور مطرح است، کاربران با استفاده از اتصالات VPN به شبکه وصل شده و کار خود را انجام میدهند. اتصالات ویپیان کاملاً امن بوده و غیرقابل شنود و رمزگشایی هستند.
در گذشته برای گسترش داده شبکههای خصوصی از اینترانت (Interanet) استفاده میشد. اینترانت نوعی شبکه است که برای ارتباط و تبادل داده از اینترنت استفاده نکرده و یک شبکه کاملاً اختصاصی بین شرکتها است. اینترانتها بدون واسط اکسترانت هیچ ارتباطی با شبکه اینترنت ندارند. یعنی میتوان اینترانت را مانند یک اینترنت شخصی برای شرکتها تعریف کرد که از پروتکل و استانداردهای اینترنت استفاده میکند اما بسیار محدود تر و دسترسی به آن تنها برای افراد تایید شده امکان پذیر است. مثلاً شبکه بانکها، دانشگاهها و ... اغلب از نوع اینترانت هستند.
راه اندازی اینترانت بسیار پر هزینه بوده و برای اغلب شرکتها امکان پذیر نیست. از طرفی امنیت آن و امکان دسترسی افراد غیر مجاز همیشه تهدیدی بزرگ برای شبکههای اینترانت به حساب میآید. به همین دلیل روش ارتباط ویپیان مطرح شد که کم هزینه تر، امن تر، قابل انعطاف تر و فرایند خطایابی آن نیز سریع تر است.
انواع VPN
1- ویپیان دسترسی از راه دور
نوع Remote Access VPN اجازه میدهد که افراد حقیقی (و نه شرکتها، شعبهها و ...) به شبکه خصوصی یک شرکت وصل شوند. این کاربران میتوانند با اتصال به سرور VPN شرکت، از منابع آن استفاده کنند. از جمله افرادی که از این نوع ویپیان استفاده میکنند کارکنانی هستند که از راه دور کار میکنند.
2- ویپیان مکان به مکان
نوع Site to site VPN اجازه میدهد که شعبههایی از یک شرکت با یکدیگر در ارتباط باشند. این نوع از ویپیان زمانی اهمیت پیدا میکند که صدها فرد قصد ارتباط با سرور را داشته باشند. بجای این که هر یک از نوع "ویپیان دسترسی از راه دور" استفاده کنند، به گروههایی تقسیم میشوند که به عنوان شعبههایی از آن شرکت، از طریق "ویپیان مکان به مکان" به هم متصل شده و اجازه استفاده از منابع یکدیگر را میدهند. اجزای مورد نیاز برای راه اندازی این نوع ویپیان مانند نوع قبلی است با این تفاوت که اغلب، دیگر نیازی به داشتن کلاینت بر روی هر کامپیوتر نخواهد بود.
پروتکلهای امنیتی VPN
1- پروتکل PPTP
یکی از رایج ترین و البته ضعیف ترین پروتکلهایی است که در ارتباطات VPN استفاده میشود. PPTP مخفف Point-to-Point Tunneling Protocol است که برای تونلینگ استفاده شده و توسط پروتکل MPPE رمزگذاری میشود. این پروتکل آسیب پذیریهای امنیتی مختلفی دارد که ارتباط و دادههای ارسالی را در خطر لو رفتن قرار میدهد ولی چون در اکثر سیستم عاملها تعبیه میشود و از طرفی استفاده از آن آسان است، به یکی از رایج ترین پروتکلها تبدیل شده. در یک کلام، از PPTP استفاده نکنید!
2- پروتکل OpenVPN
اوپن ویپیان پروتکل امنی است که از OpenSSL و SSL/TLS برای رمزگذاری استفاده میکند. این پروتکل قابلیت کانفیگ فراوانی داشته و اگر از الگوریتم AES استفاده شود، یکی از قوی ترین پروتکلهای VPN خواهد بود. چون این پروتکل بصورت تعبیه شده در سیستم عاملهای رایج پشتیبانی نمیشود، برای استفاده از آن باید یک برنامه جانبی بر روی سیستم خود نصب کنید. استفاده از این پروتکل پیشنهاد میشود ولی نسبت به SSTP کمی کم ثبات تر است.
3- پروتکل L2TP/IPSec
مخفف Internet Protocol Security بوده و پروتکلی برای امن کردن شبکه عمومی اینترنت است. این پروتکل علاوه بر قابلیت رمزگذاری، میتواند تونل نیز بزند. این پروتکل در دوحالت Transport Mode که فقط اطلاعات موجود در قسمت داده بسته IP را رمزگذاری میکند و حالت Tunnel Mode که کل بسته IP (داده و سربرگ (هدر)) را رمزگذاری میکند. این پروتکل در کانکشنهای VPN در کنار پروتکل L2TP کار میکند. L2TP مخفف Layer 2 Tunneling بوده، برای تونلینگ استفاده میشود، بر پایه PPP بوده و قابلیت رمزگذاری ندارد. با این حال در ترکیب با IPSec میتواند بسیار مناسب باشد. ترکیب پروتکل L2TP/IPSec در سیستم عاملهای جدید بصورت تعبیه شده پشتیبانی میشود. یعنی راه اندازی آن آسان بوده و از طرفی امنیت بالایی هم دارد. ولی چون قابلیت کانفیگ یا پیکربندی زیادی ندارد نسبت به OpenVPN در رده پایین تری قرار میگیرد.
4- پروتکل SSTP
مخفف Secure Socket Tunneling Protocol بوده و پروتکلی برای تونلینگ است با اینحال در کنار پروتکل SSL برای رمزگذاری، برای کانکشنهای VPN بسیار مناسب است. SSTP از ویندوز ویستا سرویس پک 1 به بعد بصورت تعبیه شده توسط این سیستم عاملها پشتیبانی میشود و به دلیل همین پشتیبانی اغلب بهتر از OpenVPN است. با کانفیگ کردن این پروتکل برای استفاده از رمزگذاری AES یک کانکشن قوی خواهید داشت. استفاده از SSTP بیشتر از سایر پروتکلها پیشنهاد میشود.