تاریخچه حضور ایران در مرحله مقدماتی جام های جهانی

جام جهانی 1974: ایران یک گل کم آورد

مسابقات مقدماتی آسیا در چهار گروه انجام شد و ایران در گروه 3 با کره شمالی، کویت و سوریه همگروه بود. مسابقات به صورت رفت و برگشت در تهران انجام شد و ایران با 4برد و یک تساوی و یک شکست و کسب 9 امتیاز به دور نهایی راه یافت. تنها شکست ایران مقابل سوریه بود که در یک بازی تشریفاتی رقم خورد. در دور نهایی ایران با استرالیا روبرو شد که در ملبورن با 3 گل مغلوب شد، اما در بازی برگشت با 2 گل پیروز شد ولی در نهایت از صعود بازماند.

سرمربی: محمود بیاتی
گلزن برتر: پرویز قلیچ خانی (3 گل)
اتفاق ویژه: تیم ملی برای اولین بار در تاریخ خود در استادیوم آزادی به میدان رفت و مقابل کره شمالی به تساوی بدون گل دست یافت. منصور رشیدی با مهار پنالتی کره شمالی مانع از شکست ایران در اولین حضور خود در آزادی شد.

جام جهانی 1978: صعود مقتدرانه

 در مرحله اول ایران با سوریه و عربستان در گروه 3 قرار گرفت که با 4 برد و بدون گل خورده به دور دوم راه یافت اگرچه سوریه برای بازی برگشت به ایران نیامد. در دور دوم 5 تیم برتر آسیا و اقیانوسیه (ایران، استرالیا، کره جنوبی، کویت و هنگ کنگ) در یک گروه به صورت رفت و برگشت با هم دیدار کردند که ایران با 6 برد و 2 تساوی و کسب 14 امتیاز به عنوان تنها نماینده آسیا به جام جهانی راه یافت.

سرمربی: حشمت مهاجرانی
گلزن برتر : غفور جهانی (5 گل)
اتفاق ویژه : اولین صعود ایران به جام جهانی با مقتدرانه ترین شکل ممکن صورت گرفت. ایران فقط موفق به شکست کره جنوبی نشد ومقدماتی جام جهانی 1978 تنها دوره ای است که ایران بدون شکست این مسابقات را به پایان برد.

جام جهانی 1982: عدم حضور به علت جنگ

ایران که توانسته بود در جام جهانی 1978 آرژانتین اولین حضورش را در جام جهانی تجربه کرده و توانست به عنوان تنها نماینده آسیا پای به این رقابت ها بگذارد، پس از آن به علت اتفاق جنگ نظامی بین عراق و ایران، فوتبال ایران نیز با آسیب های جنگ عراق مواجه شد. بدین ترتیب فدراسیون فوتبال ایران تصمیم گرفت در انتخابی جام جهانی 1982 شرکت نکند.

جام جهانی 1986: حذف با تفاضل گل

ایران در این سال نیز هنوز درگیر جنگ با عراق بود و به دلیل ناامن بودن، ایران از رقابت های انتخابی جام جهانی 86 مکزیک نیز انصراف داد تا فوتبال نیز قربانی این اتفاق شود.

جام جهانی 1990: حذف با تفاضل گل

 ایران در دور اول مقدماتی با چین، تایلند و بنگلادش در گروه 5 قرار گرفت و به صورت رفت وبرگشت انجام شد. 5 برد و یک شکست و کسب 10 امتیاز حاصل عملکرد ملی پوشان در این مسابقات بود. ایران فقط به خاطر تفاضل گل موفق به صعود از این گروه نشد چرا که تفاضل چین 10+ و ایران 7+ بود.

سرمربی: رضا وطن خواه و مهدی مناجاتی
گلزن برتر: فرشاد پیوس و محسن گروسی (3 گل)
اتفاق ویژه: مرحوم پرویز دهداری در میانه مسابقات کناره گیری کرد و دستیارش، رضا وطن خواه هدایت تیم ملی را بر عهده گرفت. برای دور برگشت مهدی مناجاتی سرمربی شد ضمن آنکه چند تن از بازیکنان کلیدی به دلایل انضباطی از همراهی تیم در دور برگشت محروم شدند.

جام جهانی 1994: ظهور دایی در بدترین روزهای تیم ملی

در دور اول ایران به همراه سوریه، عمان، تایوان و میانمار (از مسابقات انصراف داد) در گروه 2 قرار گرفت. دور رفت در تهران و برگشت در دمشق انجام شد و ایران با 3 برد و 3 تساوی وکسب 9 امتیاز فقط با تفاضل گل بیشتر نسبت به سوریه به دور نهایی راه یافت. دور نهایی با حضور 6 تیم ایران، کره شمالی، کره جنوبی، عربستان، عراق و ژاپن در دوحه انجام شد و ایران با 2 برد و 3 باخت و کسب 4 امتیاز در رده پنجم قرار گرفت.

سرمربی: علی پروین
گلزن برتر: علی دایی (7 گل)
اتفاق ویژه: علی دایی در اولین روزهای حضور در تیم ملی گلزن برتر مسابقات مقدماتی در قاره آسیا شد و عنوان برترین بازیکن دور نهایی را نیز از آن خود کرد. مصدومیت عابدزاده در مرحله اول و عملکرد ضعیف غلامپور در مرحله نهایی مسابقات باعث شد تا بدترین عملکرد ایران در مقدماتی جام جهانی رقم بخورد.

جام جهانی 1998: معجزه خداداد

 ایران دور اول مقدماتی را با ثبت رکورد گلزنی مقابل مالدیو آغاز کرد. مسابقات به صورت رفت و برگشت در دمشق و تهران انجام شد و ایران با 5 برد و یک تساوی و کسب 16 امتیاز با اقتدار به دور نهایی گام نهاد. در دور نهایی نیز با چین ،عربستان، کویت و قطر در گروه 1 قرار گرفت و در حالی که با یک برد مقابل قطر صعود می کرد، باخت تا راهی پلی اف آسیا شود و در این بازی نیز مغلوب ژاپن شد. در آخرین گام نیز به مصاف استرالیا رفت و با تساوی و گل زده بیشتر در خانه حریف به عنوان آخرین تیم به جام جهانی راه یافت.

سرمربی: محمد مایلی کهن و والدیر ویرا
گلزن برتر: کریم باقری (19 گل)
اتفاق ویژه: والدیر ویرای برزیلی پس از عدم توفیق در صعود مستقیم جانشین مایلی کهن شد و با دو تساوی و یک شکست ایران را به جام جهانی برد و رکورد جالبی از خود بر جای گذاشت! خداداد عزیزی نیز با به ثمر رساندن گل صعود به یک اسطوره در تاریخ فوتبال تبدیل شد. کریم باقری نیز با زدن 7 گل در بازی با مالدیو رکورد جدیدی در تاریخ مسابقات مقدماتی جام جهانی ثبت کرد.

جام جهانی 2002: شکستن رکورد گلزنی، توقف در بحرین!

 در دور اول که در تبریز انجام شد با گوام، تاجیکستان و میانمار (انصراف داد) در گروه 2 قرار گرفت و با دوبرد و ثبت بهترین برد تاریخ مقابل گوام به دور نهایی راه یافت. در دور نهایی در گروه اول با عربستان، بحرین، تایلند و عراق روبرو شد و با شکست در مسابقه حساس مقابل بحرین از صعود مستقیم بازماند. در پلی اف آسیا با امارات روبرو شد و با شکست این تیم مقابل نماینده اروپا، ایرلند قرار گرفت که در نهایت با یک باخت 2- صفر و یک برد 1- صفر از صعود بازماند.

سرمربی: ادمار براگا و میروسلاو بلاژویچ
گلزن برتر: علی دایی (10 گل)
اتفاق ویژه: بحرین با متوقف کردن تیم ملی در تهران و شکست آن در منامه مانع اصلی صعود ایران به جام جهانی شد. روش بازی و وقت کشی های زیاد بازیکنان این تیم باعث شد تا " فوتبال بحرینی" وارد ادبیات فوتبال ایران شود. ایران با پیروزی 19- صفر مقابل گوام رکورد بهترین پیروزی تاریخ تیم ملی را ثبت کرد.

جام جهانی 2006: اضطراب در دور اول / صعود بی دردسر در مرحله نهایی

 در مرحله اول ایران با اردن، لائوس و قطر در گروه 1 قرار گرفت و با 5 برد و یک شکست راهی دور دوم شد و در این مرحله نیز با بحرین، کره شمالی و ژاپن در یک گروه قرار گرفت. 4 برد و یک تساوی و یک شکست و کسب 13 امتیاز ، ایران را به عنوان تیم دوم گروه برای سومین بار راهی جام جهانی کرد. این صعود کم دردسرترین صعود ایران به جام جهانی بود.

سرمربی: برانکو ایوانکویچ
گلزن برتر: علی دایی (9 گل)
اتفاق ویژه: برخلاف ادوار قبلی ، مسابقات مرحله اول برای ایران سخت تر از دور دوم بود. شکست مقابل اردن در تهران و تساوی تا لحظات پایانی مقابل قطر لحظات سخت و پراضطرابی را برای تیم ملی رقم زده بود ، اما گل دقیقه 90 هاشمیان ایران را به دور دوم رساند.

جام جهانی 2010: 8 دقیقه تا جام جهانی فاصله داشتیم

ایران در مرحله اول گروهی با تیم های امارات، سوریه و کویت در یک گروه قرار گرفت و این قرعه ای بود که خود علی دایی در آفریقای جنوبی برای تیم ملی برداشته بود! بازی های دور رفت با 3 تساوی که دو تساوی آن خانگی بود، با اضطراب برای ایران به پایان رسید. البته علی دایی از بازی دوم هدایت تیم ملی را بر عهده گرفت. اما تیم ملی دور برگشت را با 3 برد پشت سر گذاشت و راهی مرحله دوم شد تا با عربستان، امارات، کره شمالی و کره جنوبی رقابت کند. در این مرحله ایران با هدایت علی دایی از 5 بازی 6 امتیاز کسب کرد و بعد از شکست خانگی مقابل عربستان، دایی برکنار و افشین قطبی سکاندار تیم ملی در 3 بازی باقیمانده شد. تیم ملی با قطبی یک برد و 2 تساوی بدست آورد و اگر در بازی آخر مقابل کره جنوبی در دقیقه 82 گل مساوی را نمی خورد، می توانست به عنوان تیم دوم گروه راهی جام جهانی شود، اما با این نتیجه حتی موفق به حضور در مرحله پلی اف نیز نشد.

سرمربی: منصور ابراهیم زاده، علی دایی، افشین قطبی
گلزن برتر: جواد نکونام(4 گل)
اتفاق ویژه: ایران برای اولین بار در یک دوره مقدماتی جام جهانی با 3 سرمربی به میدان رفت. تیم ملی فقط با یک باخت خانگی مقابل عربستان از صعود بازماند. با این وجود در بازی آخر با کره جنوبی نیز تا دقیقه 82 تیم ملی به جام جهانی راه یافته بود، اما گل پارک همه رویاها را نقش بر آب کرد.

جام جهانی 2014: صعود با اقتدار

در مرحله مقدماتی جام جهانی 2014 برزیل، ایران با تیم های کره جنوبی، ازبکستان، قطر و لبنان هم گروه بود. شاید در ابتدا صعود ایران با بردی که مقابل ازبکستان به دست آورد راحت به نظر میرسید اما پس از شکست در مقابل لبنان کار سختی را در دور برگشت مسابقات پیش روی خود میدید، اما با بازی های خوب و همچنین برد کره جنوبی در بازی آخر با گل زیبای رضا قوچان نژاد ایران به عنوان تیم اول در گروه خود راهی جام جهانی 2014 برزیل شد.

• در مرحله گروهی مقدماتی جام جهانی 2022 قطر، تیم ملی فوتبال ایران و عراق، روز پنجشنبه (7 بهمن) ساعت 18 در ورزشگاه آزادی به مصاف هم خواهند رفت. هواداران برای خرید بلیت استادیوم آزادی بازی ایران و عراق می توانند با مراجعه به سامانه فروش بلیت مسابقات فوتبال جهت تهیه بلیت اقدام کنند.