اخلاق خوب در سال جدید با این کارها

• درس تحول‏

«نوروز، فرصتی است تا انسان به اصلاح امور روحی خود بپردازد. تحویل هر سال جدید شمسی - که با نوعی تحول در عالم طبیعت مصادف می‏باشد - فرصتی است تا انسان به تحول درونی و اصلاح امور روحی، معنوی، فکری و مادی خود بپردازد. این دعای شریفی که به ما تعلیم داده‏اند تا در آغاز سال بخوانیم، درس همین تحول است.

در این دعا، از خدای متعال درخواست می‏کنیم که در حال و وضعیت روحی و نفسانی ما، تحول و دگرگونی مبارکی را ایجاد کند. ایجاد تحول، کار خداست؛ اما ما موظفیم که برای این تحول در درون و در زندگی خود و در جهان، اقدام و تلاش کنیم و همت بگماریم».

«ما در دعای آغاز تحویل، از خدای متعال می‏خواهیم که حالمان را به بهترین حال برگرداند. این تغییر و تحول، یکی از بزرگ‏ترین اسرار حرکت تکاملی انسان است که اسلام ما را به آن امر کرده و دستور داده است؛ مخصوص کسان خاصی هم نیست. مبادا کسی خیال کند که تغییر حال، از آن کسانی است که طبق معیارهای اسلامی، دچار بدحالی‏اند؛ حتی کسانی که حال و اخلاق نیکی دارند، چون بهترین نیستند، از خدا می‏خواهند که به سمت بهترین حرکت کنند.

ما، هر که هستیم، هر جا هستیم و در هر مرتبه‏ای از دانش، معرفت، کمال و اخلاق انسانی قرار داریم، باید از خدا بخواهیم که حالمان را نیکوتر کند و ما را به سمت کامل‏تر شدن پیش ببرد».

• یاد مرگ و قیامت

نو بهار است، در آن کوش که خوش دل باشی * که بسی گل بدمد باز و تو در گِل باشی

پیامبر گرامی اسلام می فرماید: «هر گاه که بهار را می بینید، مرگ و حشر و نشر قیامت را یاد کنید».

انسان با یاد مرگ و قیامت، می تواند از غفلت به در آمده، همچون درختی که در بهار جوانه و شکوفه می زند، کمالت را در درون خود شکوفا کند؛ از بهار بیاموزد و به همراه لباس نو، روحش را نو و زیبا کند؛ زیرا

تن آدمی شریف است به جان آدمیت * نه همین لباس زیباست نشان آدمیت

• شستشوی روح از زشتی ها

باید از نوشدن طبیعت درس گرفته و اصلاح و خودسازی را در رأس برنامه‌ها قرار داد.

چه خوب است که در هر روز با خدای خود تجدید عهد و پیمان کنیم که بغیر از رضای الهی گام برنداریم. این کار شاید در ابتدا، سخت جلوه کند؛ اما به مرور زمان خواهی دید که این شیطان بوده که کار را دشوار جلوه می داد و در حقیقت سخت نیست. پس با نو شدن طبیعت تصمیم بگیریم، از نقایص و زشتی های اخلاق دوری کرده، جای آن را به فضایل اخلاقی بدهیم.

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند: «آنکس که به جبران نقص و بدی خود نپردازد، هوای نفس بر او مستولی خواهد شد و برای کسی که ناقص بماند، مردن بهتر خواهد بود».

شما می توانید با تهیه ی یک دفترچه، از ابتدای سال جدید، محاسبه و مراقبه ی روزانه داشته باشید. به این نحو که مثلاً هفته ی اول عید را تصمیم بگیرید به هیچ وجه دروغ نگویید؛ و هر روز مراقب باشید و اگر در طول روز دروغی از شما سر زد، آنرا در دفتر خود یادداشت کنید و شب به شب با مراجعه به دفتر خود، حسابرسی کنید. اگر دروغی از شما سر نزده بود، شکر خدای را به جا بیاورید؛ و اگر خطا کرده بودید، از خداوند طلب بخشش کنید و تصمیم بگیرید از فردا دیگر دروغ نگویید.

به همین ترتیب، هفته های بعدی را به پالایش روح از رذایل اخلاق بپردازید. اگر در این کار حوصله و استقامت به خرج دهید، پس از مدتی شاهد تغییرات زیبایی خواهید شد.

• زدودن کینه ها و صله رحم با اقوام و دوستان در طول سال

با فرا رسیدن بهار که آیینه رحمت، عظمت و قدرت الهی در تحول طبیعت است؛ باید با همدلی، تحکیم پیوندهای اجتماعی و خانوادگی، وحدت و انسجام به فعالیت‌های سال جدید پرداخت.

• انس با قرآن و روایات اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام)

قرآن کریم، چراغ راه کسانی است که قصد دارند به سمت حضرت حق تعالی حرکت کنند؛ عمل به نصایح قرآن و سفارشات اهل بیت عصمت وطهارت (علیهم السلام) و پرهیز از آنچه که این دو ثقل الهی نهی کرده اند، تنها راه کسانی است که می خواهند با نو شدن طبیت، اخلاقی نو داشته باشند.

• توجه به گذر عمر

با آمدن هر سال جدید، در حقیقت ما یک سال پیرتر می شویم! و همگی اذعان دارند که چقدر ایام عمر به سرعت سپری می شود. امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرمایند: «ساعت ها عمر را کاهش می دهد». پس قدر جوانیت را بدان و کمر همت خویش را محکمتر ببند و از این ایام جوانی توشه برگیر.

• امام زمان (علیه السلام) را ناظر بر اعمال خود دیدن

حضرت فرمودند: «فانا یحیط علمنا بانباءکم و لا یعزب عنا شیء من اخبارکم؛ همانا از اوضاع شما کاملاً آگاهیم و هیچ یک از احوال شما بر ما پوشیده نیست» (بحارالانوار/ ج53/ ص175).

اگر ما باور کنیم که همه ی انسان ها در دایره ی علمی امام زمان (علیه السلام) هستند و حضرت به اذن خداوند، ظاهر و باطن ما را می بیند و به تمام حالات انسان، آگاهی و احاطه کامل دارند، اعتقاد به این نظارت، عامل مهمی در درست انجام دادن کارها است.