قمصر کاشان کجاست؟

قمصر شهری واقع در شمال غرب استان اصفهان و جنوب شهرستان کاشان و به صورت دره‌ای با ابعاد تقریبی 9 و 5 کیلومتر است. شهرت قمصر به اعتبار گلاب و کیفیت گل محمدی آن است. اگر می خواهید بدانید قمصر کاشان کجاست؟ این بخش آسمونی را مطالعه نمایید.

قمصر کاشان کجاست؟

به علت آب‌وهوا و خاک مناسب قمصر (لوم: مخلوطی از شن و رس)، گل محمدی آن مرغوبیت بسیاری دارد. در سال‌های 1354–1352 کارشناسان بلغاری با بررسی گل سرخ محمدی قمصر دریافتند که در سنجش با نمونه‌های همگون در دیگر نقاط کشور از کیفیت بسیار بهتری برخوردار است. از همین رو، برخی صنایع پیشرفتهٔ عطرسازی جهان به کاربرد اسانس عطر گل محمدی قمصر روی آورده‌اند.

تاریخچه و آثار تاریخی قمصر کاشان

نام قمصر به صور «قُمسر» و «کُمسر» نیز ضبط شده‌است. جزء «قُم» در قمصر با واژهٔ کوم، به معنای قنات، شاید بی‌ارتباط نباشد. کشف چند مسکوک در پای کوه‌های اشک در شمال شرقی قمصر، که قدمت آن‌ها حتی به زمان هخامنشیان می‌رسد، این فرض را تقویت می‌کند که احتمالاً تاریخچهٔ آن به قبل از اسلام می‌رسد، هرچند در این باره با قطعیت نمی‌توان سخن گفت. قمی، از مورخان محلی قرن چهارم، در ذکر قرا و مزارع کاشان، از قمصر نام نبرده، در حالی که نام روستاهای نزدیک به قمصر، یعنی قزاآن و قهرود و جوشقان (با ضبط خونجان)، را ذکر کرده‌است. به نوشتهٔ راوندی، در حملهٔ ملک سلجوقی بن محمد بن ملکشاه سلجوقی به ناحیهٔ کاشان در 532 ق، قمصر ویران شد. در سال700 ق، کاشانی در توصیف صنعت کاشی دربارهٔ سنگی معروف به سنگ قمصری و سنگ لاجورد معروف به سلیمانی، که معدن آن در قریهٔ قمصر بوده، مطالبی آورده‌است. در قرن هشتم، حمدالله مستوفی قمصر را دهی در ولایت کاشان خوانده که در آن حشیش (گیاه) نادر بوده و کوه‌های قمصراز منابع تأمین آب کاشان بوده‌است. در شمال قمصر سدی تاریخی قرار دارد که برخی بانی آن را سلطان جلال‌الدین خوارزمشاه دانسته‌اند و برخی زمان آن را به دورهٔ سلطان جلال‌الدین ملکشاه سلجوقی (485–465 ق) نسبت داده‌اند. شواهد حاکی است که سد مربوط به ملکشاه سلجوقی به مرور زمان تخریب شده و مجدداً در دورهٔ صفویه (شاه عباس اول) سد فعلی بر روی شالودهٔ سد باقی‌مانده از سد دوره سلجوقی احداث شده‌است. این سد در پی سیل سال 1335 از کار افتاده است. در زمان شاه عباس دوم صفوی (حک: 1052–1077)، ملا محسن فیض کاشانی در قمصر سکونت داشت و شاه گاه به دیدار او می‌رفت. بسیاری از بناهای شاهانه و حوض و استخر و عمارت مخصوصی در باغ و خانهٔ ملا محمدمحسن فیض کاشانی در قمصر به دستور شاه عباس دوم ساخته شده‌است. کاروانسرای شاه عباسی یا کاروانسرای گبرآباد در 5 کیلومتری قمصر از دیگر آثار تاریخی آن است. از دیگر آثار تاریخی قمصر بقعهٔ امامزاده شاهسواران است که بر فراز بلندترین قلهٔ کوهسار میان قمصر و قهرود قرار دارد. این بقعه دارای دو در چوبی به تاریخ 887 و 902 ق است. در لوحهٔ مرمرین ستونی در داخل بقعه تاریخ 901 و بر در ورودی کنده‌کاری‌شدهٔ بقعه تاریخ 995 دیده می‌شود. در دورهٔ قاجار، قمصر از قرای معتبر و بهترین ییلاق کاشان و دارای باغ‌های فراوان و آب‌های گوارا و گلاب معروف بود.

آب و هوای قمصر کاشان

آب و هوای قمصر به علت ارتفاع نسبتاً بالا از سطح دریا (از 1700 تا 2000 متر) و محصور بودن در بین چندین کوه و قرار گرفتن در یک چاله اکثراً هوای به اصطلاح خفه ای دارد. وجود باغ‌ها و درختان فراوان کمی‌ بر این پدیده غلبه کرده و گاهی اوقات هوا را نسبتاً معتدل می‌کند . آمار طولانی‌مدت از بارندگی آن در اختیار نیست، اما آمار ایستگاه‌های محلی حکایت از این دارد که میانگین بارندگی آن حدود 190 میلی‌متر است. بیشینهٔ دما در تابستان به 35 درجه می‌رسد و کمینهٔ دمای ثبت‌شده در زمستان حدود 19- است.

زبان و لهجه قمصر کاشان

زبان ساکنان قمصر اساساً فارسی است. البته در بیان مطالب و نحوه تلفظ لغات و به کاربردن صدای حروف (کسر و فتح و ضم) تفاوت‌هایی دیده می‌شود که این خود متأثر از رواج و نفوذ گویش مشهور مردم کاشان است. از دیدگاه زبان‌شناسی علمی نیز زبان ساکنان قمصر را باید فارسی، ولی با گویش کاشانی نام نهاد. از حیث زبان‌شناسی تاریخی، زبان و گویش ساکنان برخی از روستاهای بخش قمصر نظیر قهرود کاملاً با زبان فارسی امروزی متفاوت است و به‌طور کلی به علت در حاشیه ماندن این روستا از تحولات تاریخی و دگرگونی‌های فرهنگی و روحیه مقاومت و پایداری در برابر تجدد زبان کنونی ساکنان این روستا زبان پهلوی ساسانی است و به‌طور کامل رواج دارد. در محاورهٔ معمول ساکنان قمصر، الفاظ و لغات خاص و غیر مرسوم و نامأنوس زیادی به کار می‌رود که تعداد آن‌ها اندک نیست و این نیازمند بررسی بیشتر است.

محصولات قمصر کاشان

قمصر علاوه بر گلاب و عرقیات گیاهی محصولات دیگری هم دارد از جمله عصاره یا عطر گل محمدی که به کشورهای اروپایی صادر می‌شود، آلوچه یا گوجه‌سبز خشک شده، جوزقند (الگ یا نوعی هلوی پوست‌کندهٔ خشک‌شده و پرشده با پودر بادام و هل و شکر و آرد نخودچی)، صابون محلی، قالی دست‌بافت (این سه مورد اخیر در سال‌های اخیر تقریباً از رونق افتاده‌اند). گلاب قمصر شهرت جهانی دارد و هر سال خانهٔ کعبه با آن شسته می‌شود.

دین قمصر کاشان

دین اکثر مردم این شهر مسلمان و مذهب آن‌ها شیعه‌است.

وقایع طبیعی قمصر کاشان

از وقایع این شهر می‌توان زلزلهٔ مهیب سال 1260 و سیل سال‌های 1335 و 1386 را نام برد.