ریزش مو ارثی

ریزش موی ارثی یا ژنتیکی شایع‌ترین نوع ریزش موی پیشرونده است که به آن طاسی الگوی مردانه، طاسی الگوی زنانه یا طاسی معمولی نیز گفته می‌شود. حدود 50% از مردان بالای 50 سال، و حدود 50% زنان بالای 65 سال به این مشکل دچار می‌شوند. شدت این نوع ریزش مو در زنان متفاوت است به طوریکه گاهی اوقات به صورت کم ‌پشتی گسترده‌ موهای سر بروز کرده و گاهی اوقات نیز منجر به طاسی کامل می‌شود.

علل ریزش موی ارثی کدامند؟

ریزش موی ارثی ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و هورمونی است.‌ هورمون دی‌هیدروتستوسترون (DHT) عامل اصلی ریزش موی ژنتیکی در افراد مستعد به این نوع ریزش است. DHT، باعث تغییر در فولیکول‌ها و در نهایت ریزش موی سر می‌شود. موهایی که از فولیکول‌های متأثر از DHT رشد می‌کنند به تدریج باریکتر و کوتاه‌تر شده، و رنگشان روشن‌تر می‌شود تا جایی که در نهایت فولیکول‌ها کاملاً کوچک شده و از بین رفته و رشد مو متوقف می‌شود. در واقع سابقه‌ فامیلی نقشی اساسی در علت ریزش مو مردان دارد.

آیا این نوع ریزش موروثی است؟

بله. عقیده بر این است که استعداد ژنتیکی که علت ریزش مو در مردان است، می‌تواند از هر یک از والدین یا هر دوی آن‌ها به ارث برسد.

علائم ریزش موی ارثی کدامند؟

مردان زودتر و بیشتر از زنان به ریزش موی ارثی دچار می‌شوند. عموماً ریزش مو یا عقب رفتن خط رویش مو در مردان می‌تواند در هر سنی بعد از بلوغ شروع شود. معمولاً، در زمان شروع ریزش مو زنان نسبت به مردان دیرتر بوده و در دهه‌های 50 یا 60 زندگی رخ می‌دهد. البته، گاهی اوقات ریزش موی ارثی در زنان زودتر از این، یعنی در دهه‌های 30 یا 40 زندگی، بروز می‌کند. در برخی زنان، این عارضه به بیش از اندازه بودن هورمون‌های مردانه در بدن، مانند آنچه در سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) رخ می‌دهد، ارتباط دارد. برای درمان ریزش مو زنان باید توجه داشت که آکنه، افزایش موهای صورت، نامنظم شدن عادات ماهانه و ناباروری همگی از علائم این سندرم هستند.

ریزش موی ارثی به چه شکل بروز می‌کند؟

ریزش موی ارثی به اشکال متفاوتی در زنان و مردان رخ می‌دهد. در ابتدا موها در نواحی مبتلا به ریزش نازک‌تر و کوتاه‌تر از موهای نواحی بدون ریزش بوده و در مراحل بعد همین موها هم می‌ریزند.

الگوی معمول ریزش مو در مردان، به این شکل است که خط رویش موی پیشانی عقب رفته و ریزش مو از فرق و جلوی سر شروع می‌شود.

در زنان، ریزش مو یا کم‌پشتی آن عموماً در ناحیه فرق سر رخ داده و خط موی پیشانی به طور کامل یا تقریباً کامل حفظ می‌شود.

ریزش موی ارثی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص معمولاً برمبنای تاریخچه، الگوی ریزش مو و سابقه خانوادگیِ ریزش با یک الگوی مشابه صورت می‌گیرد.‌ در هنگام معاینه پوست سر طبیعی به نظر می‌رسد. گاهی اوقات آزمایش خون هم گرفته می‌شود.

آیا برای ریزش موی ارثی درمان دارویی قطعی وجود دارد؟

خیر، هیچگونه درمان قطعی ریزش موی ارثی وجود ندارد. البته، معمولاً پیشرفت این عارضه در زنان و مردان خیلی کند بوده و از چند سال تا چند دهه طول می‌کشد. شروع این نوع ریزش در سنین پایین‌تر می‌تواند نشانه سریع‌تر بودن نرخ پیشرفت آن باشد.

چگونه می‌توان ریزش موی ارثی را درمان کرد؟

 درمان‌های موضعی و خوراکی مجاز

استفاده از داروی ریزش مو ماینوکسیدیل 2 یا 5% بر روی پوست می‌شود.

برای مردان از قرص‌های فیناستراید جهت کاهش سطح هیدروتستوسترون استفاده می‌شود که باعث کم شدن سرعت ریزش مو شده و احتمالاً به رویش مجدد موها کمک می‌کند. معمولاً برای مشاهده نتیجه این دارو برای ریزش مو  دست کم به 3 تا 6 ماه مصرف مداوم نیاز است. کاهش میل جنسی و اختلال نعوظ از عوارض شناخته شده این قرص‌ها هستند. نتایج بدست آمده از این درمان ریزش مو مردان و زنان ظرف 6 تا 12 ماه پس از قطع استفاده از این قرص‌ها از بین می‌رود.

درمان‌های تأیید نشده

استفاده از داروهایی مثل سپیرونولاکتون، سیپروترون استات، فلوتامید و سایمتیدین در زنان باعث مهار عملکرد دی‌هیدروتستوسترون در پوست سر شده و تا حدودی در درمان ریزش مو و بهبود آن موثر است. البته، باید در دوران بارداری از مصرف سپیرونولاکتون و سیپروترون استات اجتناب شود زیرا آن‌ها می‌توانند باعث زنانه شدن جنین مذکر شوند؛ در دوران شیردهی نیز باید از مصرف هر دو اجتناب شود. فلوتامید خطر آسیب رساندن به کبد را به همراه دارد.

لازم به یادآوری است که تمام روشهای درمان ریزش موی سر موضعی و خوراکی تنها تا زمانی تأثیر دارند که از آن‌ها استفاده می‌شود. به علاوه، هیچ یک از این درمان‌ها تأثیر چشمگیری ندارد.

انواع کلاه‌گیس‌ها

برای برخی افراد، استفاده از انواع کلاه‌گیس‌ها و حتی اکستنشن‌های مو کمک بسیاری زیادی به پنهان کردن ریزش موی ارثی می‌کند. کلاه گیس‌ها (موهای مصنوعی) دو نوع دارند؛ آن‌ها از موهای طبیعی یا مصنوعی ساخته می‌شوند.

کلاه‌گیس‌ها و کلاه‌گیس‌های تکه‌ای ساخته شده از موی مصنوعی معمولاً 6 تا 9 ماه دوام داشته و نگهداری و شست‌وشوی آن‌ها راحت است اما حرارت به آن‌ها آسیب زده و پوشیدنشان باعث احساس گرما در پوست سر می‌شود. کلاه‌گیس‌ها یا کلاه‌گیس‌های تکه‌ای ساخته شده از موی واقعی ظاهری طبیعی‌تر داشته و می‌توان آن‌ها را با حرارت پایین حالت داد.

مواد آرایشی پوشاننده

اسپری‌های حاوی فیبرهای کوچک رنگ شده که از طریق اینترنت هم قابل خریداری هستند به برخی افراد کمک می‌کنند تا طاسی خود را پنهان کنند. البته، در صورت خیس شدن موها (به وسیله باران، شنا یا تعریق) این مواد شسته شده و معمولاً تنها تا نوبت بعدی شانه کردن یا شست‌وشوی سر دوام دارند.

درمان‌های جراحی

بیمه‌ها درمان‌های جراحی را پوشش نمی‌دهند. این درمان‌ها به صورت خصوصی انجام شده و عبارتند از (1)  کاشت مو، که در آن فولیکول‌های مو از پشت و کناره‌های سر برداشته شده و به نقاط طاس سر پیوند زنده می‌شوند، و (2) کاهش پوست سر که در آن مساحتی به شکل یک بیضی از پوست ناحیه طاس برداشته شده و نواحی مجاور حاوی مو کشیده شده و به هم نزدیک می‌شوند.‌ گاهی اوقات برای کشیدن پوست از اتساع دهنده‌های بافتی استفاده شده و همچنین اسکارهای به جا مانده از کاهش پوست سر بیش از حد به چشم می‌خورند.

مراقبت از خود (چه کاری می‌توانم انجام دهد؟)

یکی از وظایف مهم مو، حفاظت از پوست سر در برابر آفتاب است؛ بنابراین باید تمامی نواحی طاس پوست سر در مقابل آفتاب محافظت شوند تا از آفتاب سوختگی جلوگیری شده و احتمال بروز آسیب‌های طولانی مدت ناشی از آفتاب نیز کاهش یابد. شما باید نواحی طاس سر را با کرم ضدآفتاب بپوشانید و در صورتی که قرار است در معرض نور خورشید قرار بگیرید می‌بایست کلاه بپوشید.‌