نماز میت

نماز میت یک امر واجب کفایی است که باید پس از غسل و کفن و پیش از دفن میت خوانده شود. در این نماز، بر خلاف سایر نمازها، طهارت شرط نیست و می‌توان آن را بدون وضو و غسل نیز به جا آورد. اگر چه بهتر آن است که تمام چیزهایی را که در نمازهای دیگر لازم است، رعایت کنند. این نماز رکوع و سجود ندارد و کاملاً ایستاده خوانده می‌شود. در ادامه این بخش آسمونی با روش خواندن نماز میت بصورت دقیق آشنا خواهید شد.

واجبات نماز میت

• قیام
  یعنی کسی که نماز میت می‌خواند باید ایستاده نماز را به جا بیاورد مگر آنکه قادر به قیام نباشد.

• نیت و قصد قربت
  یعنی در موقع نیت میت را معین نماید و نماز را به قصد قربت و نزدیکی به خدا بخواند.

• استقبال قبله
  یعنی کسی که بر میت نماز می‌خواند، باید رو به قبله باشد و واجب است میت را مقابل او به پشت بخوابانند به طوری که سر میت به طرف راست نمازگزار و پای او به طرف چپ نمازگزار باشد.

• تکبیرات پنج‌گانه
  تکبیرات و دعاهای پشت‌سر آن‌ها را به طوری به دنبال هم بخواند که نماز از صورت نماز خارج نشود و موالات آن حفظ گردد. از میان واجبات ذکر شده، نیت و قیام برای فرد قادر و تکبیرات رکن نماز میت هستند و بقیه واجب‌ها غیر رکن هستند.

مستحبات نماز میت

1. کسی که نماز میت می‎خواند با وضو یا غسل یا تیمم باشد و احتیاط مستحب آن است که در صورتی تیمم کند که وضو و غسل ممکن نباشد.
2. اگر میت مرد بود، امام جماعت یا کسی که بر او نماز می‌خواند، مقابل وسط قامت او بایستد و اگر میت زن است، مقابل سینه‌اش بایستد.
3. پا برهنه نماز بخواند.
4. در هر تکبیر دست‌ها را بلند کند.
5. فاصله او با میت به قدری کم باشد که اگر باد لباسش را حرکت دهد به جنازه برسد.
6. نماز میت را به جماعت بخواند.
7. امام جماعت تکبیر و دعاها را بلند بخواند و کسانی که با او نماز می‌خوانند آهسته بخوانند.
8. در جماعت اگر چه مأموم یک نفر باشد، عقب امام بایستد.
9. نمازگزار به میت و مؤمنین زیاد دعا کند.
10. پیش از نماز سه مرتبه بگوید: «الصَّلاة».
11. نماز را در جایی بخوانند که مردم برای نماز میت بیشتر به آن‌جا می‎روند.
12. زن حایض اگر نماز میت را به جماعت می‌خواند، در صفی تنها بایستد.

چرا در نماز میت رکوع و سجده وجود ندارد؟

علت رکوع و سجده نداشتن نماز میت، این است که این نماز در حقیقت نماز واقعی نیست لذا شرایط نماز واقعی را ندارد؛ مانند طهارت لباس، پاکی بدن از نجاست و...، بلکه دعایی است که مومنان در حق میت می‌‌کنند.

یونس بن یعقوب از امام صادق سوال کرد؛ آیا بی‌ ‏وضو می‌توان نماز میت خواند؟ حضرت فرمود بلی، نماز میت تکبیر، تسبیح، تحمید و تهلیل است، همان‌گونه که در منزل تکبیر و تسبیح می‌‏گویی.‏

خواندن نماز میت چگونه است؟

نماز میت پنج تکبیر دارد و در آن پس از تکبیر اول شهادتین، پس از تکبیر دوم صلوات، پس از تکبیر سوم طلب مغفرت برای مؤمنان و مسلمانان، و پس از تکبیر چهارم طلب آمرزش برای میتی که برایش نماز خوانده می‌شود، انجام می‌شود و با تکبیر پنجم نماز پایان می‌یابد.

خواندن نماز میت به صورت خلاصه

میت را به سمت قبله میگذاریم، به نحوی که سر متوفی در سمت راست و پاهای میت در سمت چپ فرد نمازگزار قرار بگیرد. سپس نماز گزار رو به قبله و با فاصله کم از میت ایستاده و نیت نماز میت میکند و تکبیر اول را میگوید.

1. پس از تکبیر اول میگوید: اَشْهَدُ اَنْ لا الهَ الَّا اللَّهُ وَ اَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ اللَّهِ
2. پس از تکبیر دوم میگوید: اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
3. پس از تکبیر سوم میگوید: اَللَّهُمَّ اْغفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَ الْمُؤْمِناتِ
4. پس از تکبیر چهار اگر میت مرد باشد میگوید : اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِهذَا المَیت و اگر زن باشد میگوید: اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِهذِهِ المَیتَهِ
5. و پس از تکبیر پنجم نماز تمام میشود.

احکام نماز میت

• خوئی، تبریزی، سیستانی، زنجانی، وحید
  نماز خواندن بر میّت مسلمان یا بچه ای که محکوم به اسلام و شش سال او تمام شده باشد واجب است.
• مکارم
  واجب است بر هر میّت مسلمان و بالغ نماز بخوانند و بر بچه نابالغ اگر کمتر از شش سال نداشته باشد نیز احتیاط واجب آن است که نماز بخوانند.
• بهجت
  نماز خواندن بر میّت شیعه اثنا عشری واجب است، بلکه بر هر مسلمان که شهادتین می‌گوید تا وقتی که چیزی که منافات با شهادتین دارد از او صادر نشده باشد بنابر اقوی واجب است و خواندن نماز میّت بر کسانی که محکوم به کفر هستند مثل غلاة و خوارج و نواصب جایز نیست. نماز میّت بر بچه اگر شش سالش تمام شده باشد واجب است، بلکه بنابر احتیاط اگر عارف به نماز باشد و کمتر از شش سال هم داشته باشد باید بر او نماز بخوانند. ولی باید پدر و مادر آن بچه یا یکی از آنان مسلمان باشند و اگر عارف به نماز نیست باید شش سالش تمام شده باشد.
• سیستانی
  بنا بر احتیاط واجب نماز خواندن بر بچه‌ای که شش سال او تمام نشده ولی نماز را می‌فهمیده، لازم است و اگر نمی‌فهمیده خواندن نماز بر او رجاءً مانعی ندارد. امّا نماز خواندن بر بچه‌ای که مرده به دنیا آمده مستحبّ نیست.