
روسای فدراسیون فوتبال از ابتدا تا امروز (بخش اول)
نوشته از مهدی زارعی
بخش اول- ژنرال های قبل از انقلاب
**** فوتبال ایران در روزهای بی رئیسی به سر می برد و سایه تعلیق برفراز آن گسترده شده است. اتفاقی که قبلا در سال 1385 نیز برای فدراسیون فوتبال رخ داده بود. اما قبل از دوران علی کفاشیان و مهدی تاج، چه کسانی روسای فدراسیون بودند و در هر دوره چه اتفاقاتی برای فوتبال ایران رخ داد؟ چند سال قبل مجله همشهری تماشاگر مرور کاملی داشت بر نامهای مردانی که رئیس شدند. این نوشته را بدون کم و کاست می خوانیم. *** دکتر علی کنی کنی از جوانی بین بازیکنان فوتبال، نقش بزرگ تری را بر عهده داشت. در سال 1303 که فوتبالیست های تهرانی به دیدار رئیس مجلس رفتند او به نمایندگی از بازیکنان تهران، با رئیس مجلس صحبت کرد. بنابراین منطقی بود که همه شخصیت مدیریتی او را باور داشته باشند. در سازمان تربیت بدنی، قبل از تشکیل فدراسیون فوتبال او رئیس دایره فوتبال بود و بعدها رئیس فدراسیون فوتبال شد. دکتر کنی در خرداد 1329 زمانی که اختلاف بین یاران پرادعای تیم ملی پیش آمده بود از مسئولیت خود کناره گیری کرد. *** هدایت ا... گیلانشاه فوتبال به شخصیت قدرتمندی در سال 1329 نیاز داشت که بتواند حاشیه ها و ادعای بسیار یاران تیم ملی را مهار کند. کار به جایی رسید که در یکی از سفرها، حسین صدقیانی مربی تیم ملی قبل از شروع بازی پاکت مهر و موم شده یاران تیم ملی را از کیف درآورد و اعلام کرد ارنج یاران تیم ملی از تهران به او دیکته شده است. گیلانشاه فرمانده نیروی هوایی بود و از فوتبالیست های سابق تیم توفان به حساب می آمد. گیلانشاه در سال 1331 از هدایت فوتبال کنار رفت. جامعه سیاسی پرالتهاب و درگیر بود بنابراین گیلانشاه به مسئولیت نظامی خود در آن مقطع توجه بیشتری داشت. *** سرتیپ حسین سیاسی در دورانی که توجه عمومی جامعه از فوتبال دور شده بود سیاسی دو بار اداره فوتبال را در شرایط پرالتهاب جامعه بر عهده گرفت. هر دو بار او با تغییر در سیاست سازمان تربیت بدنی از مسئولیت خود کنار رفت. *** محسن حداد محسن حداد مثل حسین سیاسی، در سال های 31 تا 34، دو باره به طور یک در میان رئیس فدراسیون شد. حداد یک داور قدیمی بود. او اولین کسی محسوب می شد که رسما به عنوان یک داور، زمام امور فوتبال را به دست گرفت و هر بار با رفتن رئیس سازمان از کار برکنار شد. *** مصطفی سلیمی او که در سال 1335 رئیس فدراسیون فوتبال شد، قبلا به عنوان سرمربی دبیر و نایب رئیس در این فدراسیون کار کرده بود. سلیمی با این کسوت رئیس فدراسیون فوتبال شد، اما با تغییرات ایجاد شده و انتصاب ایزدپناه به عنوان رئیس سازمان تربیت بدنی از مسئولیت خودش کنار گذاشته شد. *** حسینعلی مبشر او خواهرزاده عصمت دولتشاهی همسر سوم رضاخان و پسرخاله تنی محمودرضا، عبدالرضا، احمدرضا، حمیدرضا و فاطمه پهلوی بوده است. مبشر، فوتبالیست سابق باشگاه دارایی و تیم ملی فوتبال هم بوده و در اولین برد تاریخ تیم ملی فوتبال هم بوده و در اولین برد تاریخ تیم ملی که در سال 1328 اتفاق افتاد، 2 گل برای تیم ملی به ثمر رساند. مبشر دوباره رئیس فدراسیون فوتبال شد. هر بار به خاطر آمدن ایزدپناه به عنوان رئیس سازمان، او آمد. مبشر بار اول به خاطر نتایج ضعیف تیم ملی در بازی های آسیایی 1958 توکیو و بار دوم به خاطر کناره گیری تیمسار دکتر عباس ایزدپناه از ریاست سازمان تربیت بدنی کنار رفت. *** مصطفی مکری نصب و عزل او هم به خاطر رفت و آمدهای مدیران اتفاق افتاد. به خصوص در دوره دوم ریاستش که شامل سال های 1346 تا 1351 می شد. در این دوره ریاست سازمان بر عهده تیمسار پرویز خسروانی بود. خسروانی رئیس باشگاه تاج هم از وجود مصطفی مکری به عنوان رئیس فدراسیون فوتبال بهره برد. مکری بار اول در زمان ریاست ایزدپناه در سازمان تربیت بدنی در سال 1337 به عنوان رئیس فدراسیون منصوب شد. اما با آمدن تیمسار محمد دفتری به عنوان رئیس سازمان از مسئولیت خود کنار گذاشته شد. مکری در دوره اول ریاستش مورد انتقاد شدید نشریه کیهان ورزشی قرار گرفت، چنانچه وقتی از ریاست فدراسیون فوتبال کنار گذاشته شد، نشریه کیهان ورزشی شکرگذاری کرد! مکری از بازیکنان سابق فوتبال و عضو تیم توفان بود.