آشنایی با شهرستان اسلامشهر تهران

شهرستان اسلامشهر یکی از شهرستان‌های استان تهران است. مرکز این شهرستان، شهر اسلام‌شهر است. این شهرستان از شرق و جنوب به ری از غرب به شهرستان بهارستان و از شمال غرب به شهریار محدود است. این شهرستان در سال ۱۳۹۵، ۵۴۸٬۶۲۰ نفر جمعیت داشته که از این تعداد ۲۷۹٬۲۸۲ نفر آن مرد و ۲۶۹٬۳۳۸ نفر آن زن بوده است.

تاریخچه اسلامشهر

اسلامشهر در گذشته یکی از روستاهای شهرری بوده‌است روستایی به نام قاسم‌آباد شاهی بوده‌است. یکی از روستاهای اسلامشهر، فیروز بهرام است که بنای آن را به فیروز ساسانی نسبت داده‌اند. اسلامشهر در دوران قاجار منزلگاه اردوی همایونی بوده و به نام قاسم‌آباد خالصه نیز خوانده می‌شده‌ است. وجود بقایای پایه‌های پل بر روی رودخانه حصارک پایین و تپه‌های واقع در مجاورت یا نزدیکی آن و آثار مدفون در آن‌ها، دلالت بر وجود دوره‌های تاریخی مختلف داشته و حاکی از اهمیت این منطقه‌است.

از محوطه‌های باستانی این شهرستان که هم دوره با محوطه‌های باستانی چشمه علی شهر ری؛ مرتضی گرد و تپه سیلک کاشان هستند، می توان به تپه مافین آباد و تپه نظام آباد اشاره کرد که با دارا بودن هفت هزار سال پیشینه تاریخی و فرهنگی از شهرت زیادی در مجامع علمی برخوردار بوده و از شاخص‌های تمدن پیش از اسلام در جهان شناخته می‌شوند. همچنین تپه‌های باستانی پراکنده در سطح منطقه را می‌توان با محوطه‌های تاریخی مجاور آن در دشت بزرگ ری مقایسه کرد.

از این شهرستان تاکنون ۱۲ اثر تاریخی و باستانی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است. این منطقه به دلیل مرغوبیت و حاصلخیزی زمین‌های مستعد کشاورزی، وجود رودخانه‌های پرآب، رشته قنات‌های جاری و نزدیکی به تهران از دیرباز مورد توجه بوده‌است. محوطه باستانی مافین آباد اسلامشهر که به دلیل حفاری‌های غیرمجاز آسیب دیده‌، دارای کهن‌ترین دوره تاریخی است که دیرینگی آن به هزاره پنجم پیش از میلاد می‌رسد.

بیشینه مردم اسلامشهر را 95 درصدترکها تشکیل میدهند.5 درصدگیلک‌ها و کردهاو لرها و مازنی ها نیز از دیگر اقوام تشکیل دهنده جمعیت این شهرستان هستند.

موقعیت جغرافیایی

شهرستان اسلامشهر یکی از شهرهای استان تهران، در جنوب غربی شهر تهران بر سر راه ارتباطی جاده ساوه قرار گرفته و از طریق بزرگراه‌های قدیم و جدید تهران-ساوه و همچنین راه آن تهران به جنوب کشور و سایر استان‌های همجوار ارتباط دارد. فاصله آن تا مرکز شهر تهران حدود ۱۵ کیلومتر است. اسلامشهر در سال ۱۳۷۳ از سوی وزارت کشور به عنوان یکی از شهرستان‌های تابعه استان تهران اعلام شد.

وسعت شهرستان در حدود ۱۹۵ کیلومتر مربع است و دارای ۳ بخش، ۴ دهستان و ۲۷ روستا است. این شهرستان در منطقه دشت آبرفتی جنوب غربی تهران واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا در حدود ۱۳۰۰ یا ۱۲۵۰ متر است. شهرستان، قطارشهری در حال احداث دارد.

تقسیمات کشوری

مناطق

• مناطق ۱ و ۲ مرکزی
• منطقه ۳ آن شهرک واوان
• منطقه ۴ شاطره
• منطقه ۵ قسمت‌هایی از احمد آباد مستوفی (خارج از محدوده بخشداری احمد آباد مستوفی)
• منطقه ۶ شهرک میان اباد و شهرک امام خمینی

بخش‌ها

• بخش مرکزی
• بخش چهاردانگه
• بخش احمدآباد مستوفی

شهرها

• شهر اسلام‌شهر
• شهر چهاردانگه
• شهر احمدآباد مستوفی

دهستان‌ها

• دهستان بهرام آباد
• دهستان چیچکلو
• دهستان ده عباس
• دهستان فیروزبهرام

شهرک‌ها

• شهرک قائمیه
• شهرک سعیدیه
• شهرک محمدیه
• شهرک مهدیه
• شهرک نواب صفوی
• شهرک باغ نرده (ایرانشهر)
• شهرک واوان
• شهرک امام خمینی
• شهرک گلها
• شهرک شیرودی
• شهرک موسی آباد
• شهرک انبیاء
• شهرک جانبازان
• شهرک الهیه
• شهرک توحید
• شهرک باغ فیض
• شهرک امام حسین
• شهرک صادقیه
• شهرک مصطفی خمینی
• شهرک آزادگان
• شهرک طالقانی
• شهرک ضیاءآباد
• شهرک احمدیه

روستاها

• روستای مافین آباد
• روستای فیروزبهرام
• روستای محمدآباد چهار طاقی
• نصیرآباد (کمتر از ۳ خانوار)
• روستای ترشنبه
• روستای گلدسته
• روستای شمس‌آباد
• روستای شاتره
• روستای بهرام‌آباد
• روستای حسین‌آباد سیاه‌آب
• روستای ده عباس
• روستای کرک‌اینکچه
• روستای سیمون
• روستای لهک (کمتر از ۳ خانوار)
• روستای مهران‌آباد
• روستای نظام‌آباد
• روستای ایرین
• ملک‌آباد
• روستای چیچکلو
• روستای علی‌آباد
• روستای علی‌آباد طپانچه
• روستای بهمن‌آباد
• روستای رضی‌آباد
• روستای قلعه اکبربک (کمتر از ۳ خانوار)
• روستای حسن‌آباد خالصه

اماکن تاریخی اسلامشهر

• تپه باستانی چیچکلو
• تپه باستانی مافین‌آباد
• تپه واوان
• تپه باستانی ده عباس
• تپه سفید گلدسته
• تپه باستانی نظام‌آباد
• یخچال قدیمی علی‌آباد
• یخچال قدیمی ترشنبه

اماکن تاریخی

• تپه باستانی چیچکلو
• تپه باستانی مافین‌آباد
• تپه واوان
• تپه باستانی ده عباس
• تپه سفید گلدسته
• تپه باستانی نظام‌آباد
• یخچال قدیمی علی‌آباد
• یخچال قدیمی ترشنبه
• آتشکده ضیا اباد

امام زاده ها

• امامزاده ابراهیم
• امامزاده اسماعیل (چیچکلو)
• امامزاده سید رضا (علی‌آباد قاجار)
• امامزاده عباس
• امامزاده عقیل
• امامزاده ابوطالب (فیروزکوه بهرام)
• امامزاده ذکریا (ایرین)
• امامزاده طاهر
• امامزاده عیسی (واوان)
• امامزاده محمد (ایرین)
• امامزاده غیبی (شهرک امام حسین)

افراد مشهور و معروف اسلامشهر

تصاویر شهرستان اسلامشهر