آشنایی با گروه موسیقی ENIGMA

نگاهی به موسیقی New Age و گروه Enigma راز ورزی بـا اعـداد رومـی: در اواخر دهه هشتاد میلادی نوعی رویکرد شبه فلسفی در غرب ظهور کرد که خواستار احیای باورها و تفکراتی بود که پیش از شکل گیری دنیای صنعتی و مدرن امروزی رواج داشت. یکی از اصلی‌ترین محورهای این نگرش، رازورزی یا به قول خارجکی‌ها Mysticism بود.

در همین ایام بود که بازار طالع‌بینی، فالگیری، طب سنتی و گیاهخواری در غرب به شدت گرم شد و رونق پیدا کرد.  این رویکرد وهم‌انگیز و جدید، سبک خاصی از موسیقی را نیز به همراه آورد که ما آن را با نام موسیقی «نیو ایج» یا موسیقی عصر نوین می‌شناسیم. نوعی موسیقی رازآلود که سعی داشت انسان گرفتار در جوامع صنعتی را به آرامش ذهنی و روحی برساند. در سال 1990 میلادی، آلبومی در همین سبک جدید و با نام «1990 میلادی» از گروهی به اسم «انیگما»‌ به بازار آمد. البته با این توضیح که تهیه کنندگان محترم مثل آدمیزاد روی اینزرت مربوطه ننوشته بودند «1990 میلادی» بلکه برای آنکه آن رازورزی مورد نظر را اعمال کرده باشند با استفاده از اعداد رومی نوشته بودند: MCMXC A.D. . این آلبوم توانست خیلی زود، با جذابیت ریتم هایپنوتیک خود، از چارت‌های موسیقی اروپا و امریکا بالا برود و در 40 کشور جهان به صدر جدول پرفروش‌ها راه پیدا کند.

انیگما (که به فارسی می‌شود راز و معما) با اولین آلبوم خود به موفقیتی رسیده بود که هیچیک از اعضای این گروه خوابش را هم نمی‌دید. اما این اعضای گروه چه کسانی بودند؟ جواب این سوال را هم کسی نمی‌دانست چرا که اعضای انیگما برای تشدید رازورزی (!) می‌خواستند گمنام و مجهول‌الهویه باقی بمانند و اصرار داشتند با همان نام انیگما شناخته شوند. آنها حتی در مراسم اهدای جوایز نیز شرکت نمی‌کردند و خلاصه حسابی همه را گذاشته بودند سر کار که ناگهان سر و کله یک گروه کُر آلمانی پیدا می‌شود و رهیر این گروه از انیگما به دادگاه شکایت می‌کند. گویا انیگما یکی از قطعات دهه هفتاد این گروه کر مونیخی را بدون اجازه در آلبوم خود به کار برده بود.  Unknown Object  خودتان دیگر می‌توانید حدس بزنید که ادامه داستان چه می‌شود.

برای دادگاه که دیگر نمی‌شود رازورزی‌بازی در آورد. این بود که مایکل کِرِتو مجبور شد آفتابی شود و خودش و دیگر اعضای گروه را معرفی کند. اما راستش اعضای ثابت دیگری در کار نبودند و هر چه بود بیشتر همین آقای کرتو بود. هر چند که همسر او، ساندرا، نیز در سرایش برخی از ترانه‌ها و در همخوانی‌ و یا تکخوانی بعضی از قطعات شرکت داشت. البته به غیر از ساندرا، 9 نفر دیگر نیز با کرتو همکاری نزدیک داشتند اما نقش آنها چندان پررنگ نبود. اما بشنوید از این آقای مایکل کرتو یا همان مغز متفکر گروه انیگما. او در سال 1957 میلادی در شهر بخارست، پایتخت رومانی، متولد شده بود و از همان کودکی عاشق پیانو (و احتمالاً رمز و راز و معما و رازورزی) بود. او تحصیلات آکادمیکش را نیز در زمینه موسیقی انجام داد و در 22 سالگی با درجه ممتاز از آکادمی موسیقی فرانکفورت آلمان فارغ التحصیل شد. خودش می‌گوید:  آرزویم این بود که نوازنده پیانو شوم اما راستش درست از همان روزی که مجبور شدم پیانویم را بفروشم توانستم آهنگ‌های خارق‌العاده بسازم.

خب، این هم یکی از محاسن فروش پیانوست که باید کرتو را کاشف آن بدانیم. بگذریم؛ آقای کرتو با این ذهنیت انیگما را پایه گذاری کرد که عادات شنیداری مخاطبان را زیر و رو کند و با ارائه سبکی نو، شنونده را با اثر درگیر و وادار به تفکر کند.  او معتقد است که در یک قطعه موسیقی نباید همه چیز را به شنونده گفت بلکه باید بعضی حرفها را نگفته گذاشت و اجازه داد تا شنونده به سهم خود به درک آن نایل شود. چیزی در مایه‌های سپیدخوانی در شعر نو. جالب است بدانید تمام کارهای ضبط و میکس و مستر آلبوم اول انیگما در استودیوی خانگی کرتو در اسپانیا و توسط خود او انجام شد.  او می‌گوید: در تهیه آلبوم 1990 میلادی شدیداً تحت تاثیر «پینک فلوید» و «آرت آو نویز» بودم. باز خدا پدرش را بیامرزد که می‌گوید تحت تاثیر که بوده است. قابل توجه بعضی از آهنگسازان و خوانندگان داخلی.

موفقیت آلبوم اول باعث شد تا کرتو و شرکت تهیه کننده به فکر تکرار این موفقیت بیفتند. این کار 4 سال زمان برد و بالاخره انیگما دومین آلبوم خود را در سال 1994 منتشر کرد که باز هم در همان حال و هوا بود. با این تفاوت که در آن از آوازهای بومی بیشتر استفاده شده بود و سویه‌های سبک راک نیز بیشتر از قبل در آن شنیده می‌شد. دو سال بعد آلبوم سوم انیگما نیز به بازار آمد که همان فضاسازی‌های رویایی و وهم آلود زمینه اصلی کار را شکل می‌داد با این تفاوت که نقش آواز در آن پررنگتر شده بود .

انیگما در مدت 14 سال حضورش در زمینه موسیقی جهانی، برای چند فیلم سینمایی کار ساخته است و مهمتر اینکه باعث شکل‌گیری گروه‌های مقلد زیادی شده است که در همان حال و هوا کار می‌کنند. از جمله این گروه‌ها می‌شود به «شیلر»، «اپراتیکا» و «الکمی» اشاره کرد.  اگر چه همگان انیگما را بعنوان یک گروه موسیقی می شناسند.ولی در حقیقت یک طرح یک نفره است و ساخت موسیقی و اشعار آن همگی توسط یک نفر انجام می شود.شخصی که در پشت نقاب انیگما به ساخت موسیقی و سرودن اشعار مشغول است مایکل کرتو نام دارد که به کارلی ام سی شهرت دارد.

مایکل کرتو در 18 دسامبر 1957 در بخارست رومانی متولد شد او از پنج سالگی به نواختن پیانو مشغول گردید و از همان کودکی نبوغ خود را در موسیقی به نمایش گذاشت .او در 1965 وارد کالج موسیقی بخارست بنام لیزیوم گردید و در آنجا به تحصیل موسیقی کلاسیک پرداخت.او سپس در 1968 برای ادامه تحصیلات به پاریس رفت و پس از آن هم تا سال 1978 در آکادمی موسیقی فرانکفورت واقع در المان به تحصیل عالی موسیقی مشغول بود.کرتو در سال 1988 با خواننده ای بنام سندرا لوئر Sandra lauer ازدواج کردو به آهنگسازی برای او مشغول گردید.

او از سال 1985 تاکنون بیش از 7 آلبوم برای همسرش ساندرا ساخته و برنده جوایزبسیاری گشته است و حتی یکی از ترانه های سندرا به نام ماریا مگدانلا maria magdanela در زمان اجرایش در بیش از 30 کشور جهان کقام نخست را به دست آورده است.  مایکل کرتو در مصاحبه ای در مورد فلسفه اش در مورد موسیقی می گوید: قوانین کهنه و قدیمی باید کنار گذاشته شوند تا بتوان چیز جدیدی خلق کرد. اولین کار مستقل کرتو لژیونر نام داشت که در سال 1983 توسط کمپانی ویرجین در آلمان به بازار عرضه شد ولی موفقیت چندانی به دست نیاورد .اما کرتو نا امید نشد.و تصمیم به ساخت موسیقی منحصر به فردی که از سالها قبل رویایش را در سر داشت گرفت.او با توجه به موسیقی گروههایی چون art of noise and pink floyd اولین آلبومش تحت عنوان انیگما را در سوم دسامبر 1990 در اروپا عرضه کرد.

این آلبوم کهMCMXCaD نام داشت توسط کمپانی ویرجین در اروپا عرضه شد و با فروش غیر قابل باور 12 میلیون نسخه سی دی مواجه شد. در سال 1991 این آلبوم در آمریکا توسط کمپانی ویرجین/ کارسیما عرضه شد و فروش چشمگیری به دست آورد.در ایالات متحده این آلبوم در اولین هفته توزیعش برنده جایزه پلاتیوم سی دی گردید و دو سال بعد از آن نیز جایزه دیگری به دست آورد.  در آن زمان که موسیقی آمیزه ای از عشق و سکس و مملو از اشعار بی معنی بود.اشعار اخلاقی و موسیقی سنگین و مسخ کننده انیگما تاثیر فراوانی بر جامعه اروپا و آمریکا گذاشت.نوع منحصر به فرد اجرای اشعار به سبک گروه کر کلیسای گریگوریان و زمزمه هایی به زبان فرانسه که توسط سندرا انجام می شد به همراه موسیقی هیپتونیزم کننده آن٬MCMXCaD را از تمامی کارهای دیگر متمایز نمود.مدتی بعد با به بازار آمدن آلبوم ویدئویی بی نظیر این آلبوم که به صورت ویدئو کلیپ و بدون حضور خواننده و یا نوازنده ارائه شده بود.

شهرت انیگما را در اولین کارش صد چندان نمود.اجرای واحد ترانه سادگرایی در این البوم نیز برنده جایزه platinum CD گردید. و به افتخارات کرتو افزود.خود کرتو در مورد این ترانه می گوید: این تنها قسمتی از یک کار کامل با موسیقی و سطح متفاوت است.سادگرایی در ژانویه 1991 در 7 کشور اروپایی مقام نخست را به دست آورد و در 15 کشور در قاره آمریکا نیز به عنوان بهترین ترانه سال معرفی گردید. و چنین پیروزی برای کرتو باعث شد به کارش تحت عنوان انیگما ادامه دهد.

  او در مصاحبه ای در مورد مقایسه موسیقی او با کار خوانندگان پیش و پا افتاده ای چون prince and madonna می گوید: کاری که مادونا و پذینس انجام می دهند نوعی تجارت فاجعه آمیز است.آنچه من می سازم یک موسیقی **** نیست.بلکه موسیقی احساسی و این دو با هم تفاوت فاحشی دارند.  در سال 1993 فیلمسازی به نام رابرت اوانس از کرتو در خواست کرد که برای فیلم جدید او به نام تراشه آهنگی بسازد.نتیجه تلاش کرتو به این منظور ترانه ای به نام تنهایی کارلی و ترانه کارلی بود که از ترکیب آن دو با یکدیگر ترانه ای به نام دوران تنهایی در آلبوم بعدی او ارئه شد.

کرتو آلبوم دوم تحت عنوان انیگما را به نام صلیب برای تغییرات را در دسامبر 1993 آماده نمود ولی آن را تا 8 فوریه 1994 به بازار نداد .تنها 7 هفته پس از عرضه دومین البوم انیگما این آلبوم برنده جایزه Platinum Album در آمریکا شد. مدتی پس از آن نیز اجرای واحد ترانه بازگشت به بی گناهی نیز برنده جایزه Gold Status گردید.این آلبوم نیز برنده در سال 1995 نیز برنده جایزه دیگری گردید.در 1996 تنها پس از گذشت 2 سال از آلبوم دوم انیگما٬ مایکل کرتو با توجه به موفقیتهای چشمگیر قبلی خود در مورد طرح انیگما آلبوم سوم خود تحت عنوان انیگما به نام پادشاه مرد.زنده باد پادشاه را به بازار عرضه کرد.ولی برخلاف دو کار قبلی او٬ به استثنای چند ترانه موفقیت چشمگیری به دست نیاورد.

کرتو پس از ساختن چند آلبوم واحد از آلبوم سوم انیگما تا 4 سال بعد یعنی سال 2000 آلبوم جدیدی به بازار ارائه نکرد. در سال 2000 آلبوم جدیدش تحت عنوان عنوان پرده ای در پشت آینه را به بازار عرضه کرد. که باز هم نام انیگما را با قدرت هر چه بیشتر در ذهن طرفدارانش زنده کرد. آلبوم چهارم کرتو نیز مانند دو کار اولش تاکنون از موفقیت بسیار زیادی برخوردار بوده است و از آن دو آلبوم واحد و دو آلبوم ویدئویی واحد به بازار عرضه شده است. 

خود مایکل کرتو در مورد پروژه انیگما می گوید:  انیگما وسیله ای است که شما می توانید با آن خارج از قوانین موجود هر کاری را که می خواهید انجام دهید. من ساخت موسیقی انیگما را تا زمانی که دیگر هیچ ایده ای نداشته باشم ادامه خواهم داد و پس از آن کار جدیدی را شروع خواهم کرد.  مایکل کرتو تاکنون تحت عنوان انیگما در مجموع 18 آلبوم به بازار داده است که شامل 4 البوم اصلی.13 آلبوم واحد و یک آلبوم موسیقی به نام مسخ می باشد.کرتو بسیار پر کار است و در شبانه روز 10 تا 16 ساعت کار می کند او هیچگاه مصاحبه نمی کند و در این مورد می گوید:  اگر بخواهم به سوالات خبرنگاران پاسخ دهم دیگر فرصتی برایم در استودیو باقی نمی ماند.