معرفی رشته علوم اقتصادی + شاخه ها

آیا خیابانی را می شناسید که در آن نانوایی، خواروبار فروشی، میوه فروشی یا آرایشگاه نباشد؟

بی شک در هر خیابانی مراکز خدماتی یاد شده و دهها واحد خدماتی دیگر به چشم می خورد.

اما چرا در حالی که هیچ سازمان یا نهادی مسوول ایجاد این مراکز در خیابان های مختلف نیست ما در هر خیابانی به واحدهای فوق دسترسی داریم؟

راستی چرا بسیاری از واحدهای خدماتی 50 سال پیش مثل لحاف دوزی، چینی بندزنی و حلبی سازی از بین رفته اند و در مقابل مغازه های تزئینات ساختمانی و فروشگاه های لوازم صوتی و تصویری ایجاد شده است؟ علم اقتصاد به سوال های فوق پاسخ می دهد و این که در یک جامعه چه عواملی باعث تخصیص منابع می شود. به عبارت دیگر علم اقتصاد، علم تخصیص بهینه منابع است. منابعی که کم یا محدود هستند. این علم در مراکز آموزش عالی تحت عنوان رشته علوم اقتصادی ارائه می شود.

با پورتال آسمونی همراه باشید...

رشته اقتصاد در مقطع کارشناسی دارای شش شاخه اقتصاد نظری، بازرگانی، کشاورزی، پول و بانکداری، صنعتی و حمل و نقل است و داوطلبان هر سه گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی و علوم انسانی می توانند این رشته را انتخاب کنند. البته برای داوطلبان علوم انسانی شاخه اقتصاد نظری ارائه نشده است.

اما به گفته استادان این رشته تفاوت شاخه های مختلف اقتصاد در مقطع کارشناسی کمتر از 30 واحد درسی است و چون دانشجویان می توانند 9 واحد اختیاری خود را از شاخه دیگر انتخاب کنند، تفاوت قابل توجهی بین شاخه های مختلف این رشته وجود ندارد. بویژه این که بین دروس تخصصی هر شاخه نیز تشابه های بسیاری وجود دارد برای مثال از یازده درس اختصاصی شاخه اقتصاد پول و بانکداری ، چهار درس آن با شاخه اقتصاد بازرگانی مشترک است. با این همه ما برای آشنایی شما با شاخه های رشته اقتصاد، به معرفی اجمالی آن ها می پردازیم.شاخه اقتصاد نظری: هسته اصلی تئوری های اقتصادی مثل اقتصاد ریاضی و اقتصاد سنجی در شاخه اقتصاد نظری مطالعه می شود; یعنی این شاخه بیشتر جنبه انتزاعی و تئوری دارد و تاکید آن بر روی تئوری های ریاضی است و دانشجوی اقتصاد نظری کمتر پدیده هایی از قبیل تجارت را مطالعه می کند.

- دروس مشترک در همه شاخه های علوم اقتصادی :

زبان خارجه تخصصی، اصول سازمانی و مدیریت، حقوق تجارت، مبانی جامعه شناسی، ریاضیات، آمار، روش تحقیق، اصول حسابداری، جغرافیای اقتصادی ایران، اقتصاد خرد، اقتصاد کلان، پول و بانکداری، مبانی فقهی اقتصاد صدر اسلام، نظام های اقتصادی، تجارت بین الملل، اقتصاد توسعه، اقتصاد ایران.

شاخه اقتصاد نظری

اقتصاد کشاورزی، اقتصاد مدیریت، اقتصاد ریاضی، اقتصاد سنجی، تاریخ عقاید اقتصادی، برنامه ریزی اقتصادی، اقتصاد منابع .

- دروس تخصصی اقتصاد نظری :

اقتصاد صنعتی، حسابداری شرکت ها، حسابداری صنعتی، اقتصاد منابع، مدیریت تولید، ارزیابی طرح های اقتصادی، اقتصاد سنجی، حقوق کار و روابط صنعتی، پژوهش عملیاتی.

شاخه اقتصاد بازرگانی

اقتصاد بازرگانی یکی از شاخه های کاربردی اقتصاد است که در آن دانشجو با جنبه های توصیفی و تحلیلی مدیریت تولید، مدیریت بازاریابی و کاربردهای آن، قوانین و مقررات مالیات در ایران، انواع حسابرسی و اصول حسابداری آشنا می شود. همچنین با استفاده از یک سری مدل های تصمیم گیری و متدهای کمی، تعیین خط مشی مطلوب را در مسائلی که یک مدیر با آن مواجه می شود، فرا می گیرد.

- دروس تخصصی اقتصاد بازرگانی :

اقتصاد مدیریت، روش های مقداری در بازرگانی، مدیریت تولید، ارزیابی طرح های اقتصادی، حسابداری شرکت ها، حسابداری صنعتی، اصول بازاریابی، اصول بیمه، مدیریت مالی.

شاخه اقتصاد کشاورزی

دانشجویان این شاخه، اقتصادی را که به محصولات کشاورزی و زمین و زراعت باز می گردد، مطالعه می کنند. زیرا بازار محصولات کشاورزی به دلیل این که در بسیاری از موارد، پیوستگی تولید را ندارد همچنین متغیرهایی مثل آب و هوا و خاک در آن اثر عمده ای می گذارد، به مطالعه تخصصی و ویژه ای نیازمند است; یعنی کارشناس اقتصادی این بخش باید علاوه بر آشنایی با اصول و مبانی علم اقتصاد، با مسائل کشاورزی از قبیل تولید کشاورزی و بازارهای محصولات کشاورزی آشنایی داشته باشد.

- دروس تخصصی اقتصاد کشاورزی :

اقتصاد کشاورزی، توسعه و سیاست کشاورزی، اقتصاد منابع، اقتصاد سنجی، ارزیابی طرح های اقتصادی، بازاریابی محصولات کشاورزی، مدیریت مزرعه، جامعه شناسی روستایی، پژوهش عملیاتی.

شاخه اقتصاد پول و بانکداری

دانشجویان این شاخه با نحوه عملکرد بانک های داخلی و خارجی، اسناد اعتباری ارزی، سیاست های پولی و مالی به عنوان مهم ترین سیاست های تثبیت اقتصادی و چگونگی تجزیه و تحلیل صورت حساب های مالی آشنا می شوند.

- دروس تخصصی اقتصاد پول و بانکداری :

عملیات بانکی داخلی، عملیات بانکی خارجی، سیاست های پولی و مالی، بانکداری اسلامی، روش های مقداری در بازرگانی، سازمان های پولی و مالی بین المللی، حسابداری شرکت ها، تجزیه و تحلیل صورت های مالی، ارزیابی طرح های اقتصادی، تامین منابع مالی و بورس اوراق بهادار، مدیریت مالی.

شاخه اقتصاد صنعتی

در شاخه اقتصاد صنعتی دانشجویان طی چند واحد با ساختار بازار صنعت، بازرگانی بین المللی، منافع و مضرات انحصار، سیاست رقابت، منافع مصرف کننده، هزینه ها و حقوق و مقررات کاری که تنظیم کننده روابط بین کارگران و کارفرمایان است، آشنا می شوند.

شاخه اقتصاد حمل و نقل

هدف از تاسیس چنین گرایشی آشنا نمودن دانشجویان با مفاهیم و ویژگیهای اقتصادی حمل و نقل ، روشهای حمل و نقل سنتی و مدرن ، انتخاب وسیله ارزیابی خدمات حمل و نقل ، ارزشیابی طرحها و پروژه های حمل و نقل و مواردی دیگر از این نوع و بررسی نظریه های گوناگون ارائه شده در زمینه ارتباطی حمل و نقل و توسعه اقتصادی است . در این گرایش همچنین نکات ویژه ای در خصوص حمل و نقل زمینی ، دریایی ، هوایی ، خطوط و لوله های نفتی مورد بررسی قرار می گیرد.

فارغ التحصیلان دانشگاه علوم اقتصادی و سیاسی لندن

توانایی های لازم رشته اقتصاد :

در مقطع متوسطه، کتاب اقتصاد تنها برای دانش آموزان رشته علوم انسانی ارائه شده است و چون مباحث این کتاب جنبه حفظی دارد، بسیاری از داوطلبان آزمون سراسری تصور می کنند که برای موفقیت در رشته اقتصاد باید حافظه قوی داشت تا بتوان مفاهیم و نظریه های متعدد را حفظ کرد. در حالی که به گفته استادان و دانشجویان این رشته، دانشجوی اقتصاد بیش از هر چیز باید در درس ریاضی قوی باشد تا بتواند در این رشته موفق گردد.همچنین دانشجوی اقتصاد لازم است که به مباحث اجتماعی علاقه مند بوده و الفبای جامعه شناسی، علوم سیاسی و روانشناسی را بداند چون اقتصاد یک حلقه از علوم اجتماعی است و زنجیره علوم اجتماعی نیز به هم مرتبط است.

موقعیت شغلی رشته اقتصاد در ایران :

دانشجویان دوره کارشناسی اقتصاد بیشتر اطلاعات اولیه و پایه را مطالعه می کنند در نتیجه نباید انتظار داشته باشند که پس از فارغ التحصیلی به طور تخصصی و کاربردی فعالیت نمایند مگر دانشجویانی که خودشان مطالعه و فعالیت بیشتری داشته و تئوری هایی را که مطالعه می کنند، به کار نیز می گیرند. یعنی می توانند مدلهای اقتصادی نوشته، تجزیه و تحلیل کرده و پیشنهادهای تازه ای برای رفع مشکلات اقتصادی موسسه و سازمان های مختلف ارائه دهند. البته این به آن معنا نیست که در حال حاضر فارغ التحصیلان این رشته بازار کار ندارند بلکه می توانند در بخش های مختلف وزارت اقتصاد مثل بخش مالیات، وزارت صنایع، سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی و مرکز آمار فعالیت کنند و مهمتر از همه اینکه حتی اگر فارغ التحصیلان اقتصاد در رشته تخصصی خود فعالیت نکنند، به دلیل داشتن ذهنی باز و تحلیل گر و آشنایی صحیح با مسائل و مباحث اقتصادی، نگاه کارشناسانه ای نسبت به جامعه و پیرامون خود دارند و می توانند در هر شغل و تجارتی موفق و کارآمد باشند.