زمان مطالعه: 11 دقیقه
نکات ساخت ساختمان های ضد زلزله

نکات ساخت ساختمان های ضد زلزله

اگر قصد ساختن يک سرپناه براى خود داريد کافى است مطابق نقشه رعايت ضوابط فنى و استفاده از مصالح مرغوب، آغاز...

 

اگر قصد ساختن یک سرپناه برای خود دارید کافی است مطابق نقشه رعایت ضوابط فنی و استفاده از مصالح مرغوب، آغاز کنید. این مطلب آسمونی، این آگاهی را به شما می دهد که سریع تر اقدام به جلوگیری از اشتباهات و خطا های فنی مجری ساختمان کنید و با مطلع کردن مهندس ناظر خود، از بروز دوباره کاری که بار مالی زیادی به شما تحمیل می کند و همچنین پوشاندن خطا های غیرقابل جبران که می تواند در آینده صدمات جبران ناپذیری به ساختمان شما وارد آورد، جلوگیری کنید.

برای شروع با انواع اسکلت های ساختمان آشنا می شوید، و در ادامه با جزییات فنی و اجرایی آشنا خواهید شد.

ساختمان های فلزی :

در ساخت این نوع ساختمان ها از پروفیل های فولادی در ستون و تیر های آن استفاده شده است. اجرای سریع، کوچک بودن ابعاد ستون ها نسبت به حالت بتنی مقاومت بالای فولاد در برابر کشش و فشار از جمله مزیت های این نوع ساختمان ها به شمار می رود، در مقابل زنگ زدگی، خوردگی و ضعف در برابر آتش سوزی از جمله معایب آن به شمارمی رود.

نصب و اتصال اجزای تیر، ستون و پل های این ساختمان ها به دو طریق جوشکاری و یا پیچ و مهره انجام می پذیرد. در ایران، اکثر ساختمان های مسکونی با اسکلت فلزی به روش جوشکاری نصب می شود.

ساختمان های بتنی :

ساختمان هایی که اسکلت اصلی آنها از بتن آرمه است را ساختمان بتنی می نامند. زلزله ایران، ساختمان های با مصالح بنایی حداکثر باید دارای دو طبقه بدون احتساب زیرزمین باشند.

ساختمان های خشتی :

استفاده از خشت در ساختمان های روستایی و شهر های کوچک به دلیل شرایط اقلیمی انجام می پذیرد. در مناطق کویری که روز های گرم و شب های سرد دارد، بهترین روش سرمایشی و گرمایشی خانه ها استفاده از دیوار های قطور خشتی است. اما این نوع دیوار ها در برابر زلزله آسیب پذیر بوده و به صورت آواری مهیب، جان زیادی را می گیرد. متاسفانه هنوز آئین نامه ای در کشور برای این نوع ساختمان ها تدوین نشده است. به غیر از موارد فوق، ساختمان های پیش ساخته، ساختمان های چوبی و ساختمان های سنگی نیز بر حسب مناطق خاص خود ساخته می شوند.

 

چه بتنی

وقتی می خواهید خانه ای را بسازید، چه بتنی باشد و یا فلزی، موارد زیر را باید رعایت کنید:
ساختمان هایی که بیش از 4 طبقه و یا 12 متر به بالا هستند باید با ساختمان مجاور خود فاصله داشته باشند. این فاصله ها را که اصطلاحاً درز انقطاع می نامند حداقل یک صدم ارتفاع استیعنی برای ساختمان به ارتفاع 20 متر درز انقطاع 2 سانتیمتر خواهد بود. وجود این درز برای حذف و یا کاهش خسارت ناشی از ضربه ساختمان های مجاور به یکدیگر است. این درز ها را می توان با مصالح نرم که در هنگام زلزله به راحتی خرد می شوند، پر نمود.
پلان ساختمان باید ساده و منظم باشد و دارای پیش آمدگی و پس رفتگی زیادی نباشد.
بار و تاسیسات سنگین مانند منبع آب در طبقات فوقانی ساختمان قرار داده نشود و سعی شود تا سنگینی ساختمان در پایین ترین سطح ممکن باشد.اجرای مصالح نما، شیشه، دیوار های جداکننده طوری باشد که هنگام زلزله از سازه جدا نشود.

سعی نکنید بیش از آنچه که در نقشه سازه آورده شده است، اقدام به تقویت سازه، خصوصاً پل ها و تیر ها کنید. افزایش ابعاد پل یا تیر و یا میلگرد ها ی آن نتیجه عکس خواهد داد.اگر هنگام خاکبرداری به پی فونداسیون ساختمان همسایه برخورد کردید، اقدام به تخریب آن نکنید. ضمن هماهنگی با مهندس ناظر خود، با یک برگ یونولیت (فوم) اقدام به جداسازی پی ساختمان همسایه با بتن پی ساختمان خود کنید.

پس از اتمام خاکبرداری و قبل از اجرای بتن مگر بتنی کم سیمانی که به ضخامت 10 سانتیمتر در زیر فونداسیون روی خاک اجرا می کنند از محکم و سفت بودن خاک زیر فونداسیون مطمئن شوید. در این مورد حتماً با مهندس ناظر ساختمان خود مشورت کنید.بار های وارد بر ساختمان، همگی در نهایت به پی فونداسیون ساختمان منتقل شده تا به زمین برسد. لذا دقت در اجرای مرحله از ساختمان حائز اهمیت است. پی ها نیز انواع مختلفی دارند. اما پی رایج ساختمان هایمسکونی در ایران به صورت پی نقطه ای تکی یا دوبل است.پس از خاکبرداری محل پیساختمان، قبل از آنکه بخواهید پی را اجرا کنید، حتماً از مقاومت بستر خاکی که به آنرسیده اید مطمئن شوید. اگر خاک بستر به راحتی توسط بیل دستی برداشته می شود، اجرایفونداسیون به تنهایی جوابگو نخواهد بود.

 

از آنجا که اکثر نقشه های محاسباتی داده شده به مالکین، بدون بررسی خاک منطقه و آزمایش های مربوطه است، لذا فقط به نقشه اکتفا نکنید و حتماً از کارشناس امر یا مهندس ناظر خود بهره بجویید.تراکم بستر خاک قبل از اجرای فونداسیون نیز نباید فراموش شود. بعد از آنکه از خاک زیر پی مطمئن شدید، باید دقیقاً طبق پلان ساختمان و از هر طرف نیز 10 سانتیمتر بیشتر سطح را با یک بتن کم عیار به ضخامت 5 الی 10 سانتیمتر بپوشانید. سپس بر روی آن اقدام به آرماتوربندی و قالب بندی پی کنید.برای متصل کردن کلیه پی ها به هم باید از شناژ استفاده کرد. ابعاد شناژ در نقشه های محاسباتی موجود است.

به خاطر داشته باشید که آرماتور های شناژ حتماً به درون آرماتور های فونداسیون رفته و از مرکز ستون نیز عبور کند. اگر ساختمان اسکلت بتنی باشد، میلگرد های ریشه ستون درون این شناژ قرار می گیرد و اگر ساختمان اسکلت فلزی باشد، صفحه ستون همراه با بولت های آن. مراقب بستن خاموت ها آرماتور های عرضی که به دور آرماتور های طولی و اصلی در شناژ ها بسته می شوند باشید. همانطور که در نقشه های سازه تان درج شده است، فاصله خاموت ها از هم درنزدیکی ستون ها و پی ها کمتر می شود. رعایت کردن این فاصله ها بسیار مهم است ومتاسفانه مجریان جهت راحتی کار خود، کلیه فواصل را مساوی در نظر می گیرند که پس اززلزله آسیب جدی خواهند دید. همچنین انتهای کلیه خاموت ها (تنگ ها) باید کاملاً خم شود و خم های دو خاموت کنار هم روبه روی یکدیگر قرار نگیرند.هنگام بستن میلگرد های پی و شناژ دو نکته را در نظر داشته باشید البته این دو نکته در کلیه آرماتور بندی های اجزای ساختمان نیز به کار می رود.

اول اینکه انتهای میلگرد هایی که آزاد هستند و دیگر ادامه پیدا نخواهد کرد بایستی به صورت 90 درجه خم شوند. حداقل اندازه این خم ها باید 12 برابر قطر آن میلگرد باشد و مورد دوم طول روی هم قرار گرفتن آرماتور ها است. اگر آرماتور طولی در جایی قطع شد و مجبور شدید برای ادامه ازیک آرماتور دیگر استفاده کنید باید حداقل به میزان 50 برابر قطر آن آرماتور، آن دو را روی هم قرار دهید. کمتر از این میزان و یا قرار گرفتن نوک به نوک میلگرد ها به هیچ عنوان مجاز نیست.

اگر بتن را به صورت آماده خریداری می کنید، از یک کارخانه معتبر تهیه کنید. اگر اسکلت ساختمان شما بتنی است ریشه ستون ها را مطابق نقشه و قبل از بتن اجرا کنید. هنگام بتن ریزی، بتن این ناحیه باید حسابی متراکم شود. از آنجا که تراکم میلگرد ها در ناحیه ریشه ستون ها زیاد است، ممکن است کارگران وقت و دقت زیادی را صرف این کار نکنند.

لذا مراقب باشید که تراکم بتن به خوبی انجام گیرد.اگر جهت قالب بندی فونداسیون خود از آجر استفاده کردید، حتماً روی آجر ها را کاملاً با نایلون بپوشانید تا مانع جذب آب بتن توسط آجر ها شوید. اگر از قالب چوبی و یا فلزی استفاده کردید حتماً آن را با روغن مخصوص و یا حتیالمقدور با روغن سوخته چرب کنید تا موقع جداسازی قالب ها از سطح بتن، بدون آسیبرساندن به بتن کار خود را انجام دهید. البته مراقب باشید که آرماتور ها روغنی و چرب نشود.فاصله بین قالب و آرماتور ها را مطابق نقشه رعایت کنید.

حداقل بین 5 تا 7 سانتیمتر بین قالب و میلگرد باید فاصله باشد تا با بتن کاملاً پر شود. اگر تحت هر شرایطی پس از بتن ریزی، آرماتور فونداسیون نمایان بود البته این میزان نباید خیلی زیاد باشد، در غیر این صورت بتن ریزی شما ایراد داشته و باید با مهندس ناظر مشورت نمایید. یکملات پرسیمان با دانه بندی ریز درست کنید و آن قسمت را بپوشانید.

در غیر این صورت آن قسمت محل خوبی برای خوردگی آرماتور فونداسیون شما خواهد بود.آب دادن و نگهداری از بتن را فراموش نکنید. در واقع این شما هستید که مقاومت اصلی بتن را تعیین می کنید!

 

بتن و بتن ریزی

یکی از کاربرد ی ترین مصالح مصرفی در ساختمان، بتن است. پی ها (فونداسیون ها)، ستون ها و تیر های بتنی، بتن مصرفی در سقف های تیرچه بلوک، کامپوزیت و... همگی نشانگر اهمیت این ماده ساختمانی به شمار می روند.بتن تشکیل یافته است از سیمان، شن و ماسه و آب کهبر حسب مقاومت لازم و محل مصرف، میزان مصالح در هنگام اختلاط تعیین می شود. بر حسبنوع و محل مصرف، احتمال اضافه کردن مواد افزودنی نیز وجود دارد.

بتن در مقابل نیروهای کششی ضعیف است بدین جهت برای رفع این ضعف از میلگرد یا آرماتور استفاده می شود که بر حسب محاسبات، قطر و تعداد آن مشخص می شود.نکات مهمی که در هنگام ساخت بتن باید در نظر داشته باشید: سیمان مصرفی خود را بر حسب محل مصرف تعیین کنید. به طور کلی سیمان پرتلند نوع 2 برای کار های ساختمانی کفایت می کند. سیمان پرتلند نوع 5 سیمان ضدسولفات است و برای قسمت هایی از ساختمان که با سولفات در تماس است به کار می رود. در بعضی از پی های ساختمان که ممکن است با خاک و یا آب های سولفاته در تماس باشد باید از این نوع سیمان استفاده کنید.شن مصرفی باید تمیز و سخت باشد.

به کار بردن سنگدانه های درشت تر از 22 میلیمتر در ساخت بتن آرمه توصیه نمی شود و حداکثر اندازه ای که می توانید مصرف کنید 4 سانتیمتر است. البته باید در تعیین شن مصرفی خود به فاصله میلگرد های بسته شده و یا ضخامت دال (قطعه بتنی با ضخامت کم) توجه لازم داشته باشید.ماسه نیز باید شسته باشد. از ماسه های خاکدار در بتن جداً دوری کنید در غیر این صورت ضرر آن بیش از اختلاف قیمت ماسه شسته با ماسه خاکدار خواهد بود.آب مصرفی در بتن بهتر است آشامیدنی باشد. در غیر این صورت باید از آبی استفاده شود که دارای بو و طعم خاصینبوده و با مواد دیگر نیز آمیخته نشده باشد.پس از تهیه مصالح، مطابق دستور العمل داده شده از طرف مهندس ناظر یا محاسب خود، اقدام به اختلاط آنها نمایید. در صورتی که به صورت دستی اقدام به ساخت بتن می کنید، ابتدا ماسه و سیمان را با هم مخلوط کرده، سپس شن را به آن بیفزایید. پس از مخلوط کردن آنها با هم به آرامی آب به آن اضافه کنید.

به خاطر بسپارید که بعضی از کارگران بنا به عادتی که در ساخت ملات دارند، مخلوط را به صورتآبخوره درمی آورند که این کار غلط است و باعث هدر رفتن دوغاب سیمان خواهد شد. آبخوره یعنی مصالح خشک را به صورت توده تپه ای شکل مخلوط کرده و وسط آن را مانند کوه آتشفشان خالی می کنند و درون آن آب می ریزند.

ساخت بتن توسط دستگاه های مخلوط کننده میکسر کیفیت بهتری را به دست می دهد.
پس از ساخت بتن آن را باید به محل بتن ریزی انتقال داده و بلافاصله اقدام به بتن ریزی کنید. اگر بتن در حال سفت شدن بود یا برای راحتی کار خود، هرگز به بتن ساخته شده آب اضافه نکنید. اگر بتن سفت شده، دیگر قابل مصرف نیست اضافه کردن مجدد آب و یا حتی اضافه کردن آب بیش از اندازه در هنگام اختلاط، مقاومت نهایی بتن را کاهش می دهد.

 

مهم ترین نکته ای که در حال اجرای بتن ریزی باید به آن توجه داشته باشید، متراکم کردن بتن است، اهمیت این قسمت از کار آن قدر بالاست که اگر پیمانکار بتن ریزی شما، فاقد وسایل مناسب متراکم خصوصاً ویبراتور بود، از شروع کار خودداری کنید. ویبراتور که تشکیل شده از یکموتور و شلنگی که سر آن با لرزشی که ایجاد می کند باعث تراکم بتن می شود، بهترینوسیله برای این کار به شمار می رود.

بتن باید طوری متراکم شود که کلیه میلگرد ها کاملاً در بتن مدفون شود و هوای محبوس درون بتن کاملاً تخلیه شود. عمل ویبره کردن با ویبراتور در حدود 5 تا 15 ثانیه طول می کشد و هنگام رو زدن شیره بتن متوقف می شود. تراکم بیش از حد نتیجه معکوس می دهد و برای بتن مضراست.

در جاهایی که احتیاج دارید سطوح بتن را صاف کنید مانند سقف ها و پی ها کمی صبر کنید تا آب بتن رو بزند، آن گاه با ماله چوبی اقدام به صاف کردن سطوح کنید. پس از اتمام عملیات بتن ریزی نگهداری بتن حداقل به مدت هفت روز بسیار مهم است و در واقع در این مدت است که بتن مقاومت اصلی خود را به دست می آورد. تاخیر در این کار باعث از دست رفتن مقاومت بتن خواهد شد. در این مدت نباید اجازه دهید که بتن آب خود را از دست بدهد. در تابستان و یا هوای گرم با آب دادن مداوم بتن و یا پوشاندن سطوح بتنی با چتایی گونی خیس می توانید آب لازم را تامین کنید. در روز های سرد و هوای کمتر از 5 درجه سانتی گراد باید مراقب یخ زدگی بتن باشید. بتن در این هوا باید گرم بماند. در سقف ها که ضخامت کم و سطح زیادی دارند، می توانید با روشن کردن بخاری در زیر آنها، این کار را انجام دهید.

 

چند نکته را قبل از شروع بتن ریزی به خاطر بسپارید.

1- هرگز اجازه ندهید میلگرد ها به قالب چسبیده باشند.چه در کنار و چه در کف قالب

2- داخل قالب ها باید کاملاً تمیز و عاری از نخاله، خاک و... باشد.

3- از تماس مصالحی چون گچ، خاک و... که باعث جذب آب بتن می شود جلوگیری کنید. این کار را می توانید با پوشاندن خاک و یا... توسط نایلون انجام دهید.

4- قبل از بتن ریزی، محل را کاملاً مرطوب کنید اما آب اضافی درون قالب ها را تخلیه کنید.

5- میلگرد ها باید عاری از هرگونه چربی، رنگ و... باشد و هیچ گونه جسم خارجی نباید به آن چسبیده باشد.

6- و در آخر؛ موقع جدا کردن قالب ها از بتن سفت شده این کار را به آرامی انجام دهید و از ضربه زدن جداً خودداری

کنید.

سقف

سقف یک ساختمان نقش انتقال بار به پل ها را دارد. در ایران پرکاربرد ترین نوع سقف ها، تیرچه بلوک، طاق ضربی و کامپوزیت به شمار می رود.

سقف های تیرچه بلوک:

در حال حاضر در کشور ما این نوع سقف کاربرد فراوانی در منازل مسکونی دارد. اجرای ساده و سریع و همچنین استفاده از آن در هر دو نوع اسکلت بتنی و یا فلزی، مجریان ساختمانی را به استفاده از این روش ترغیب می سازد. اجزای این سقف عبارت است از تیرچه، بلوک، آرماتور های حرارتی و بتن ریزی نهایی.

مهم ترین عضو انتقال دهنده نیرو های وارده بر سقف تیرچه ها هستند. اگر تیرچه را خریداری می کنید، باید از سازنده آن مطمئن باشید. میلگرد های طولی درون تیرچه باید یکپارچه باشد و به صورت جوشکاری شده نباشد. به دلیل آنکه این میلگرد ها درون بتن قرار گرفته اند، تشخیص این موارد امکان پذیر نیست. لذا با بازدید از محل ساخت تیرچه ها و یا اطمینان از شرکت فروشنده تیرچه از سلامت تیرچه ها اطمینان حاصل نمایید.

نظر خود را درباره «نکات ساخت ساختمان های ضد زلزله» در کادر زیر بنویسید :
لطفا شرایط و ضوابط استفاده از سایت آسمونی را مطالعه نمایید
ارزیابی مهاجرت
: برای دریافت مشاوره درباره نکات ساخت ساختمان های ضد زلزله فرم زیر را تکمیل کنید

هزینه مشاوره ۳۰ هزار تومان می باشد

پاسخ مشاوره شما ظرف 1 روز کاری در پنل شما درج می شود و پیامک دریافت می کنید


دسته بندی های وب سایت آسمونی

آسمونی شامل بخش های متنوعی است که هر کدام از آنها شامل دنیایی از مقالات و اطلاعات کاربردی می باشند، شما با ورود به هر کدام از دسته بندی های مجله اینترنتی آسمونی می توانید به زیردسته های موجود در آن دسترسی پیدا کنید، برای مثال در دسته فیلم و سینما؛ گزینه هایی مثل نقد فیلم، معرفی فیلم ایرانی، فیلم بین الملل، انیمیشن و کارتون و چندین بخش دیگر قرار دارد، یا بخش سلامت وب سایت شامل بخش هایی همچون روانشناسی، طب سنتی، نکات تغذیه و تناسب اندام می باشد.