نقد فیلم درساژ : گلسا و اختلال شخصیتی

نقد فیلم درساژ :

اختصاصی آسمونی نقد از مرجان دلپسند( کارشناس ارشد روانشناسی)

درساژ نخستین فیلم بلند پویا بادکوبه در مقام یک کارگردان است . این فیلم تاکنون در جشنواره های ایرانی و بین المللی بسیاری از جمله جشنواره برلین به نمایش درآمده است و توانسته موفقیت های بسیاری نیز بدست آورد.

درساژ فیلمی روانشناسانه و شخصیت محور است و شناخت درست فیلم ساز و فیلمنامه نویس را از شخصیت های داستان و فیلم می رساند. شخصیت گلسا از نظر روانشناسی مشخصا از چند نوع اختلال رنج می برد و که بازیگر این نقش ، نگار مقدم ، در ارایه آن موفق بوده است . داستان به لحاط محتوا نیز به نقش مهم و حیاتی والدین در شکل گیری مشکلات کودکان و نوجوانان در خانواده خصوصا در دوران بلوغ توجه ویژه ای داشته است .

از جمله اختلالات روانی و عاطفی در دوره نوجوانی می توان به موارد زیر اشاره نمود : اختلالات روان تنی یا سایکوسوماتیک ، اختلالات نوروتیک یا عصبی ، اختلالات شخصیتی ،اختلالات سایکوتیک یا روانی ، اضطراب در اختلالات نوروتیک یا نوروز حالات عصبی که علل عضوی ندارند و بیمار نیز به وضع خود آگاهی دارد و تجربیات ذهنی و خیال پردازیهای خود را با واقعیت در هم نمی آمیزد . در دوران نوجوانی نیز با مخلوطی از این علایم نوروز روبرو می شویم . همانطور که در شخصیت گلسا دیده می شود .

یکی دیگر از مواردی که در گلسا به شدت دیده می شود اضطراب ناشی از شکستهای مکرری است که می تواند ناشی از نادیده گرفته شدن توسط والدین و رفتار غلط آنها توسط والدین و رفتار غلط آنها با گلسا باشد . شاید هم ناشی از تعبیر و تفسیرهای نادرستی گلسا از خود دارد ، باشد . همچنین دیگراختلال روانی که می تواند شخصیت گلسا را نشان بدهد روان گسیختگی نوجوانی است که از ویژیگی های بارز آن فقدان توانایی در اندیشیدن و عاطفه ضعیف و انجام رفتارهای نامعقول و ناتوانی در درک واقعیت است که صحنه های مربوط به دزدی از سوپرمارکت و بازگشت مجدد به صحنه دزدی برای برداشتن دوربین مداربسته و عدم هراس از بازداشت یا دستگیر شدن است . در سکانسی دیگر از فیلم رفتار عجیب گلسا در مواجهه با اسب( الوند) است . همان دختر سرکش و گستاخ و غیر قابل پیش بینی زمانی که در مقابل اسب مورد علاقه اش قرار می گیرد چنان دچار تحول شخصیت می گردد که نمی توان درک کرد کدام یک از این شخصیتها ، شخصیت واقعی وی می باشد ؟ گلسایی که در خانه اقدام به ارتکاب دزدی و اتش سوزی می نماید یا شخصیت مهربان با اسب (الوند). در سکانسی دیگر گلسا برای اینکه به شاگرد مغازه نزدیک شود حاضر به کار کردن در سوپر مارکت می شود . هدف وی از این کار گفتن واقعیت به شاگرد سوپر مارکت است . این امر نشان از تصمیم نهایی گلسا برای تسلیم و اقرار را دارد . یعنی آگاهی یافتن از کار نامعقولی که انجام داده و نتایج نامطلوب آن ، که در لحظه انجام آن فعل کوچکترین کنترلی و تعقلی روی اعمال خود نداشته است و این یکی از علایمی است که در مبتلایان به اختلال نوروتیک دیده می شود .

همانطور که از نام فیلم پیداست " درساژ " درساژ یا خرامش رشته ای در سوارکاری است که در آن سوار کار اسب خود را به اجرای مجموعه ای از حرکات دقیق و هماهنگ با ترتیب و زمان بندی مشخص وا می دارد تا میزان هماهنگی خود را با اسب و آزمودگی حیوان نشان بدهد . درساژ مادر ورزش های سوارکاری است و اگر به آن بها داده نشود و اسب بدرستی تربیت نشود هیچگاه قادر نخواهد بود از تمام توان خود برای اجرای حرکت هایش بهره بگیرد . شخصیت گلسا نیز به خاطر نادیده گرفته شدن از سوی والدین اقدام به وقت گذرانی با گروهی از دوستانی با طبقه اجتماعی نسبتا بالا وقت می نماید که صرفا برای تفریح و سرگرمی دست به اعمالی مانند سرقت و ... می زنند ، می نماید . گلسا دختری سرکش و یاغی که عاشق دویدن در دنیایی است که نه دوستان و نه والدینش برای وی فراهم نمو ده اند بلکه در جهانی لایتناهی است . گلسا دختری نسبتا یکه تاز و آرام و به مثابه اسبی است که در زندگی عادی به سر نمی برد و با وجود تلاش و سختی که می کشد دیده نمی شود . این فیلم ژانری درام و روان شناختانه دارد و حرف برای گفتن بسیار . همچنین تلنگری برای والدین است تا اصلاحی بر روند تربیت کودکان و نوجوانان خود داشته باشند و بر معاشرت های آنان نظارتی بیشتر . اختصاصی آسمونی نقد از مرجان دلپسند( کارشناس ارشد روانشناسی)