پنالتی های مرگبار ; قانونی که در پایان 120 دقیقه، سرنوشت تیمها را در جام جهانی مشخص می کند

نگاهی به قانونی که در پایان 120 دقیقه، سرنوشت تیمها را در جام جهانی مشخص می کند

پنالتی های مرگبار /  اختصاصی آسمونی – مهدی زارعی

همان طور که انتظار می رفت، در مرحله یک هشتم نهایی جام جهانی امسال هم تماشاگران شاهد کشیده شدن بازی به ضربات پنالتی بودند. دیدار اسپانیا و روسیه اولین مسابقه این جام بود که در طول 120 دقیقه با نتیجه مساوی تمام شد و سرنوشت دو تیم به هنرنمایی دروازه بانان کشید و چند ساعت بعد از این مسابقه، دانمارک و کرواسی هم ناچار شدند در ضربات پنالتی تیم پیروز را از بین خود مشخص کنند. اما این دو مسابقه نه اولین مسابقاتی هستند که به ضربات پنالتی کشیده می شوند و نه قطعا آخرین آنها...

قوانین مختلف تا قبل از ابداع قانون پنالتی ها

تا قبل از ابداع قانون «ضربات پنالتی»، فیفا ناچار بود هربار در جامهای جهانی، از قوانین پیچیده‌ای برای اعلام تیم پیروز استفاده کند. در اولین دوره جام جهانی که در سال 1930 و در چهار گروه برگزار شد. هیچ مسابقه‌ای با نتیجه مساوی خاتمه نیافت. اما یک دوره بعد و زمانی که مسابقه دو تیم ایتالیا ـ اسپانیا در مرحله یک چهارم نهایی بازی‌ها (1-1) مساوی شد، مسابقه دو تیم تکرار شد. این اتفاق در سال 1938 بیشتر رخ داد و رقابت تیمهای کوبا ـ رومانی، سویسس ـ آلمان و برزیل ـ چکسلواکی با نتیجه مساوی خاتمه یافت تا همگی این مسابقات تکرار شود. با گذشت زمان، قانون فیفا برای تمامی این رقابت‌ها یکسان شد. در صورت تساوی دو تیم، مسابقه تکرار خواهد شد و در صورت تساوی در دیدار تکراری، کار به پرتاب سکه خواهد کشید! با توجه به این شرایط، جای خوشبختی است که هیچ یک از فینال‌های جام جهانی تکرار نشده است (مثل فینال المپیک 1928) و نتیجه هیچ مسابقه‌ای نیز با پرتاب سکه تعیین نشد (مثل نیمه نهایی یورو 1968 بین ایتالیا و شوروی!). تا این که قرار شد برای انتخاب تیم پیروز از قانون ضربات پنالتی استفاده شود.

اولین ضربات پنالتی پس از 52 سال

به گزارش آسمونی ، در جام جهانی 1982 تنها در چهار دیدار نیمه نهایی، رده‌بندی و فینال امکان داشت که مسابقات به ضربات پنالتی کشیده شود؛ زیرا حتی یک چهارم نهایی نیز به صورت گروهی برگزار می‌شد. اما در روز هشتم جولای 1982 وقتی آلمانی‌ها در وقت اضافی موفق شدند بازی (3-1) باخته را (3-3) کنند، کار برای اولین بار به  ضربات پنالتی کشیده شد. همه چیز آماتور بود و حتی وقتی اولین بازیکن پنالتی خود را از دست داد، دوربین به جای مرور سایر پنالتی‌ها، دلجویی آلمانی‌ها از این بازیکن را به تصویر کشید تا هیچ کس از تلویزیون پنالتی بعدی بازی را نبیند!

«اولی اشتلیکه» و اولین پنالتی از دست رفته

وقتی اولی اشتلیکه آلمانی پشت ضربه پنالتی ایستاد نه کسی باور می‌کرد که نام یک بازیکن با از دست دادن پنالتی جاودانه شود و نه کسی تصور می‌کرد که ژرمن‌ها پس از این ضربه به مدت 28 سال، حتی یک پنالتی هم از دست ندهند(!) اما این اتفاق محقق شد و در لحظات غم‌باری که «پیر لیتبارسکی» مشغول دلداری دادن به اشتلیکه مغموم بود. هیچ دوربینی از ضربه «دیدیه سیس» فرانسوی فیلم نگرفت. اما ناگهان همگان شادی ژرمن‌ها را دیدند؛ سیس هم پنالتی خود را از دست داده بود! پس از آن برای نخستین بار، پنالتی‌های دو تیم پس از 5 ضربه مساوی شد و کار به پنالتی ششم کشید. در این لحظه «ماکسیم بوسیس» پنالتی خود را از دست داد تا ضربه «هورست هروبش» آلمان را به فینال جام رهسپار نماید؛ آلمان نخستین پیروز ضربات پنالتی در جام‌های جهانی بود.

سوکراتس و پلاتینی هم پنالتی خراب کردند

به گزارش آسمونی ، روز 21 ژوئن 1986 دیدار تاریخی دو تیم برزیل و فرانسه در یک چهارم نهایی جام جهانی مکزیک (1-1) خاتمه یافت. در حالی که «زیکو» ستاره برزیل در جریان بازی، یک پنالتی را از دست داده بود. از قضا اولین ضربه پنالتی را هم «سوکراتس» از دست داد و «ژول باتس» دروازه‌بان فرانسه، آن را با دست مخالف خود گرفت. پس از آن تمامی ضربات گل شد و آخرین ضربه به میشل پلاتینی کاپیتان فرانسه رسید. اما پلاتینی ضربه خود را به آسمان زد! یک بار دیگر کار فرانسه به ضربه ششم کشید اما این بار «ژولیو سزار» پنالتی برزیلی‌ها را به تیر دروازه کوباند تا پنالتی لویی فرناندز، گلر برزیل تله سانتانا را یکسره سازد.

ضربات پنالتی، راه نجات تیمهای 10 نفره

هرچند ژرمن‌ها بیشتر اوقات بازی مقابل مکزیک میزبان را با 10 بازیکن سپری کردند، اما در ضربات پنالتی عدالت برقرار است و هیچ تیمی بیشتر از پنج ضربه نمی‌زند؛ حتی میزبان!





به گزارش آسمونی ، آلمانی‌ها هم تمام ضربات خود را به گل تبدیل کردند و شوماخر دو ضربه کیرارته و سروین را مهار کرد تا ژرمن‌ها (4-1) پیروز شده و راهی نیمه نهایی جام 1986 شوند. آخرین ضربه آلمان را لیتبارسکی به ثمر رساند. یک روز بعد (22 ژوئن1986) بلژیکی‌ها نیز هر 5 ضربه خود را وارد دروازه اسپانیا کردند و اولین تیم در تاریخ جام‌های جهانی شدند که چنین آماری را از خود، به جای نهاده است. اما «ژان ماری فاف» دروازه‌بان بلژیک، ضربه «الوی» را مهار کرد تا پنالتی سرنوشت‌ساز به «فان درالست» برسد و او با گل خود، اولین و تنها صعود بلژیک به نیمه نهایی جام جهانی را محقق سازد.

ایرلند جنوبی، بدون برد در جمع هشت تیم برتر

از ویژگی‌های ضربات پنالتی این است که در هنگام اعلام آمار تیمها، مسابقه‌ای که به ضربات پنالتی کشیده شده، مساوی اعلام می‌شود. چنین بود که وقتی در روز 25 ژوئن 1990 مسابقه دو تیم رومانی و ایرلند جنوبی به پنالتی کشیده شد، چهارمین بازی ایرلند در جام جهانی ایتالیا با مساوی خاتمه یافت. به گزارش آسمونی ، ایرلندی‌ها که در دور مقدماتی با انگلستان، مصر و هلند به تساوی رسیده بودند، در ضربات پنالتی نیز موفق عمل کردند. «پت بونر» دروازه‌بان ایرلند، ضربه «تیموفته» را مهار کرد و وقتی «دیوید اُـ‌لری» ضربه پنجم ایرلند را به گل تبدیل کرد، ایرلندی‌ها با چهار تساوی و بدون حتی یک برد در وقت قانونی، به جمع هشت تیم برتر جام صعود کردند.

پنالتی مبتدیانه مارادونا

در روز 30 ژوئن 1990، دو تیم آرژانتین و یوگسلاوی، ضعیف‌ترین عملکرد ممکن را در ضربات پنالتی به جای گذاشتند. ابتدا «دراگان استویکوویچ» پنالتی اول یوگسلاوی را به تیر دروازه کوبید، آن‌گاه دیه‌گو مارادونا با بغل پایی بسیار مبتدیانه، ضربه خود را به دروازه‌بان تقدیم کرد. وقتی «تروخلیو» ضربه بعدی آرژانتین را از دست داد. امیدهای یوگسلاوی برای پیروزی بیشتر و بیشتر شد. اما «برنوویچ» هم ضربه چهارم یوگسلاوی را به باد داد تا همه چیز به پنالتی پنجم کشیده شود. جایی که «گوی کوچه آ» دروازه‌بان راه راه پوشان، پنالتی «هادزی بگیچ» را مهار کرد و آرژانتین با برتری (3-2) به نیمه نهایی جام رسید.

هت تریک آلمان در ضربات پنالتی

یک روز پس از نیمه نهایی آرژانتین ـ ایتالیا، نبرد دو تیم آلمان و انگلستان هم (1-1) خاتمه یافت تا آلمانها برای سومین جام جهانی پیاپی، ضربات پنالتی را تجربه کنند و یک بار دیگر تمام ضربات خود را به گل تبدیل کند. اما استیوارت پیرس و کریس وادل دو ضربه پایانی انگلستان را از دست دادند و به این ترتیب، ژرمن‌ها باز هم فاتح بزرگ پنالتی‌ها بودند و باز هم به فینال رسیدند.

باخت مجدد مکزیک در ضربات پنالتی

به گزارش آسمونی ، هشت سال پس از شکست مکزیک مقابل آلمان، این بار از  پنجم جولای 1994 بود که نبرد مکزیکی‌ها به پنالتی رسید اما «گارسیا آسپه» که در جریان بازی، تنها گل مکزیک را از روی نقطه پنالتی، وارد دروازه بلغارستان کرده بود، اولین پنالتی مکزیک را از دست داد. هرچند «خورخه کامپوس» ضربه «کرازیمیر بالاکوف» را مهار کرد، اما سایر ضربات بلغارها به گل تبدیل شد و «برنال» و «رودریگوئز» هم ضربات مکزیک را به باد دادند تا بلغارستان با برتری (3ـ1)، راهی یک چهارم نهایی شود.

باخت میزبان، پیش روی هواداران

وقتی نیمه نهایی جام جهانی 1990 در روز سوم جولای با نتیجه (1-1) خاتمه یافت، آرژانتین به نخستین تیمی بدل شد که سرنوشت دو بازی پیاپی آن در جام جهانی، با ضربات پنالتی مشخص می‌شد. راه‌راه پوشان این بار بهتر از بازی با یوگسلاوی عمل کردند و هر چهار ضربه خود را به گل تبدیل کردند. اما ضربات چهارم و پنجم ایتالیا که توسط روبرتو دونادونی و آلدو سره‌نا زده شد. توسط «گوی کوچه‌آ» مهار شد تا دروازه‌بان آرژانتینی، نخستین فردی باشد که چهار پنالتی را در جام جهانی مهار کرده است. به این ترتیب آرژانتین به فینال رسید. چیزی نمانده بود که این بار روسیه در برابر هواداران خود طعم شکست را بچشد اما این تیم موفق شد روند ناکامی اسپانیا در برابر میزبانان را تداوم بخشیده و  خود به مرحله بعد صعود کند.