پاسور (ورق) ؛ معرفی و تاریخچه

معرفی برگ بازی

ورق بازی یا برگ بازی از 54 عدد صفحه مقوایی یا پلاستیکی که در 4 دسته خال مختلف 13 کارتی به علاوه 2 عدد کارت ژوکر یا دلقک، قرار می‌گیرند، تشکیل شده‌ است.

اکثر بازی‌ها و سرگرمی‌ها صرفاً با 52 کارت اصلی صورت می‌گیرد و ژوکر (جوکر) نقش چندانی در بازی ها ندارد و گاهی از کارت ژوکر به عنوان جایگزینی برای کارت گمشده استفاده می‌شود.
البته بازی‌ها و سرگرمی‌ هایی نیز هستند که باید با کارت ژوکر انجام شوند مانند بازی شیطان (بازی شیطانک).

هر ورق در یک طرف دارای شکلی و علامتی است که با بقیه ورق‌ ها متفاوت است، و طرف دیگر همهٔ ورق‌ ها در یک دست ورق کاملاً مشابه یکدیگر می‌ باشند.

نام	دل	خشت	پیک	خاج (گشنیز)
شاه
بی بی
سرباز
آس
دو
سه
چهار
پنج
شش
هفت
هشت
نه
ده

تاریخچه ورق بازی

تاریخ شروع ورق بازی برمی‌گردد به قرن نهم در چین. در آن زمان پول‌های کاغذی چینی دارای چهار شکل مختلف بود و هم‌چنین دارای اعدادی بین 2 الی 9 در سه مورد و در یکی اعداد 1 الی 9. چنین تصور می‌شود که اولین ورق‌های بازی در واقع همان اسکناس‌های چینی بوده‌ است که برای موارد شرط‌بندی و بازی نیز از آن‌ها استفاده می‌ شد. با این همه به نظر می‌ رسد که اولین ورق‌ های چاپ شده مربوط به مجموعه دامینوهای چینی است که 21 شکل ترکیبات مختلف یک تاس در روی آن‌ها منقوش بوده‌.

ورق بازی در ایران

پیش از مرسوم شدن ورق بازی به شیوه امروزی در ایران، نوعی بازی ورق به نام گنجفه در این سرزمین مرسوم بوده‌ است. گنجفه به احتمال زیاد در قرن شانزدهم و در دربار صفویان پدید آمده و از آنجا به هندوستان راه یافته‌ است. با توجه به شباهت های ساختاری گنجفه و ورق بازی اروپایی، این دو مسلماً از هم تأثیر پذیرفته‌ اند، هر چند که جهت این تأثیر به درستی معلوم نمی‌ باشد. در بازی گنجفه، هشت دسته دوازده‌ برگی که نود و شش ورق دارد به کار می‌ رود.

هر یک از این دسته‌های هشتگانه سابقاً نامی به ترتیب زیر داشت:
غلام، تاج، شمشیر، اشرفی (زر سرخ)، چنگ، برات، سکه (زر سفید)، قماش.

هر دسته 12 برگ داشت: دو تا به نام شاه و وزیر و بقیه به شمارهٔ یک تا ده شناخته می‌گردید. برای این بازی، دستگاهی مخصوص می‌ساختند و آن را گنجفه می نامیدند.

در جمهوری اسلامی ایران بازی با ورق، به دلیل نهی شدن آن توسط اسلام به عنوان آلت قمار، جرم محسوب می‌شود. با این‌ وجود بازی با ورق همچنان محبوبیت خود را در بین مردم حفظ کرده است. چنانچه ورقِ بازی در لیست در رده 16 ام فهرست بیشترین کالاهای قاچاق شده در سال 1383، پس از مواد مخدر و قبل از ارز قرار گرفته است.