آیا شکستن قولنج ضرر دارد؟

قولنج شکستن به عملی گفته می‌شود که طی آن فرد به مفاصل خود فشار وارد می‌کند تا صدایی شبیه به شکستگی از آن ساطع شود. معمولاً شکستگی و دردی ندارد البته ممکن است در صورت تداول در مدت زمان کوتاه درد خفیفی را ایجاد نماید. بسیاری از افراد عادت دارند در طول روی چندین باز قولنج انگشتان و کمرشان را می شکنند غافل از این که این کار آسیب های جبران ناپذیری را ممکن است برای فر ایجاد کند. پورتال آسمونی در این بخش عوارض شکستن قولنج را برای شما عزیزان عنوان می کند که از شما کاربران خوب آسمونی دعوت می کنیم در ادامه ما را همراهی کنید.

معمول‌ترین روش قولنج شکستن آن است که فرد انگشتان خود را به سمت کف دست خود کمی بیش از اندازه خم می‌کند. ممکن است گاهی با باز کردن مفاصل یا تکان دادن دست، پا یا کمر قولنجتان بشکند.

روش‌های زیادی برای قولنج شکستن وجود دارد که معمول‌ترین آن‌ها را در زیر نوشته‌ایم؛ این کار جنبه ورزشی یا پزشکی ندارد با این که مضررات و فواید آن از نظر پزشکی هنوز درحال بررسی است. ممکن است قولنج شما نشکند با این حال نباید طوری به مفاصل خود فشار وارد کنید که درد بگیرد.

• انگشتان خود را به سمت خارج بکشید.
• انگشتان دست خود را با استفاده از دست دیگر به سمت کف دست خود خم کنید.
• انگشت شست پای خود را با فشار خم کنید. (بدون استفاده از دست)

بسیاری از متخصصان براین باورند قولنج شکستن یا همان خم کردن مفاصل تنها برای افرادی خطرناک است که دچار مشکلات مفصلی و دردهای مزمن استخوانی ـ عضلانی هستند. دکتر حمزه‌زاده در این باره می‌گوید: براساس بسیاری از بررسی ها، خم کردن مفاصل انگشتان، گردن، کمر و… و شکستن قولنج‌شان تقریبا هیچ ضرری برای افراد سالم ندارد و آسیبی به مفاصل، مهره‌های گردن، کمر و استخوان‌ها وارد نمی‌کند. حتی هیچ پژوهش علمی موثقی در رابطه با شکستن قولنج و ابتلا به آرتروز وجود ندارد. البته کم نیستند متخصصان سرشناسی که بی‌خطر بودن شکستن قولنج را در طولانی مدت رد می‌کنند و بر این باورند شکستن قولنج برای بعضی‌ها با آسیب‌هایی همراه است چون فرد برای رسیدن به صدای خوشایند ناشی از آن گاهی فشار زیادی به مفاصل وارد می‌کنند و به آنها صدمه می‌زند. با این حساب اگر شما هم جزو افرادی هستید که عادت به شکستن قولنج دارید و گاهی اوقات این فشار به حدی است که دچار درد می‌شوید، باید این عادت را برای همیشه کنار بگذارید. حتی اگر مدام از اطرافیانتان می‌ خواهید قولنج کمرتان را با دست یا حتی پا بشکنند، باید خیلی زود این عادت را ترک کنید، چون این کار می‌تواند به بروز آسیب‌های ستون فقرات، دردهای مفصلی در ناحیه کمر، گردن، سردرد، تاری دید و… منجر شود.

«در طی حرکت دادن اندام‌ها و استخوان‌های بدن، امکان دارد صداهایی شنیده شود که این صداها به علت فشار منفی ای است که در داخل مفصل ایجاد می‌شود و نام علمی این صداها را هاپینگ می‌گویند.

وقتی فشار منفی ایجاد می‌شود، در داخل مفصل فضای اضافه‌ای به وجود می‌آید و برای اینکه این فضا پر شود، مایع درون کپسول مفصلی به گاز تبدیل می شود که معمولا این گاز CO2 می‌باشد.

تبدیل این مایع به گاز باعث ایجاد صدایی می شود که آن را اصطلاحا ها‌پینگ یا شکستن قولنج می‌گویند، البته در منابع و متون معتبر علمی از قولنج نام برده نشده است.

اما اینکه ها‌پینگ اثر خوب یا بدی دارد بطور علمی مشخص نشده است و بسیاری از افراد فکر می‌کنند که اگر این صدا ایجاد شود، درد ناشی از خستگی بدن بهبود می‌یابد، اما در این مورد هم مدرک و مطلب علمی وجود ندارد.

سوال دیگری که در این زمینه مطرح می‌شود این است که اگر قولنج را زیاد بشکنیم، ضرری برای بدنمان دارد یا خیر؟

در پاسخ باید بگویم که شکستن قولنج تاثیر مفیدی ندارد و برعکس فشار زیاد ناشی از آن، موجب از بین رفتن مایع درون کپسول مفصلی می شود و بطور کلی توصیه به این کار نمی‌شود.

در سنین بالا اگر شکستن قولنج با فشار زیاد همراه باشد، چون احتمال پوکی استخوان وجود دارد ممکن است منجر به آسیب استخوانی، شکستگی مفصل و یا در‌رفتگی آن شود، البته فقط در صورتی که فرد مستعد ابتلا به پوکی استخوان و یا دچار آن باشد.

در افراد جوان نیز اگر شکستن قولنج به تعداد کم مثلا سه تا چهار بار در روز انجام شود، مشکلی ایجاد نمی‌کند، ولی با انجام زیاد این حرکت، امکان ایجاد آسیب‌های جبران نا‌پذیر بدنی که عمده‌ترین آنها آسیب نخاع است، وجود دارد.»

برخی افراد بر این باور هستند که پس از شکستن قولنج احساس رضایت می‌کنند، اما باید گفت این احساس نیز یک حس کذب است و هیچ دلیل علمی برای آن وجود ندارد

«بعضی افراد برای رفع خستگی، اقدام به شکستن قولنج می‎کنند، حال آن که عمل شکستن قولنج آسیب بسیار جدی به مفاصل وارد می کند و به مرور زمان باعث بروز مشکلاتی در مفاصل و حتی جابه‌جایی آنها می‌شود.

زمانی که شکستن قولنج به یک عادت تبدیل شود، باعث بروز مشکلات متعدد مفصلی می‌شود که این مشکل به مرور زمان، شخص را در نواحی مختلف مفاصلش دچار مشکل می‌کند که با مراجعه به متخصص مفاصل می‎توان به این مشکل پی برد.

متأسفانه زمانی که افراد به وجود یک مشکل در مفاصل خود پی می‌برند، درمان آن را در شکستن قولنج می‌دانند،. لذا توصیه می‌شود کسانی که با این مشکل مواجه هستند، خوددرمانی نکرده و به پزشک متخصص مفاصل مراجعه کنند.»

اگرچه این باور در عامهٔ مردم وجود دارد که قولنج شکستن باعث آسیب به مفصل می‌شود و منجر به ابتلا به آرتریت می‌گردد، اما شواهد علمی این فرضیه را تأیید نمی‌کنند.

دکتر دونالد آنگر (به انگلیسی: Donald Unger)، در یک مطالعهٔ شخصی، به‌مدت بیش از شصت سال قولنج مفاصل انگشتان دست چپ خود را شکست، اما درمورد دست راست خود این کار را انجام نداد. نتیجهٔ مطالعهٔ وی حاکی از آن بود که آرتریت یا هیچ عارضهٔ خاصی در دست چپ وی ایجاد نشد. دکتر آنگر به‌خاطر این مطالعه جایزهٔ ایگ‌نوبلِ سال 2009 را دریافت کرد.