١١ ذی القعده، ولادت حضرت امام رضا علیه السلام (148 ه.ق)

علی ‌بن موسی‌ الرضا علیه‌ السلام هشتمین امام شیعیان از سلاله پاک رسول خدا و هشتمین جانشین پیامبر مکرم اسلام می‌باشند.­ ایشان در سن 35 سالگی عهده‌دار مسئولیت امامت و رهبری شیعیان گردیدند و حیات ایشان مقارن بود با خلافت خلفای عباسی که سختی‌ها و رنج بسیاری را بر امام روا داشتند. در ادامه مطلب آسمونی با زندگینامه امام رضا (ع) و ولادت ایشان بیشتر آشنا می شویم.

درباره نام و کنیه امام رضا (ع)

اسم مبارک آن امام علی، کنیه‌اش ابوالحسن و ملقب به رضا است. حضرت موسی بن جعفر علیه‌السلام در دوران زندگی‌اش بارها آن حضرت را به عنوان وصی و خلیفه خود و امام مردم معرفی می‌فرمود. علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب، کنیه‌اش، ابوالحسن و مشهورترین لقبش رضا است. برخی منابع گفته اند مأمون لقب رضا را به او داد؛ ولی در روایتی آمده است که این لقب از سوی خداوند به پدرش داده شده است. صابر، رضی و وفی از دیگر القاب آن حضرت است. او به عالم آل محمد نیز شهرت دارد. نقل شده است که امام کاظم (ع) به فرزندانش می‌گفت: «برادر شما علی بن موسی، عالم آل محمد است.»

تولد و زندگی نامه امام رضا (ع)

در یازدهم ذوالقعدهٔ سال 148 هجری قمری مصادف با 29 دسامبر 765 میلادی در مدینه در خانه امام هفتم شیعیان چشم به جهان گشود. نامش علی بود ، او یک ماه پس از فوت پدر بزرگش امام جعفر صادق به دنیا آمد مادرش نجمه خاتون برده‌ای از مغرب آفریقا بود که خریداری و آزاد شده بود تا به ازدواج امام موسی کاظم در بیاید. به عقیده شیعه هر امام به وسیله امام قبلی و به امر الهی عهده‌دار منصب امامت می‌شود و علی بن موسی از این امر مستثنا نبود.
روایات مختلفی در منابع شیعی به انتصاب رضا توسط پدرش موسی کاظم، به عنوان امام بعدی تأکید دارد، با این حال فضای خفقان‌آور دوران هارون الرشید به حدی شدید بود که این پیغام نمی‌توانست آزادانه به گوش همه برسد تا جایی که برخی معتقد بودند امامت با موسی کاظم پایان رسیده‌است. از کنیه‌های خاص وی می‌توان به ابو علی و ابو محمد اشاره کرد. برای تمایز روایت‌های وی از پدر، نزد شیعیان به وی ابوالحسن ثانی نیز گفته‌اند. لقبی که وی بدان مشهور است همان «رضا» است.

آثار امام رضا (ع)

• رساله ذهبیه

رساله ذهبیه یا طب الرضا رساله‌ای در طب و حفظ سلامتی است که به دستور مأمون و به قلم علی بن موسی الرضا نوشته شده‌است.

• صحیفة الرضا

صحیفة الرضا مجموعه‌ای از احادیث منتسب به علی بن موسی الرضا است که به وسیلهٔ عبدلله بن احمد بن عامر روایت شده‌است.

• عیون الاخبار الرضا

 عیون اخبار الرضا کتابی است که نویسنده آن، ابن بابویه، معروف به شیخ صدوق، هر چیزی را که دربارهٔ آن امام روایت شده را کنار هم گرد آورده‌ است.

• فقه الرضا

سه رساله که برای مأمون عباسی دربارهٔ اسلام و دستورهای دینی نوشته‌است. این سه رساله را صدوق در عیون اخبار الرضا با اسناد متصل ذکر کرده‌است.

شهادت امام رضا (ع)

شهادت امام را جمعه یا دوشنبه آخر ماه صفر، یا 17 صفر، یا 21 رمضان، یا 18 جمادی‌الاولی، یا 23 ذی‌القعده، یا آخر آن، در سال 202، یا 203، یا 206 نقل کرده‌اند. در مورد علت قتل امام رضا(ع) توسط، دلایل مختلفی ذکر شده است: غلبه امام بر علمای مختلف در جلسات مناظره، استقبال پرشور مردم از امامت امام در مراسم نماز عید مأمون از این حادثه احساس خطر کرد و متوجه شد دادن ولایت عهدی به امام، اوضاع را علیه وی سخت‌تر کرده است. بدین ترتیب بود که مامون امام را با سمی در آب انگور و یا انار مسموم کرد و امام رضا را به شهادت رساند.