امامزاده بی‌ بی حکیمه (س) در گچساران

امامزاده بی بی حکیمه خاتون (س) دختر امام هفتم موسی بن کاظم (ع) و خواهر امام رضا (ع) از معروف‌ترین امامزاده‌های جنوب کشور و در محدوده شهرستان گچساران است. آسمونی در این بخش به معرفی امامزاده بی‌ بی حکیمه (س) در گچساران می پردازد.

امامزاده بی‌ بی حکیمه (س) در گچساران

مرقد و زیارتگاه امامزاده بی‌بی حکیمه خاتون(س) در 81 کیلومتری و جنوب گچساران در ضلع شرقی روستای بی‌بی حکیمه از توابع و روستاهای این شهرستان، حد فاصل بندر گناوه به مرکز گچساران (دوگنبدان) در میان تنگه‌ای بزرگ و طولانی قرار گرفته است.

مرقد مطهر بی بی حکیمه (س) در اصل یک فضای باز طبیعی بوده که در ریشه و عمق کوهستان بسیار عظیمی فرو رفته است . دیواره‌های سنگی آن از سه طرف طبیعی بوده ، به طوری که به شکل ناهمواری تا سقف ، سنگ تراشی شده و دور تا دور دیوارها با ملاط سیمان ، زبره کاری شده است . در قاعده کلی هرم ،قبر دقیقاً در وسط منحنی قرار نگرفته و بیشتر مایل به سمت شمال است .

همچنین قبر دیگری که مربوط به گل گل خاتون به قولی کنیز با نجابت بی بی حکیمه است، متصل به مزار منور حضرت قرارگرفته و بشتر به شمال متمایل است بر روی مزار آن حضرت ضریح بزرگی قرار گرفته و ضریح کوچکتری از قبر دومی محافظت می‌کند.

ارتفاع این فضا از کف تا سقف بیش از 10 متر و مساحت تمام فضای حرم حدود 419 متر مربع است . از کف حرم تا کف ساختمان اصلی که به در ورودی حرم منتهی می‌شود دارای 12 پله منتهی به ورودی راهرو   و بین دو مسجد مردانه و زنانه است .

تعداد دو صحن هر کدام به مساحت 1600 متر مربع در حیاط  طبقه اول و پشت بام طبقه آخر که گنبد حرم در گوشه ای از آن قرار گرفته ،وجود دارد, به نامهای صحن امام خمینی ، صحن جبل النور ، در باب المراد در  داخل صحن حرم با فاصله 6 متری ضریح مطهر به سمت غرب ، در کوچکی به شکل مشبک قرار گرفته که قسمتی از دهانه انتهای غار را مسدود کرده است ، که به در « باب المراد» معروف است که به روایات متعدد ورودی غاری بوده که بی‌بی حکیمه (س) به همراه کنیز خود در آن پناه گرفته و از دست دشمنان پنهان شده بودند.

پشت این درب در فاصله 10 متری عمق غار ، چشمه آبی بوده است که تا قبل از سال 1232(ه ق) یعنی زمان بازسازی عمارت قدیم ، مورد استفاده کاروانها و زائرین حرم قرار می‌گرفت .

آب این چشمه با آبی که از شکاف بالای کوه به صورت قطره چکان در سنگاب پایین می‌ریخت ،به طور مشترک به کانالهای انتهای غار سرازیر و در نقطه تاریک و شکاف نا پیدایی منتهی و محو می‌شد.

طبق نقل برخی علما فاطمه وسطی ، همان بی بی حکیمه می‌باشد که با توجه به این قرائن چنین احتمال می‌رود که تولد ایشان قبل از سال 175بوده ، یعنی بعد از تولد فاطمه کبری و قبل از تولد فاطمه صغری در مورد نحوه عزیمت ایشان به ایران و مکان وفاتشان ، روایات متعددی نقل شده از آن جمله اینکه ، جمعی بر این عقیده اند که حدود یک سال بعد از سفر حضرت معصومه (س) به ایران ، گروهی از خانواده ایشان به سرپرستی شیراز ) از جمله افرادی که در این سفر حضور داشتند می‌توان به « حسین موسی » و « محمد بن موسی » و « حکیمه » که هر سه از فرزندان امام هفتم بودند اشاره کرد این جمعیت جنتی با عبور از شهر باستین وارد شهر متروکه میشان که تنگه ای عظیم و امن داشته اند می‌شوند که در این هنگام حضرت بی بی حکیمه که سخت بیمار بود ،بی تاب لقای پروردگار شده و چشم از جهان فرو می‌بندند. و در همین مکان فعلی کفن و دفن می‌شوند کنیز و غلام با وفای ایشان ( کاکا مبارک ) نیز بعد از مرگ در نزدیکی بقعه مبارک آن حضرت به خاک سپرده می‌شوند

طبق برخی روایات ایشان دارای 19 برادر به نام‌های : حضرت علی بن موسی الرضا (ع) ، ابراهیم ، عباس ، قاسم ، اسماعیل ، جعفر ، هارون ، حسن ، احمد ، محمد ، حمزه ، عبدالله ، اسحاق ، عبید الله ، زید ، فضل ، حسین ، سلیمان و حسن می‌باشد و 17 خواهر به نام‌های : فاطمه کبری (حضرت معصومه "س")، فاطمه صغری ، ام ابیها ، رقیه صغری ، ام جعفر ، لبابه ، رقیه ، زینب ، خدیجه ، علیه ، آمنه ، حسنیه ، بریهه ، عایشه ، ام سلمه ، ام کلثوم می‌باشد .

مرقد مطهر بی‌بی حکیمه (س) همه ساله پذیرای زائران بسیار زیادی از جنوب کشور و کشورهای حوزه خلیج فارس و شیعه‌نشین از جمله کویت، بحرین، امارات، قطر و دیگر کشورهای عربی از جمله لبنان، عراق، عربستان و سوریه است.

 

راههای دسترسی به امامزاده بی‌ بی حکیمه (س) در گچساران

جاده ای کوهستانی و ناهموار ، یعنی قبل از اینکه واحدی ذیربط راهسازی و ترابری با مشارکت شرکت نفت گچساران نسبت به جاده سازی آن اقدام مردم دوگنبدان و سایر بلاد از زمانهای گذشته برای رسیدن به این مکان مقدس راهی سخت و صعب العبور و کوهستانی را از طریق روستاهای آبشیرین ، کمبل ، بابا کلان و ... با پای پیاده و یا با استفاده از چهارپایان طی می‌نمودند.

امروزه وجود جاده آسفالته، وسایل حمل و نقل عمومی و امکانات رفاهی موجب شده تا زوار بیشتری توفیق زیارت آن حضرت را پیدا کنند به طوری که در روزهای تعطیل حدود 10 هزار نفر به این بقعه متبرکه وارد می‌شوند و حدود 30 درصد آنان شب را در این مکان به سرمی کنند . فضای معنوی ، کوهستانی بودن  منطقه ، مناظر زیبای طبیعی و آب و هوای مطلوب ، موقعیت زیارتی، سیاحتی و تفریحی ویژه ای را به این مکان بخشیده است تا زائران مشتاق با بهرمندی از فضای آکنده از روحانیت و صفا روح خسته خود زرا نیز در محیطی آرام و ملکوتی تلطیف نمایند.

در وضعیت کلی مسیر جاده گچساران به بی بی حکیمه حداقل 6 منزلگاه است ابتدا از جاده آبشیرین تا منزلگاه دوم یعنی روستای کمبل ،7 کیلومتر و از آنجا به دو راهی پالایشگاه  شرکت نفت ، 6 کیلومتر ، که در نزدیکی این منزلگاه قدمگاه امیر المومنین (ع) معروف و مشهور و دو اصله نخل بلند در سمت راست جاده است که البته این محل مورد احترام اهالی است.