شرح واقعه عاشورا در تاریخ طبری

شرح واقعه عاشورا در تاریخ طبری

آسمونی : کتاب تاریخ الامم و الملوک، أثر ابوجعفر محمد بن جریر طبری (310ق) می‌باشد که در این کتاب به وقایع عاشورا اشاره شده است.

منابع مورد استفاده طبری

آسمونی : طبری، ذیل حوادث سال‌های 60 و 61 قمری به بیان و شرح حوادثی پرداخته است که منجر به واقعه عاشورا شد.

بخش بزرگ گزارش عاشورا در این اثر، مرهون گزارش‌های مقتل الحسین ابومخنف است.

وی این گزارشها را به واسطه هشام بن محمد بن سائب کلبی، شاگرد ابومخنف، از وی نقل کرده است.

اسناد در این زمینه چنین است: «قال هشام بن محمد عن ابی مخنف» یا «قال هشام قال ابومخنف» و یا «حدثت عن هشام، عن ابی مخنف...».

افزون بر این، از خود مقتل هشام نیز بهره بسیار برده و برخی گزارش‌ها را از خود هشام، که از غیر ابومخنف نقل کرده، بیان نموده است.

در حقیقت، هشام همه کتاب، یا بیشتر روایات ابومخنف را با اضافاتی که از طرق دیگر داشته، به صورت کتابی تدوین و تنظیم کرده که یک قرن بعد، طبری از آن بهره کامل برده است.

نقل روایت عمار دهنی

 طبری، گزارش‌های واقدی را نیز نادیده نگرفته است.

همچنین وی نقل مهمی را از امام باقر (علیه‌السّلام) به روایت عمار دهنی از مرگ معاویه و بیعت خواهی ولید بن عتبه (حاکم مدینه) از امام حسین (علیه‌السّلام) تا بازگشت اهل بیت به مدینه و عزاداری بنی هاشم در این شهر، در دو بخش آورده است.

طبری در بخش اول از نقل یادشده، نخست گزارش واقعه را از ابتدا تا پایان شهادت مسلم بن عقیل به اختصار از عمار دهنی نقل کرده و سپس تفصیل آن را از ابومخنف، گزارش کرده است.

مجموع گزارشهای حادثه کربلا در تاریخ طبری با عنوان استشهاد الحسین علیه‌السّلام با تحقیق السید الجمیلی به ضمیمه رساله «راس الحسین علیه‌السّلام » ابن تیمیه به چاپ رسیده است.

همچنین گزارش‌های طبری درباره قیام امام حسین (علیه‌السّلام) که به اهتمام حجت الله جودکی ترجمه و تصحیح، و با عنوان قیام جاوید: گردانیده مقتل الحسین ابی مخنف چاپ شده است.