سالروز بزرگ ترین سرقت فوتبالی تاریخ

سالروز بزرگ ترین سرقت فوتبالی تاریخ-anniversary of the biggest football robbery in history

جام ژول ریمه، جامی که ناپدید شد!

اختصاصی آسمونی / مهدی زارعی

سارقان برزیلی شهرتی جهانی دارند. آنان می توانند ماشین نخست وزیر کشور خود را در جلو ساختمان نخست وزیری سرقت کنند. آن ها در هنگام سرقت تمام علایق خود را کنار می گذارند حتی فوتبال را! زمانی بود که سارقان تصمیم به دزدیدن ماشینی گرفتند و وقتی وارد آن شدند، روماریو چهره نامداز فوتبال برزیل را در آن دیدند. چنین شد که ضمن عذرخواهی از این ستاره، او را از ماشین بیرون کردند و ماشینش را سرقت! در چنین شرایطی عجیب نیست اگر این سارقان به فکر دزدیدن باارزش ترین جایزه در تاریخ فوتبال برزیل بیفتند. اما قبل از سرقت این جام در روز 19 دسامبر 1983، جام ژول ریمه داستانهایی پر ماجرا را پشت سر گذاشته بود...

ویکتوری؛ نخستین جایزه برای قهرمانان جام جهانی اولین جامی که برای مسابلقات جام جهانی و اهدا به قهرمان این رقابت ها در نظر گرفته شد، توسط یک مجسمه ساز فرانسوی بنام آبل لافئور (Abel Lafleur) از جنس طلا به وزن 1.82 کیلوگرم و به ارتفاع 30 سانتیمتر ساخته شد. این جام تندیس بانویی قهرمان بود که بازوانش را از دو طرف باز کرده و میخواهد از هشت فرشته که نقششان خیلی ریز و کوچک در اطراف جام حکاکی شده حمایت کند. در زبان عامیانه آن را ویکتوری (Victory) می‌نامیدند. آیین نامه فیفا تصریح کرده بود هر کشوری که سه مرتبه موفق به کسب عنوان قهرمانی جام جهانی شود می‌تواند به صورت دائمی ویکتوری را در نزد خود نگه دارد. در نتیجه هر تیمی که قهرمان می شد این جام را به مدت چهار سال در اختیار داشت و می توانست در صورت تمایل، یک بدل از روی آن تهیه کند و در موزه فوتبال خود نگهداری. اما در هر حال جام اصلی با آغاز مسابقات جدید به فیفا بازگردانده می شد تا به قهرمان جدید جهان اهدا شود. جامی که ایتالیایی ها زیر تختخواب پنهان کردند! پس از قهرمانی اروگوئه در اولین دوره این بازیها، ایتالیا در سالهای 1934 و 1938 قهرمان مسابقات شد تا برای بردن جام اصلی به خانه تنها به یک قهرمانی دیگر نیاز داشته باشد. اما در سال 1939 جنگ جهانی دوم آغاز شد؛ جنگی که 6 سال به درازا انجامید و موجب تعطیلی دو دوره جام جهانی(1942 و 1946) شد. ایتالیا در آن زمان از جمله کشورهایی بود که به شدت درگیر جنگ شد و بسیاری از اماکن این کشور دستخوش ویرانی شدند. اما جام قهرمانی ایتالیا از بین نرفت. در طول سالهای جنگ جهانی دوم ،  این جام را درون یک جعبه در زیر تختی در منزل رئیس آن زمان فدراسیون فوتبال ایتالیا  یعنی دکتر اتورینو باراسی (Ottorino Barassi) مخفی کردند و مقرر شد که در سال 1950 به قهرمان جهان اهدا شود.

تولد« جام ژول ریمه» در سال 1946 فیفا تصمیم گرفت که در راستای ادای دین به برجسته ترین شخصیت ورزشی تاریخ جام جهانی، نام این جام را تغییر داده و از این پس آن را به نام " جام ژول ریمه" (Jules Rimet Trophy) بخواند. چنین شد که در سال 1950 مسابقات جام فیفا با نام جدید« جام ژول ریمه» برگزار شد. جام ژول ریمه تا سال 1966 به اروگوئه؛ آلمان و برزیل( دوبار) اهدا شد تا این که اتفاق عجیب دیگری برای آن رخ داد.

سگی که جام گم شده را پیدا کرد در سال 1966، در زمان برگزاری یک نمایشگاه عمومی در لندن که درسنترال هال وست مینستر(Westminster Central Hall  برگزار می شد و درست سه ماه پیش از آغاز مسابقات جام جهانی انگلستان، این جام ربوده شد. هر چند که سارق در نهایت دستگیر شد، اما مکان اختفای جام تا یک هفته بعد از گم‌شدن همچنان نامعلوم بود. تا آنکه سگی به نام پیکلز (Pickles) که همراه صاحبش برای پیاده‌روی به گردش رفته بود، موفق شد آن را پنهان شده در میان یک روزنامه و مخفی در زیر یک بوته، بیابد. صاحب پیکلز، دیوید کوربت جام را به یک ایستگاه پلیس تحویل داد و سگ سیاه و سفیدش نیز به صورتی غیر منتظره به قهرمانی دوست‌داشتنی تبدیل شد. درست در همین زمان بود که با پیدا شدن جام، انجمن فوتبال انگلستان با خیالی آسوده برای برگزاری مسابقات آماده شد. جامی که سرانجام به انگلستان رسید.

برزیل، فاتح ابدی جام ژول ریمه وقتی دو تیم ایتالیا و برزیل فینالیست جام ژول ریمه 1970 شدند، مشخص بود که عمر این جام خاتمه یافته است. زیرا هر دو تیم 2 بار قهرمان مسابقات شده بودند و با برد در فینال به سومین قهرمانی خود می رسیدند. در نتیجه وقتی تیم ملی فوتبال برزیل با برد (4-1) در فینال، سومین پیروزی خود در این مسابقات را جشن گرفته بود، جام نیز منزلگاه نهایی خود را شناخت. جام ژول ریمه قدیمی نیز در شهر ریو و در ساختمان کنفدراسیون فوتبال برزیل در  معرض دید گذاشته شد.   جامی 10 میلیون دلاری، جایگزین ویکتوری پس از پایان عمر جام ژول ریمه، جام بعدی در سال 1971 از میان 53 طرح انتخاب شد. این جام توسط یک مجسمه ساز ایتالیایی ساخته شد و در سال 1974 رسما معرفی شد. این پیکر تراش عقیده داشت که : « بازیکنان همه از این توپ گرد حمایت میکنند و این عمق احساس انها را در زمان قهرمانی نشان میدهد.» به همین دلیل فرم جدید را طوری ساخت که بازیکنان توپی شبیه به زمین را از پشت، بالای سر خود نگاه داشته اند. این جام 36 سانتیمتر طول و 4.97 کیلوگرم وزن دارد و ارزش آن امروزه بیش از 10 میلیون دلار برآورد می شود. سرقت همیشگی جام ژول ریمه با وجود این که عمر جام ژول ریمه تمام شده بود و تیم های آلمان، آرژانتین و ایتالیا در سه دوره بعدی مسابقات، جام جدید را تصاحب کردند اما ظاهرا سایه‌ بدشانسی همچنان در تعقیب جام قدیمی بود؛ چرا که در سال 1983 جام دیگر بار دزدیده شد. این بار دیگر پیکلزی در کار نبود تا مخفیگاه آن را کشف کند جام هرگز پیدا نشد اما از شواهد برمیامد که دزدان این جام را ذوب کرده اند. از این تاریخ به بعد جام اصلی همواره در مقرر اصلی FIFA در سویس نگهداری می شود و برنده بازی ها همواره کپی جام که فقط روکش طلا دارد را به کشور خود می برد.