شگفتی‌های حلزون

حلزون میتواند 3 سال بدون اب وغذا زندگی کند به  اینصورت که مکانیزم بدن خود را به گونه ای تنظیم میکند که حداقل مصرف انرژیی را داشته باشد و بهترین راه حل خواب 3 ساله است. البته حلزونها وقتی این کا را انجام میدهند که خشکسالی شده باشد. حلزون جانوری شگفت‌انگیز است. حلزون می تواند تا سه سال به نوعی در خواب فرو رود، حلزون هیچگاه گم نمی‌شود زیرا از غریزه ویژه‌ای برخوردار است که هر چه از جایگاه خود دور شود دوباره به راهنمایی این غریزه به همان محل باز می‌گردد. دیگر از شگفتیهای حلزون آن است که هر چند اندامش فقط حدود 10 گرم وزن دارد ولی قادر است چیزی به وزن 450 گرم را کشان‌کشان بر روی زمین به دنبال خود ببرد. دیگر از شگفتیهای حلزون، زبانش است. این جانور زبانی دارد که مانند سوهان صدها دندانه ریز بر روی آن روییده‌است. این همان آلت برنده حلزون است که با آن خوراکش را قطع و ریز ریز می‌کند. خوراک بیشتر حلزونها انواع گوناگونی از گیاهاناست.

ظاهر حلزون 

بدن شامل قسمت‌های زیر است: سر که دارای یک جفت بازوی حسی است، یک پای شکمی و پهن عضلانی که نوعی عمل خزیدن را انجام می‌دهد و یک توده احشایی پشتی و گنبد مانند که بیشتر اندامهای داخلی در آن جای داشته‌اند. (حلزونها معمولاً صدف دارند اما برخی از گونه‌های بی‌صدف آن نیز مشاهده شده‌است. چشم حلزون معمولاً بر روی دو تا شاخک بر روی سر آن قرار گرفته‌است.) مرحله لاروی حلزون ولیگر نام دارد که مجهز به یک کمربند مژکی ظریف است و آن را به عنوان عضو شنا بکار می‌برد. قسمت پشتی ولیگر بعداً کاملاً بزرگ می‌شود و توده احشایی در حال رشد به سمت پشت برآمدگی می‌بابد. اما این رشد رو به بالا در طرف راست و چپ بطور یکسان صورت نمی‌گیرد و نتیجه آن پیچ‌خوردگی توده احشایی و صدفی است که روی این توده را می‌گیرد.

رشد 

رشد رو به بالا همچنین سبب می‌شود که لوله گوارشی به شکل U درآید و مخرج کاملاً به دهان نزدیک شود. مجموعه توده احشایی ولیگر نسبت به بقیه بدن معمولاً معادل 180 درجه در خلاف جهت حرکت عقربه‌های ساعت می‌چرخد. در نتیجه فضای جبه در جلو و در بالای سر قرار می‌گیرد، آبششها جلویی می‌شوند، مخرج سوراخهای دفعی و تناسلی همه همگی در جلو قرار می‌گیرند و به فضای جبه باز می‌شوند. لوله گوارشی از شکل U به صورت یک قطعه درمی‌آید و قلب می‌چرخد.

تحول به صورت تابیدگی بدون تردید نوعی سازگاری با روش زندگی در حال بلوغ است. حلزونها با عقب کشاندن بدن به درون صدف از خود محافظت می‌کنند و چون صدف یک دهانه بیشتر ندارد، بازشدن دهان و مخرج در یک جا نوعی مزیت محسوب شده و دهان نزدیکتر به زمین خواهد بود. در عین حال با این پیچیدگی قسمت‌های سنگین بدن از سر راه دور شده، در روی قسمت عقبی بدن واقع می‌شوند. در نتیجه مرکز ثقل طوری جابجا می‌شود که حرکت شکم پای صدف‌دار آسانتر شود.

حلزون‌های بدون صدف

در بعضی شکم پایان بویژه لیسه‌های خشکی و دریازی، صدف کوچک شده یا از بین رفته‌است. رشد در این موارد شامل بازشدگی است که در نتیجه توده احشایی تا حدودی یا بطور کامل به جایگاه نوزادی خود برمی‌گردد. لیسه‌های ساکن خشکی برای جلوگیری از خشک شدن باید در نقاط مرطوب بسر برند. این جانوران معمولاً شبها از جایگاه خود خارج می‌شوند و از سبزیها تغذیه می‌کنند. لیسه‌ها خسارات زیادی به باغها وارد می‌آورند. فضای جبه همه حلزونهای ساکن خشکی از محفظه آبششی به محفظه ششی تغییر یافته‌است و این حلزونها از هوا تنفس می‌کنند. پاره‌ای از این جانواران، سازگاری مجدد با محیط آب یافته‌اند اما هنوز هم با شش تنفس می‌کنند و برای گرفتن هوا باید گاهگاهی به سطح آب بیایند.

هرمافرودیت

حلزون هم نر و هم ماده است بنابراین می‌تواند در یک زمان هم تخم و هم اسپرم را تولید کند. البته برای بارور کردن تخم‌ها، حلزون‌ها باید اسپرم‌های خود را با یکدیگر مبادله کنند. حیوانی که هم نر و هم ماده‌است، هرمافرودیت نام دارد. حلزون قهوه‌ای رنگ باغچه‌ای، در یک زمان حدود 80 تخم کروی زرد یا سفید رنگ بر روی خاک سطحی باغچه می‌گذارد. حلزون می‌تواند بیشتر از 6 بار در سال تخم ریزی کند. حدود دو سال طول می‌کشد تا یک حلزون بالغ شود.

راه رفتن

حلزون را حتماً دیده‌اید و حتماً به راه رفتن این جانور توجه کرده‌اید. دیده‌اید با آنکه پا ندارد ولی خیلی راحت بر روی زمین جابجا می‌شود. حلزون را نرمتنی شکمپا می‌نامند چرا که در حقیقت تمام قسمت زیرین بدنش، پای آن بشمار می‌رود. پس حلزون پایی دارد بسیار پهن و صاف و به کمک عضلات آن خود را بر روی زمین می‌لغزاند و به این گونه روی زمین راه می‌رود. این جانور برای آنکه حرکات خود را آسان‌تر انجام دهد، از غده‌هایی که در پا-شکم خود دارد ماده‌ای چسبناک می‌تراود و جاده خود را لیز و هموارتر می‌کند. پای حلزون یا همان شکمش چنان سخت و نیرومند است که اگر خود را به لبه تیغی بکشد، کمترین آسیبی نخواهد دید.

حلزون خوراکی

یکی از گونه‌های خوراکی حلزون، اسکارگو نام دارد. خوراکی که از حلزون اسکارگو تهیه می‌شود به همین نام نیز خوانده می‌شود.

دشمنان حلزون

حلزون‌ها دشمنان زیادی در طبیعت دارند. از جمله سوسک‌های زمینی- مارها- قورباغه‌ها و وزغ ها- لاک پشت‌ها و پرندگانی مثل مرغ- اردک و غاز.

نگهداری از حلزون به عنوان حیوان خانگی 

نگهداری از لیسک‌ها آسان است. لیسک‌ها معمولاً در طبیعت حدود 10 سال عمر می‌کنند. اما در قفس حدود 3 تا 7 سال. لیسک‌های بومی منطقه حتی تا 15 سال هم عمر می‌کنند.

آنها برای انسان و سایر جانوران بی خطرند. نگهداری آنها بسیار کم خرج است و به ندرت به بیماری مبتلا می‌شوند. اگر هم بیمار شوند علایم بیماری را به موقع نشان می‌دهند و شما وقت کافی دارید تا برای آنها کاری کنید.

حداقل توجه برای نگهداری آنها لازم است. آنها بدون توجه می‌میرند.

پایه‌ای‌ترین کارهای لازم :

حلزون را در محیطی تمیز و تازه و مرطوب نگهداری کنید.

غذای آنها را کاملاً بشویید و بعد به آنها بدهید.

غذای کهنه را هر روز عوض و فضله‌های آنها را هر روز پاک کنید.

همیشه برای آنها پودر کلسیم بریزید.

ته ظرف آنها را هر زمان که احساس کردید کثیف شده تمیز کنید.

زیر لایهٔ ظرف (کود گیاهی و...) را هر وقت کثیف به نظر آمد عوض کنید. (معمولاً هفته‌ای یک بار)

مخزن را حدودا هر ماه یکبار ضدعفونی کنید و در آب بجوشانید.

حلزون را هر چند وقت یکبار (معمولاً هر ماه) حمام کنید.

هر چند وقت یکبار در مخزن به دنبال تخم بگردید و آنها را نابود کنید. (در آب و هوای گرم هر روز)