پلیس آگاهی تهران بزرگ

پلیس آگاهی یکی از مهمترین سازمان ها در سراسر جهان است. برای آشنایی بیشتر با پلیس آگاهی تهران بزرگ این بخش آسمونی را تا پایان مطالعه نمایید.

پلیس آگاهی تهران بزرگ

در سال 1253 شمسی هنگام مسافرت ناصرالدین شاه به اتریش و ملاحظه پلیس همسانه پوش وین به درخواست وی امپراطور وقت آن کشور افسری به نام کنت دومونت فورت را برای ایجاد تشکیلات نظمیه به ایران فرستاد.او در همان سال با تاسیس نظمیه، حفظ امنیت تهران هفتادهزار نفری را به عهده گرفت و اولین نظامنامه تشکیل سازمان نظمیه را با یک مقدمه و 58 ماده به تصویب ناصرالدین شاه رسانید و همجنین سنگ بنای دفتر ثبت اسم و مسروقات در زمان وی گذاشته شده است.سازمان نظمیه شامل ادراتی بود که همه وظایف فعلی پلیس را دربر می گرفت، اما نه با مقیاس کنونی، همچنین وظایف امروزی بسیاری از ارگانهایی که در حال حاضر کلاً از ناجا مجزا و برخی خود سازمان گسترده ای شده اند، در آن زمان به عهده نظمیه بود از جمله شهرداری، مبارزه با گرانفروشی، احتکار و غیره بعد از کنت دومونت فورت چند تنی به ریاست نظمیه رسیدند حتی در زمان ریاست مختارالسلطنه(سال 1288 شمسی) تغییرات و گسترشی در سازمان نظمیه داده شد که از آن جمله تاسیس دایره ای به نام دایره تحقیق بود.قابل ذکر است که رسیدگی به اعمال و بزه های جنایی نیز در این دایره(آگاهی امروز) انجام می شد.

در سال 1292 شمسی به دعوت دولت ایران(وستدهل) با چند تن از افسران سوئدی به ایران آمد و هر یک از آنان عهده دار تشکیل ادارات مختلف نظمیه شدند.شخصی که مسئول بررسی در مورد گسترش دایره تحقیق بود کلنل برگدال نام داشت و ضمن گسترش این دایره سازمان را مشتمل بر 7 شعبه تغییر داده و نام آن را به تامینات مبدل نمود که بعضی ادارات فعلی ناجا از جمله اداره ی کل تشخیص هویت نیز جزیی از آن محسوب می شد. در سال 1301 اولین افسر ایرانی به نام سرهنگ دوم احمد زند به ریاست تامینات منصوب و با همان سازمان ادامه ی کار داد.هر چند شهر تهران گسترش بیشتری پیدا کرده بود اما سازمان و تشکیلات تامینات تا سال 1311 تغییری نیافت، تا اینکه در این سال افسری به نام سرهنگ فضل آبادی به سمت ریاست این اداره منصوب و تغییراتی در سازمان آن به وجود آورد.در این هنگام تامینات شامل 3 دایره و هر دایره خود به دو شعبه تقسیم گردید و در سال 1320 نیز 2 شعبه ی دیگر به شعب آن افزوده شد.

این سازمان تا سال 1326 به همان ترتیب باقی ماند.در این سال و در زمان ریاست یوسف خان بهرامی اداره آگاهی متشکل از هشت دایره ی قضایی شد که هر دایره نیز در 2 شعبه به جرایم مختلف رسیدگی می کرد، ضمناً کادر افسری آن نیز گسترش پیدا نمود که بدین ترتیب از طریق معاون اداری با رئیس اداره در ارتباط بودند.در سال 1329 آگاهی تهران تقریباً به صورت کنونی با 15 شعبه و تقسیم جرایم، به صورت مستقل مشغول کار گردید.

تا سال 1337 تغییری در اداره آگاهی داده نشد، در این سال بنا به دعوت مسئولین وقت مستشاری از آمریکا به ایران آمد و تغییراتی در این اداره به وجود آورد، از جمله ایجاد بایگانی نوین و ایجاد دوباره شعب اداره آگاهی در کلانتری ها(از سال 1328 شعب آگاهی در کلانتریها به صورت پراکنده مستقر شدند.)در سال 1340 شعبه 17 به شعب آگاهی اضافه گردید و شعب آگاهی مستقر در کلانتری ها به آگاهی مرکز ضمیمه شد و شعبه خدمات ماشینی در کشف جرایم نیز در سال 1344 در آگاهی به وجود آمد در نتیجه شعب آگاهی به کلانتری تغییر نام یافته و اداره آگاهی به 17 کلانتری و دو منطقه در تجریش و شهر ری تثبیت شد.

سازمان آگاهی تا سال 1349 به همان صورت باقی ماند تا اینکه در همین سال علاوه بر کلانتری ها موجود، کلانتری های تجسس، گشت، شرق، غرب، انتظامی و کلانتری 20 به سازمان آگاهی افزوده شدند.  که کلانتری هایی با مسئولیت رسیدگی و مبارزه با سرقت وسایل نقلیه موتوری « سر کلانتری » در سال 1361 دایره راپوشش می داد ایجاد و بالاخره در سال 1363 ضمن افزایش امکانات ساختمانی، کلانتری 9 با مسئولیت رسیدگی به اتومبیل های مخدوش اعلامی از شماره گذاری راهنمایی و رانندگی امور حمل و نقل تهران بزرگ تاسیس گردید، کمیسیون تشدید مجازات سابقه داران که حربه مناسبی علیه مجرمین بود در بعد از انقلاب منحل شد و در عمل باعث تجری این قبیل سابقه داران گردید، این روند تا زمان ادغام نیروهای موجود(شهربانی، ژاندارمری و کمیته انقلاب اسلامی سابق) و تشکیل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ادامه داشت تا اینکه مجدداً تعدادی از کلانتریهای اداره آگاهی منفصل و در سازمان تهران بزرگ که مشتمل بر 7 منطقه بود استقرار داده شد و رسیدگی به جرایمی که جنبه تخصصی چندانی نداشت به آگاهی این مناطق ارجاع و محول گردید.مناطق هفت گانه ی مزبور از نظر فرمانده منطقه مربوط انجام وظیفه می نمایند.

در سال 1370 با اجرای طرح ادغام نیروهای انتظامی ، اداره کل آگاهی تحت تابعیت معاونت تحقیقات و کشف جرایم ناجا تشکیل و مسئولیت رهبری ، برنامه ریزی ، نظارت و یاری رسانی در موارد مورد نیاز به نواحی را عهده دار گردید . در سال 1380 به موجب تغییراتی که در ساختار معاونت به وجودآمد معاونت تحقیقات و کشف جرایم به معاونت آگاهی تغییر نام یافته و اداره کل آگاهی نیز به سه اداره کل مبارزه با جرایم جنایی و مبارزه با جرایم خاص و رایانه ای تبدیل شد و اداره کل مبارزه با قاچاق کالا هم با تغییر نام تحت عنوان اداره کل مبارزه با جرایم اقتصادی به این معاونت ملحق گردید و پس از گذشت چندی بعد و انجام تغییر و تحولات صورت گرفته در سال 1385 معاونت آگاهی به پلیس آگاهی تغییر نام داده و رده های متعددی بعنوان زیر مجموعه های آن تشکیل گردید که بخشی به امور اداری ، بعضی به پشتیبانی عملیات و برخی دیگر در راستای انجام امور ماموریتی – عملیاتی گام برمی دارند