
همه قهرمانان جام ملت های آفریقا (بخش دوم)
در بخش اول مطلب همه قهرمانان جام ملت های آفریقا با چگونگی شکل گیری جام ملت های آفریقا و چگونگی برگزاری این مسابقات در ادوار نخست رقابت ها آشنا شدیم. در این بخش آسمونی با بخش دوم همراه شما هستیم.
1968 / اتیوپی
تعداد تیمهای داوطلب برای حضور در جام ملت های آفریقا به 22 افزایش یافت. به این ترتیب قرار شد که تیمهای حاضر در مرحله نهایی به هشت تیم افزایش یابند. مرحله انتخابی شش گروه برگزار شد و شش تیم برتر هرگروه راهی دور نهایی شدند. این تیم ها عبارت بودند از سنگال، الجزایر، ساحل عاج، اوگاندا، کنگو برازاویل، کنگو کینشازا، اتیوپی میزبان و غنا مدافع عنوان قهرمانی نیز به این جمع اضافه شدند. مسابقات نهایی در دو گروه چهار تیمی برگزار شد و در روزگاری که هر پیروزی دو امتیاز داشت، امتیازات زیرکسب شد.
گروه اول: اتیوپی (6) ساحل عاج (4) الجزایر (2) اوگاندا (0)
گروه دوم: غنا (5) کنگو کینشازا (4) سنگال (3) کنگوبرازاویل (0)
برای نخستین بار دو تیم برتر هر گروه راهی مرحله نیمهنهایی شدند و اتیوپی میزبان با گلی که در وقت اضافی از کنگوکینشازا خورد، مسابقه را (3ـ2) باخت و راهی دیدار ردهبندی شد. غنا هم در وقت اضافی (4ـ3) ساحل عاج را شکست داد و حریف کنگو شد. اما از پس از این تیم بر نیامد و کنگو کینشازا با برتری (1ـ0) مقابل غنا برای نخستین بار فاتح جام ملت های آفریقا شد. اتیوپی میزبان نیز با یک گل از ساحل عاج باخت و به عنوان چهارمی دست یافت. « لورن پاکو » با گلی که در دیدار ردهبندی به ثمر رساند. تعداد گلهای خود را به 6 افزایش داد و آقای گل تورنمت لقب گرفت. غنا نیز پس از مصر دومین کشوری بود که به آستانه هت تریک در فتح جام رسید ولی در این راه ناکام ماند. مهمترین یادگار این بازی ها نحوۀ برگزاری جام بود که با موفقیت روبهرو شد و به این ترتیب، مسابقات تا سال 1992 به این شکل برگزار شد.
1970 / سودان
برای نخستینبار مسابقات جام ملت های آفریقا از تلویزیون پخش شد. در گروه نخست این بازیها تفاضل گل نقشی اساسی ایفا کرد و سبب حذف کامرون شد. نتایج دو گروه را در زیر میبینید:
گروه اول: کامرون (3 ـ 2) ساحل عاج/سودان (3 ـ0) اتیوپی/ کامرون (3ـ 2) اتیوپی/ ساحل عاج (1 ـ 0) سودان / ساحل عاج(6 ـ1) اتیوپی/ سودان (2 ـ 1) کامرون
« پاکو » گلزن ساحل عاج نیز کار درخشان دیگری انجام داد. زدن پنج گل در یک دیدار! او این شاهکار را در بازی با اتیوپی انجام داد تا سرانجام با 8 گل، آقای گل بازیها لقب گیرد.
گروه دوم: غنا (2 ـ 0) کنگو کینشازا/ جمهوری متحده عربی (4 ـ 1) گینه/ کنگو کینشازا (2 ـ 2) گینه/ جمهوری متحده عربی (1 ـ 1) غنا/ گینه (1 ـ 1) غنا/ جمهوری متحده عربی (1 ـ 0) کنگو کینشازا.
هر دو دیدار نیمه نهایی در وقت اضافی (2 ـ 1) خاتمه یافت تا غنا و سودان به دیدار فینال راه یابند. سابقه ردهبندی با پیروزی (3 ـ 1) جمهوری متحده عربی در برابر ساحل عاج به پایان رسید و ساعاتی بعد، تیم سودان با یک گل غنا را شکست داد و اولین قهرمانی خود در آفریقا را جشن گرفت. ضمن آنکه گل های «پاکو» به 14 رسید و رکورد او تا سال 2008 دست نخورده باقی ماند.

1972 / کامرون
با استقلال یافتن بسیاری از کشورهای آفریقایی در دهه 60، اعضای CAF افزایش یافتند. اقتدار نیز از چنگ چند تیم ثابت خارج شد و قدرتهای فراوانی در فوتبال آفریقا ظهور کردند. در این بازی امتیازات ذیل توسط تیمها کسب شد.
گروه اول: کامرون (5)، مالی (3)، کنیا (2)، توگو (2)
گروه دوم: زئیر (4)، کنگو برازاویل (3)، مراکش (3)، سودان (2)
تیم زئیر همان، کنگو کینشازا، بود که پیش از این در این تورنمنت حضور یافته بود. شرایط نابسامان سیاسی و کودتاها مسأله تغییر پرچم و حتی تغییر نام کشورها را در قاره سیاه به امری عادی بدل ساخته است. به هر تقدیر در روز 2 مارس کامرون با یک گل از کنگو باخت و زئیر در وقت اضافی (3 ـ 4) در برابر مالی. در دیدار ردهبندی نیز دروازه زئیر گلباران شد و باخت (2 ـ 5) عاید این تیم شد. فینال جام ملت های آفریقا در روز پنجم مارس برگزار شد و کنگو برازاویل با پیروزی (3 ـ 2) مقابل مالی به عنوان قهرمانی بازیها دست یافت. « فانتامادی کیتا » از مالی نیز با پنج گل به عنوان آقای گل مسابقات انتخاب شد.

1974 / مصر
باز هم میزبانی به مصر رسید و این تیم به لطف میزبانی، آماده شد تا برای سومین بار فاتح جام ملت های آفریقا شود. بازیها از اول مارس آغاز شد و در گروه نتایج زیر رقم خورد.
گروه اول: مصر (2 ـ 1) اوگاندا / زامبیا (1 ـ0) ساحل عاج/ مصر (3 ـ 1) زامبیا ساحل عاج (2 ـ 2) اوگاندا/ مصر (2 ـ 0) ساحل عاج / زامبیا (1 ـ 0) اوگاندا
گروه دوم: زئیر(2 ـ 1) گینه/ کنگو برازاویل (2 ـ0) موریتیوس / گینه (2 ـ 1) موریتیوس/ کنگو برازاویل (2ـ1) زئیر/ کنگو برازاویل (1 ـ 1) گینه/ زئیر (4 ـ 1) موریتیوس.
در نیمه نهایی صدرنشینان در گروه از رسیدن به فینال باز ماندند. مصر (2ـ 3) از زئیر باخت و زامبیا در وقت اضافی (4ـ 2) کنگو برازاویل را شکست داد. به این ترتیب مصر میزبان تنها توانست به لطف پیروزی (4 ـ 0) در ردهبندی، عنوان سوم را به خود اختصاص دهد. دیدار هیجانانگیز فینال نیز دیداری کم نظیر بود. بازی در 90 دقیقه (1ـ 1) خاتمه یافت و «اندایه» با گل دقیقه 117 خود زئیر را در آستانه قهرمانی قرار داد. امّا «سینیانگوه» در دقیقه 120 کار به تساوی کشاند تا برای اولین و آخرین بار، مسابقه فینال تکرار شود. اندایه زئیری با دو گلی که در بازی تکراری به ثمر رساند. هم تعداد گل های خود را به 9 افزایش داد و هم این که زئیر را به قهرمانی بازیها رساند. سه ماه بعد، تیم زئیر، نخستین کشور از قلب آفریقا بود که در جام جهانی شرکت میکرد.
اختصاصی ورزشی آسمونی - مهدی زارعی