اعمال روز عاشورا

مانند:

1ـ شایسته است شیعیان در این روز دست از کسب و کار بکشند و نیازهای خانه را امروز تهیّه و ذخیره نکنند و به عزاداری و نوحه سرایی بپردازند و همچون کسانی که عزیزترین افراد خویش را از دست داده اند، غم زده و اندوهگین باشند.

امام علی بن موسی الرّضا(علیه السلام) فرمود: هر کس در روز عاشورا، دست از تلاش برای دنیا بردارد، خداوند حاجت های دنیوی و اخروی او را برآورده می سازد، و هر کس که روز عاشورا، روز اندوه و غم و گریه اش باشد، خداوند روز قیامت را روز سرور و شادی او قرار دهد و در بهشت با دیدار ما، چشمش روشن می شود، و هر کس که روز عاشورا را برای خود روز برکت بداند و در آن روز برای منزل خویش اموالی را ذخیره سازد، آن اموال برای او برکتی نخواهد داشت.(1) (البته کسانی که با مسائل بسیار ضروری مردم سر و کار دارند مانند اطبای کشیک و امثال آنها از این امر مستثنا هستند).

در روایت دیگری ابن عبّاس می گوید: در منطقه «ذیقار» خدمت امیر مؤمنان(علیه السلام) رسیدم، صحیفه و نوشته ای را بیرون آورد که به خط مبارک او و املای رسول خدا(صلی الله علیه وآله) بود.

امام(علیه السلام) آن صحیفه را بر من خواند که در آن نوشته بود، امام حسین(علیه السلام)چگونه شهید می شود و چه کسی او را می کشد و چه کسانی وی را یاری می کنند و چه کسانی با وی به شهادت می رسند، امام(علیه السلام)وقتی آن را خواند گریه شدیدی نمود و من هم گریان شدم.(2)
همچنین در این روز از لعن و بیزاری جستن از قاتلان آن حضرت غافل نشوند و بر این امر تأکید کنند.

2ـ امام باقر(علیه السلام) فرمود: شیعیان در این روز به یکدیگر تسلیت بگویند و چه بهتر که با این جمله ها باشد:

عَظَّمَ اللّهُ أُجُورَنا بمُصابنا بالْحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلامُ، وَ جَعَلَنا وَ إِیّاکُمْ مِنَ الطّالِبینَ بثارِهِ، مَعَ وَلِیِّهِ الاِْمامِ الْمَهْدیِّ مِنْ آلِ مُحَمَّد عَلَیْهِمُ السَّلامُ.(3)
بزرگ گرداند خدا پاداش ما را در سوگواریمان بر حسین(ع) و قرار دهد خداوند ما و شما را از خون خواهانش به همراه ولیش امام مهدی از خاندان محمّد(ع).

3ـ مرحوم «ابن قولویه»(رحمه الله) مطابق روایتی می گوید: کسی که در روز عاشورا کنار قبر امام حسین(علیه السلام) باشد و زائران را (کمک کند و) آب دهد، مانند کسی است که لشکر آن حضرت را سیراب کرده باشد و گویا با آن حضرت در کربلا حاضر بوده است.(4)

4ـ هزار مرتبه بر قاتلان آن حضرت لعنت کند و بگوید: اَللّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَیْنِ(علیه السلام).(5)

5ـ خواندن هزار مرتبه سوره «توحید» در این روز فضیلت فراوانی دارد.
امام صادق(علیه السلام) فرموده است: هر کس در روز عاشورا هزار مرتبه سوره «توحید» را بخواند، خداوند رحمان به وی نظر (رحمت) افکند و هر کس را که خداوند رحمان (با دیده رحمت) نظر کند، وی را مجازات نخواهد کرد.(6)

6ـ در روز عاشورا شایسته است که از خوردن و آشامیدن - بدون قصد روزه - خودداری نمایند تا این که وقت عصر فرا رسد و از غذا و آب مختصری (که مصیبت زدگان استفاده می کنند)، تناول نمایند.(7)
مرحوم «علاّمه مجلسی» در کتاب «زاد المعاد» گفته است که بهتر است روز نهم و دهم ماه محرّم را روزه نگیرند، زیرا بنی امیّه این دو روز را برای برکت و شکر بر قتل امام حسین(علیه السلام) (به عنوان ظاهرسازی) روزه می گرفتند; از طریق اهل بیت(علیهم السلام) احادیث فراوانی در مذمّت روزه این دو روز، مخصوصاً روزه روز عاشورا نقل شده است.
همچنین در این روز، از مزاح و خنده و دیگر سرگرمی های مسرّت بخش دنیوی خودداری نمایند.(8)

7ـ سزاوار است هنگام غروب روز عاشورا، به یاد مصائب فرزندان و اطفال و زنان حرم امام حسین(علیه السلام) باشند، زیرا آن هنگام از سخت ترین لحظات حرم آل پیامبر(صلی الله علیه وآله) بود. دشمنان سرمست از باده پیروزی، و اجساد شهیدان روی خاک کربلا، و زنان و کودکان نالان و گریان و پریشان بودند; در همان زمان دستور غارت و آتش زدن خیمه ها صادر شد. اطفال یتیم، زنان بی سرپرست و کودکان تشنه، هر کدام به سویی می دویدند و در آن میان، زینب و زین العابدین و امّ کلثوم(علیهم السلام) پناهگاه این مصیبت دیدگان بودند و همه غم ها را به دل و جان می خریدند و همه دشواری ها را بر خویش هموار می ساختند، تا دیگران را آرام کنند.

در آن غروب، مصائبی بر خاندان رسول اللّه(صلی الله علیه وآله) رفت که قابل تصوّر نیست و اندوهی بر آنان فرود آمد که قابل بیان کردن نمی باشد; مصائبی که اشک ها را از دیده ها سرازیر می سازد و اعماق روح و جان را آزار می دهد.

8ـ سزاوار است عاشقان و علاقه مندان مکتب سالار شهیدان امام حسین(علیه السلام) در روز عاشورا برخیزند و بر رسول خدا و علیّ مرتضی و فاطمه زهرا و حسن مجتبی و سایر امامان از ذریّه آن حضرت(علیهم السلام) سلام کنند و آنان را در این مصیبت های بزرگ، با دلی سوزان و اشکی روان تسلیت گویند و این زیارت را بخوانند: 

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ ادَمَ صَفْوَةِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ نُوح نَبیِّ
سلام بر تو ای وارث حضرت آدم برگزیده خدا سلام بر تو ای وارث حضرت نوح پیامبر
اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ اِبْراهیمَ خَلیلِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ
خدا سلام بر تو ای وارث ابراهیم خلیل خدا سلام بر تو ای وارث
مُوسی کَلیمِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ عیسی رُوحِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ
موسی هم گفتار خدا سلام بر تو ای وارث حضرت عیسی روح خدا سلام بر تو
یا وارِثَ مُحَمَّد حَبیب اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ عَلِیٍّ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ،
ای وارث حضرت محمّد حبیب خدا سلام بر تو ای وارث علی امیر مؤمنان
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ الْحَسَنِ الشَّهید سبْطِ رَسُولِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ
سلام بر تو ای وارث حسن آن امام شهید و نوه رسول خدا سلام بر تو
یَابْنَ رَسُولِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ الْبَشیرِ النَّذیرِ، وَابْنَ سَیِّد الْوَصِیّینَ،
ای فرزند رسول خدا سلام بر تو ای فرزند مژده دهنده و ترساننده و پسر آقای اوصیا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ فاطِمَةَ سَیِّدَةِ نِسآءِ الْعالَمینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا
سلام بر تو ای فرزند فاطمه بانوی زنان جهانیان سلام بر تو ای
عَبْداللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا خِیَرَةَ اللهِ وَابْنَ خِیَرَتِهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا ثارَ اللهِ
اباعبدالله سلام بر تو ای برگزیده خدا و فرزند برگزیده او سلام بر تو ای خون خدا
وَابْنَ ثارِهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْوِتْرُ الْمَوْتُورُ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الاِْمامُ
و فرزند خون خدا سلام بر تو ای کشته مظلومی که انتقام خونت گرفته نشد سلام بر تو ای امام
الْهادی الزَّکِیُّ، وَعَلَی الاَْرْواحِ الَّتی حَلَّتْ بفِنآئِکَ، وَ اَقامَتْ فی جِوارِکَ،
راهنمای پاک و بر آن ارواحی که به آستان تو فرود آمدند و در جوارت رحل اقامت افکندند
وَ وَفَدَتْ مَعَ زُوّارِکَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ مِنِّی ما بَقیتُ وَ بَقِیَ اللَّیْلُ وَ النَّهارُ،
و با زائرانت ورود کردند سلام من بر تو تا زنده ام من و برپاست شب و روز
فَلَقَدْ عَظُمَتْ بکَ الرَّزیَّةُ، وَ جَلَّ الْمُصابُ فِی الْمُؤْمِنینَ وَ الْمُسْلِمینَ،
که براستی بزرگ شد به تو مصیبت و گران شد سوگواری در میان مؤمنان و مسلمانان و
وَفی اَهْلِ السَّمواتِ اَجْمَعینَ، وَ فی سُکّـانِ الاَْرَضینَ، فَاِنّا للهِِ وَاِنّا اِلَیْهِ
در میان ساکنین آسمانها همگی و در میان ساکنین زمینها «انا لله و انا الیه
راجِعُونَ، وَ صَلَواتُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ وَ تَحِیّاتُهُ عَلَیْکَ وَ عَلی ابآئِکَ
راجعون» درودهای خدا و برکاتش و تحیتهایش بر تو و بر پدران
الطّاهِرینَ الطَّیِّبینَ الْمُنْتَجَبینَ، وَ عَلی ذَراریهِمُ الْهُداةِ الْمَهْدیّینَ، اَلسَّلامُ
پاک و پاکیزه و برگزیده ات و بر فرزندان راهنمای راه یافته شان باد سلام
عَلَیْکَ یا مَوْلایَ وَ عَلَیْهِمْ، وَ عَلی رُوحِکَ وَ عَلی اَرْواحِهِمْ، وَ عَلی
بر تو ای سرور من و بر ایشان و بر ارواح ایشان و بر
تُرْبَتِکَ وَ عَلی تُرْبَتِهِمْ، اَللّـهُمَّ لَقِّهِمْ رَحْمَةً وَ رِضْواناً وَ رَوْحاً وَ رَیْحاناً،
تربت تو و بر تربت ایشان خدایا ببار بر ایشان رحمت و خشنودی و روح و ریحانی
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مَوْلایَ یا اَبا عَبْداللهِ، یَا بْنَ خاتَمِ النَّبیّینَ، وَ یَا بْنَ سَیِّد
سلام بر تو ای سرور من ای ابا عبدالله ای فرزند خاتم پیمبران و ای فرزند آقای
الْوَصِیّینَ، وَ یَا بْنَ سَیِّدَةِ نِسآءِ الْعالَمینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا شَهیدُ یَا بْنَ
اوصیا و فرزند بانوی زنان جهانیان سلام بر تو ای شهید (راه حق) و ای پسر
الشَّهید، یا اَخَ الشَّهید، یا اَبَا الشُّهَدآءِ، اَللّـهُمَّ بَلِّغْهُ عَنّی فی هذهِ السّاعَةِ
شهید و ای برادر شهید و ای پدر شهیدان خدایا برسان به او از جانب من در این ساعت
وَ فی هذَا الْیَوْمِ، وَ فی هذَا الْوَقْتِ وَ فی کُلِّ وَقْت، تَحِیَّةً کَثیرَةً وَسَلاماً،
و در این روز و در این وقت و در هر وقت تحیتی زیاد و سلامی بسیار
سَلامُ اللهِ عَلَیْکَ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ یَا بْنَ سَیِّد الْعالَمینَ، وَ عَلـَی
سلام خدا بر تو و رحمت خدا و برکاتش ای فرزند آقای جهانیان و نیز بر
الْمُسْتَشْهَدینَ مَعَکَ سَلاماً مُتَّصِلاً مَا اتَّصَلَ اللَّیْلُ وَ النَّهارُ، اَلسَّلامُ عَلَی
شهید شدگان با تو سلامی پیوسته به پیوستگی شب و روز سلام بر
الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ الشَّهید، اَلسَّلامُ عَلی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ الشَّهید، اَلسَّلامُ
حسین بن علی شهید (راه حق) سلام بر علی بن الحسین آن شهید (عالی قدر) سلام
عَلـَی الْعَبّاس بْنِ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ الشَّهید، السَّلامُ عَلَی الشُّهَدآءِ مِنْ وُلْد
بر عباس فرزند امیرمؤمنان آن شهید (والا مقام) سلام بر فرزندان شهید
اَمِیرِ الْمُؤْمِنینَ، اَلسَّلامُ عَلَی الشُّهَدآءِ مِنْ وُلْد الْحَسَنِ، اَلسَّلامُ عَلَی
امیرمؤمنان سلام بر فرزندان شهید حسن سلام بر
الشُّهَدآءِ مِنْ وُلْد الْحُسَیْنِ، اَلسَّلامُ عَلَی الشُّهَدآءِ مِنْ وُلْد جَعْفَر وَ عَقیل،
شهیدان از فرزندان حسین سلام بر شهیدان از فرزندان جعفر و عقیل
اَلسَّلامُ عَلی کُلِّ مُسْتَشْهَد مَعَهُمْ مِنَ الْمُؤْمِنینَ، اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد
سلام بر هر شهیدی که با ایشان بود از مؤمنان خدایا درود فرست بر محمّد و
وَآلِ مُحَمَّد، وَ بَلِّغْهُمْ عَنّی تَحِیَّةً کَثیرَةً وَ سَلاماً، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا رَسُولَ
آل محمّد و برسان به ایشان از جانب من تحیتی زیاد و سلامی بسیار سلام بر تو ای رسول
اللهِ، اَحْسَنَ اللهُ لَکَ الْعَزآءَ فی وَلَدکِ الْحُسَیْنِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکِ یا فاطِمَةُ،
خدا نیکو کند خداوند صبر تو را در سوگواری فرزندت حسین سلام بر تو ای فاطمه
اَحْسَنَ اللهُ لَکِ الْعَزآءَ فی وَلَدکِ الْحُسَیْنِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَمیرَ
نیکو کند خداوند صبر تو را در سوگواری فرزندت حسین سلام بر تو ای امیر
الْمُؤْمِنینَ، اَحْسَنَ اللهُ لَکَ الْعَزآءَ فِی وَلَدکَ الْحُسَیْنِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا
مؤمنان نیکو کند خدا صبر تو را در مصیبت فرزندت حسین سلام بر تو ای ابا
مُحَمَّد الْحَسَنَ، اَحْسَنَ اللهُ لَکَ الْعَزآءَ فی اَخیکَ الْحُسَیْنِ، یا مَوْلایَ یا اَبا
محمّد حسن (مجتبی) نیکو گرداند خدا صبر تو را در مصیبت برادرت حسین ای مولای من ای ابا
عَبْداللهِ، اَنـَا ضَیْفُ اللهِ وَضَیْفُکَ، وَجارُ اللهِ وَجارُکَ، وَلِکُلِّ ضَیْف وَجار
عبدالله من میهمان خدا و میهمان توام و در پناه خدا و پناه توام و برای هر میهمان و پناهنده ای
قِریً، وَقِرایَ فی هذَا الْوَقْتِ اَنْ تَسْئَلَ اللهَ سُبْحانَهُ وَتَعالی، اَنْ یَرْزُقَنی
حق پذیرایی است و پذیرایی من در این وقت این است که از خدای سبحان بخواهی که روزیم گرداند
فَکاکَ رَقَبَتی مِنَ النّارِ، اِنَّهُ سَمیـعُ الدُّعـآءِ، قَریبٌ مُجیبٌ.(9)
آزادی از آتش دوزخ را که براستی او شنوای دعا و نزدیک و اجابت کننده است.

9ـ خواندن زیارت امام حسین(علیه السلام) معروف به «زیارت عاشورا» در این روز ثواب فراوانی دارد.

همچنین برای خواندن زیارت عاشورا روی لینک زیر کلیک کنید:

زیارت عاشورا