نگاهى به فيلم خراش

سه شنبه 24 خرداد 1401
لاله عالم
نگاهى به فيلم خراش، زن عليه زن

تله فيلم "خراش" از آن دست فيلم هايى است كه در نت گردى توجه مخاطبان را به خود جلب مى كند، بدون شك يكى از اولين دلايل ان حضور بازيگران عمدتا سينمائى و سرشناس است كه از جمله مى توان به بيتا فرهى و لاله اسكندرى اشاره كرد. فيلم اگرچه ريتم كندى دارد اما داستان فيلم و كنجكاوی در مورد سرنوشت نقش اصلى فيلم، روشنك، با بازى لاله اسكندرى مخاطب را ترغيب مى كند كه تا انتها فيلم را دنبال كند. علاوه بر آن بازى بسيار طبيعى و گيراى نقش منفى فيلم، شكوه، با بازى بيتا فرهى يكى ديگر از عوامل جذب مخاطب است.

بيتا فرهى در "خراش" نقش يك زن مستبد خود شيفته و تا حدى ضد اجتماعى را بازى مى كند كه مانند تمام خودشيفته ها، بيرحم استو توقع دارد همه بى چون و چرا سر تعظيم فرود آورند. اگرچه نقش منفى است اما فرهى با اين نقش قدرت بازيگريش را هرچه بيشتر بهمخاطب نشان مى دهد و تماشاگر افسوس مى خورد كه چرا سينما و تلويزيون ايران كمتر از ظرفيت هاى اين بازيگر استفاده كرده است.

داستان از آنجا شروع مى شود كه روشنک از يك اتهام تبرئه مى شود و پس از ازادى از زندان براى ديدن و گرفتن حضانت فرزندش اقدام مى كند. فيلم سرتاسر مقابله نقش مثبت و نقش منفى است. در اين ميان وكيل مدافع، با بازى بهناز جعفرى نيز كمك مى كند تا روشنك بتواند به حقوقش دست بايد.

"خراش" را مى توان فيلمى زنانه دانست، چون نقش هاى اصلى و غير منفعلانه فيلم همه به عهده زنان است. شكوه كسى است كه براى از ميدان خارج كردن، عروسش، قانون شكنى مى كند، روشنك براى به دست اوردن فرزندش خود را به اب و اتش مى زند و وكيلى كه قانونمندانه سعى بر پيروزى موكلش دارد. مردان اين قصه، نقش اساسى ندارند.

سرهنگ همسر شكوه با بازى چنگيز جليلوند بر روى ويلچر است و توانايى مقابله با شكوه را ندارد. همچنين پسرشان نيز با بازى كوروش سليمانى گوش به فرمان مادر است و سمبل تمام شخصيت هاى وابسته و بى اراده است. فيلم "خراش" را همچنين مى توان يك فيلم زنان عليه زنان نيز دانست. در سينما و تلويزيون شايد فيلم هاى زيادى درباره خشونت مردان بر عليه زنان ساخته و پخش شده باشد اما كمتر به اين نكته اشاره شده است كه گاهی خود زنان در حق همديگر نيز ظلم هايى مى كنند كه گاها بدتر از جنس مخالف است. نمونه هاى فراوانى از اين دست وجود دارد، مانند همين فيلم مادر شوهرى كه نمى خواهد آب خوش از گلوى عروسش پايين رود يا نمونه هاى بر عكس اين فيلم، عروسى كه به مادر شوهرش ظلم مى كند. يا برخى دختران جوان كه وارد زندگى ادم هاى متاهل مى شوند و با بيرحمى خانواده ها را از هم مى پاشانند، بدون انكه ذره اى ترحم به سرنوشت زن و بچه هاى آن خانواده داشته باشند.

بگذريم تله فيلم خراش، اگرچه اسمش با مضمون فيلم تناسبى ندارد و ضربه هاى وارده فراتر از خراش است، يك فيلم تفكربرانگيز است. اينكه وجود افراد با اختلالات حاد شخصيتى را در اطرافمان جدى بگيريم. خوشبختانه امروزه افراد به مدد و سايل ارتباط جمعى تا حدود زيادی به اهميت علم روانشناسى پى برده اند و خيلى از افراد شايد در مورد انواع اختلالات شخصيتى و روانى اگاه باشند، بنابراين اگر نمونه هاى حاد در اطرافشان ديدند بايد براى معالجه آنها اقدام كنند. دوما اى كاش شرايطى بوجود بيايد كه براى ازدواج و تشكيل خانواده علاوه بر سلامت جسمانى، سلامت عقل و روان افراد نيز سنجيده شود و همچنين ميزان مستقل بودن و عدم وابستگی شخصيتى افراد هم مشخص شود.

از محتواى فيلم كه بگذريم، "خراش" از نظر تكتيكى هم يك فيلم قابل قبول است و چند پله از تله فيلم هاى مشابه بالاتر است. فيلمبردارى و كارگردانى فيلم كاملا هوشمندانه است. در اكثر اوقات ما نماى نقطه نظر شكوه را شاهد هستيم كه اكثرا از طبقه بالا و پشت پنجره نظاره گر بيرون است. گويى با اين نما ها به از بالا نگاه كردن شكوه به ديگران تاكيد مى شود. قاب بندى ها فوق العاده است، خصوصا نماهاي دو نفره كه در فيلم زياد ديده مى شود، حركات دوربين كاملا سنجيده است و مانورهای الكی و زايد ديده نمى شود.