نقد فیلم بی رویا در جشنواره فجر

چهارشنبه 20 بهمن 1400

نویسنده: نجیبه نعمتی
«آرین وزیر دفتری» کارگردان فیلم اولی است که با فیلم بی رویا در چهلمین جشنواره فیلم فجر حضور دارد. این فیلم با بازی «طناز طباطبایی» در نقش «رویا» شخصیت محوری این فیلم محسوب می‌شود. فیلم با تعلیق و راز زندگی دختری که حافظه خود را از دست داده است آغاز می‌شود. دختری که رویا او را «زیبا» می‌نامد و نقش آن را « شادی کرم رودی» بر عهده دارد. زیبا به آرامی وارد زندگی رویا می‌شود. زیبا در روند فیلم به آرامی در زندگی رویا نفوذ می‌کند.

«بابک» همسر رویا که «صابر ابر» در آن ایفای نقش می‌کند برنامه سفر به دانمارک را دارد. عمل چشم رویا و بستری شدن او در بیمارستان و ماندگار شدن «زیبا» در خانه آنها داستان فیلم را به سمت فیلمی راز آلود و معمایی می‌کشاند. هر بار مخاطب برای روند فیلم سناریوی ذهنی طراحی می‌کند که خیلی زود تمام این سناریو بهم می‌ریزد و مجبور می‌شود بار دیگر طرحی دیگر بریزد. قلاب‌های ذهنی کارگردان تا آخر ادامه می‌یابد؛ اما مخاطب جایی خسته می‌شود و دیگر خودش را به کارگردان تسلیم می‌کند. چرا که ارتباط برقرار کردن با فیلم برایش مشکل است. گرفتاری مالی رویا در موسسه و درگیری های او، ممنوع الخروج شدنش، مهاجرت، بی هویتی، مفقود شدن آرش، خسوف، مشابهت زیبا با دختر فوت شده‌، مرد و پسری که دنبال همسر مفقود شده‌اش می‌گردد و.. داستانک‌هایی هستند که مخاطب باید آنها را دنبال کند.
مخاطب هر بار برای انتخاب ژانر فیلم گیج می‌شود. نمی‌داند با چه ژانر یا زیر ژانری روبرو است. حضور زیبا در یک شب بارانی و چهره مات و مبهوت و اسم فیلم، «بی رویا»، تداعی کننده یک فیلم در ژانر وحشت است، جا به جایی زیبا با رویا ژانر معمایی و در آخر که هیچ ژانری درک نمی‌کند و زمانی که به پایان فیلم می‌رسد با اعلام رسمی کپشن فیلم تازه متوجه می‌شود در تمام این مدت مشغول تماشای یک فیلم سایکودرام بوده است و اگر کارگردان اعلام نمی‌کرد که این فیلم در خصوص بیماری « اسکیزوفرنی» محال ممکن بود که متوجه شود.
بی هویتی و مهاجرت حرف اصلی فیلم بود؛ اما فیلم به نوعی تغییر موضع می‌دهد و به یکباره روانشناختی می‌شود. کپشن نهایی فیلم در حقیقت دشنه‌ای است که کارگردان با دست خود به فیلم وارد می‌کند.
آرین وزیر دفتری که در فیلم کوتاه ید طولایی دارد در این فیلم متاسفانه نتوانسته است فیلم سینمایی خوبی ارائه دهد. در حقیقت مضمون فیلم بی رویا مناسب یک فیلم کوتاه و از نوع هنر و تجربه بود و اکرانش آن هم در جشنواره مناسب نیست.
از نکات برجسته و قوت این فیلم بازی طناز طباطبایی است. او بی هویتی را به خوبی نشان داد. ایفای دو نقش متفاوت کاری سخت بود که او از آزمون آن سر بلند بیرون آمده است.
اما این مسئله در مورد کارگردان فیلم صادق نیست.