نگاهى به داستان وست سايد (West side story)، فيلمى با روايت شاخه اى

دوشنبه 9 اسفند 1400
نویسنده: چكاوك شيرازى

داستان فیلم به روش شاخه ای روایت شده است و نحوه ی اجرایش به صورت موزیکال، مى باشد. اين فيلم نماد و معرف جمعى از افراد با جزئیات ان است.
موزیکال بودن فیلم ها علاوه بر این که به جذابیت فیلم و همین طور سختی کار ساخت آن اضافه می کند، اما این حسن را دارد که می تواند نقطه ضعف های فیلم را هم بپوشاند.

"داستان غرب" یک روایت خطی ساده و کلاسیک است که پیچیدگی های و ظرایف فیلم نامه های درجه یک را ندارد. اما به واسطه ی نوع کارگردانی و سبک روایت داستان، این مورد چندان به چشم نمی آید. درست مانند فیلم انیمیشن هایی که داستانی خطی و ساده دارند اما این موضوع زیر ظاهری از رنگ، موسیقی و... پنهان می ماند.

" داستان غرب" داستان دو دسته از اراذل و اوباش آمریکایی است که یک دست بومی آمریکا هستند و دسته ی دیگر مهاجرانی از آمریکای جنوبی، که مدام با یکدیگر دعوا می کنند تا بتوانند یکدیگر را از قلمرویی که در آن احساس مالکیت می کنند، بیرون برانند.
فیلم نامه شاید قدرتمند نباشد اما از شبکه ی شخصیت هایی قوی برخوردار است.

در داستان های خوب از تکنیکی استفاده می کنند که متخصصان آن را تقابل چهارگوش می نامند. در این تکنیک یک قهرمان و یک حریف اصلی به علاوه ی حداقل دو حریف ثانوی وجود دارد‌. ؛ تعداد آن ها می تواند بیشتر هم باشد به شرط این که حریفان اضافی کارکرد مهمی در داستان داشته باشند. هر یک از شخصیت ها، یک گوشه ی از این مربع را به خود اختصاص می دهند، به این معنا که با یکدیگر تا حد امکان تفاوت دارند.

" داستان غرب" این چهار نفر را دارد: "تونی" به عنوان قهرمان اصلی‌، "برناردو"،" ماریا " عشق "تونی" و خواهر برناردو، "آنیتا" نامزد برناردو. "تونی" به عنوان شخصی که با آزادی مشروط از زندان رها شده و به خودی خود از رفتارش پشیمان است، حالا در یک فروشگاه که اتفاقا صاحب آن پیرزنی از اهالی پورتوریکو است، کار می کند.
او سعی می کند دیگر کاری به کار دار و دسته شان که حالا سرکرده شان پسری به نام "ریف "است، نداشته باشد. اما "ریف "که جزء متحدان تونی است دست از سر او بر نمی دارد.

در گوشه ی دیگر این تقابل "برناردو "حضور دارد او از اهالی پورتوریکو است و مهاجر محسوب می شود. او هم سرکرده ی گروه مهاجران ،البته اراذل و اوباش ، است‌.
او که همان طور به قول معروف نزده می رقصد، با دیدن عشق "تونی "نسبت به خواهرش عصبانی تر هم می شود.

در گوشه ی بعدی "ماریا" قرار گرفته که او ظاهرا دختری مطیع و عاشق پیشه است در واقع نباید جزء حریفان محسوب شود. اما او دنیای خودش را دارد که در تقابل با دنیای "برناردو" و "ماریا" واقع شده است. اما در مورد "تونی”، با این که عاشق یکدیگر هستند اما این عشق منجر به فاجعه می شود، هر چند که کنترل این اتفاقات از دستان “ماریا“ خارج است با این حال می توان او را مسبب این مشکلانت دانست.

گوشه ی آخر را” آنیتا “به خود اختصاص داده است. او می خواهد “برناردو“ دست از دعواهای خیابانی اش بردارد. پس با این که عاشق او است باز در تقابل با “برناردو “ قرار می گیرد. از طرفی بعد از مبارزه ی نهایی بین گروه موشک ها و اهالی پورتوریکو، او دشمن سرسخت “تونی“ می شود که با دروغی که در آخر داستان و بعد از این که تحت فشار شدیدی قرار می گیرد، پایان تلخی را برای “تونی” رقم می زند. اما در مقابله به “ماریا”، با این که هر دو مانند خواهر یکدیگر رفتار می کنند اما پس از اتفاقاتی که برایشان می افتد دنیایشان از هم جدا می شود.

هر کدام از این چهار نفر متحدان خودشان را دارند که در پیشبرد داستان کمک بزرگی می کنند، مانند ریف و پیرزن صاحب مغازه. این کنش ها و واکنش شخصیت ها در تقابل با یکدیگر است که داستان را به پیش می راند و هر کدام از شخصیت ها را بیشتر به ما می شناساند. اما در داستان های خوب صرفا کشمکش ، میان شخصیت ها نیست، کشمکش میان شخصیت ها و ارزش های آنان است‌. وقتی قهرمان دچار تغییر شخصیت می شود باورهای اصلی خود را به چالش می کشد و تغییر می دهد. حریف خوب همه ی این باورها را آماج حمله قرار می دهد.

در تقابل چهارگوش ارزش ها داستانی بالقوه حماسی خلق می شود که در عین حال وحدت ارگانیک خود را حفظ می نماید.

بیننده با دیدن شماری از عناصر به صورت همزمان ایده ی مستتر در دنیای داستان را درک می کند. این نوع داستان ها علاوه بر تاکید بیشتر روی کاوش در دنیای داستان، نشان می دهند عناصر مختلف چه ارتباطی با هم دارند و چگونه هر کدام در ساختار کلی می گنجند یا نمی گنجند.