نگاهى به فيلم اخرين دوئل (The Last Duel)

يكشنبه 19 دى 1400
چكاوك شيرازى

• آخرین‌ دوئل
• درام تاریخی
• 2021
• کارگردان: ریدلی اسکات

فیلم اپیزودیک جذابی بود با مضمونی آشنا.
مضمون فیلم قدرت کور برخى مردان در برابر زنان بود که زنان را قربانی منافع شخصی خود می کنند. زنانی که در مقابل پول، شهوت، جنگ طلبی و..‌. اين دسته از مردان، همیشه اولین قربانیان هستند.

خصوصا در همان زمانی که داستان فیلم متعلق به آن دوران است که اين گروه از مردان قدرت مطلق بودند و جامعه به شدت از آنان جانبداری می کرد.
آن قدر زمینه ی سوء استفاده های برخى مردان از زنان گسترده است و آن قدر می توان راجع به این موضوع مطلب نوشت که هرگز کهنه نخواهد شد. چه برسد به این که نوع بیان این مضمون هم متفاوت باشد.

" آخرین دوئل" یا به قول مترجم، که به وقتش از زیرنویس ویژه ی فیلم هم خواهم گفت، " آخرین مردامرد"، در روایتی اپیزودیک داستانی از دو دوست را نقل می کند که به گونه های مختلف و بر سر مسائل گوناگون با یکدیگر به مشکل بر می خورند اما این مشکلات که رفته رفته پر رنگ تر می شوند، قابل حل شدن و گذشت می باشند. اما داستان به بالاترین حد ممکن برای اختلافات دو دوست دست می یازد. آخرین مشکل که بر سر آن نبردی بین آن دو در می گیرد، موضوع تعرض "گریز به "مارگارت" همسر "کاروژ ""است که اتفاقا مضمون اصلی داستان هم همین است. زنانی که قربانی سوء استفاده های مردان می شوند اما نوع برخورد زنان با این موضوع متفاوت است. هر کدام از زنان فیلم بیانگر گوشه ای از فرهنك و برخورد جامعه است که خود به درستی در شبکه ای از ارتباط بین شخصیت ها به خوبی پرداخته شده است.

مادر" کاروژ "از آن بخش از جامعه است که هر بلایی را به جان می خرند تا فقط زنده بمانند و هر خفتی را در ازای نفس کشیدن می پذيرد. دوست مارگارت، مری، از آن قسم از آدم هاست که خودشان هم به مردان کمک می کنند تا قدرت بیشتری در جامعه به دست بیاورند. او در پس افکاری که از طریق جامعه به او تزریق شده، "مارگارت "را خطاکار می داند زیرا روزی از ظاهر "گریز" تعریف مختصری کرده است. در عین حال زنانی را هم می بینیم که خود را فدای لذت های مرد کرده اند. اما از همه بالاتر و برتر "مارگریت" است که با این که می داند چه خطراتی او را تهدید خواهد کرد تاب نمی آورد و اعتراض خودش را نه تنها به گوش شوهرش بلکه به گوش کل جامعه ی فرانسه می رساند و در حالی که قدرت های بزرگی را پیش روی خود دارد اما هم چنان ایستادگی و مقاوت می کند و البته پیروز می شود.

شخصیت "مارگارت "در اپیزودی که داستان از دیدگاه او روایت یا دیده می شود از یک زن منفعل که مانند مال و اموال به غیر واگذار شده است به زنی که باعث بیداری اذهانی در سطح جامعه می شود تغییر پیدا می کند. یعنی در مدت کوتاهی نویسنده توانسته به خوبی این تغییر شخصیت ( آرک کاراکتر) را بسازد.

داستان " آخرین دوئل" روایتی است که از سالیان طولانی در بستر جامعه جریان داشته و هنوز هم به دلیل وجود بعضی از نگاه ها، قضاوت ها ، افکار عمومی و... انسان هایی هستند که قربانی می شوند و عده ای دیگر از همین ها استفاده می کنند و در عرصه سوء استفاده می تازانند.
مطلب دیگری که بیان کردنش هدف فیلم بود، این بود که انسان ها همیشه از دیدگاه خودشان بی گناه و پاک هستند. اما حقیقت از دیدگاه دیگران همیشه چیز دیگری است.
مثلا مساله ی زمین موروثی خانواده همان چیزی بود که همه راجع به آن حقیقت را می گفتند اما در بیان هرشخصى کفه ی ترازو به نفع خودش سنگینی می کرد. همه از نظر خودشان، کار درست را انجام می دادند اما برداشت دیگران کاملا متفاوت شده بود.

همه ی این مضمامین در دل داستانی جذاب تنیده شده بودند و ابدا شعاری و گل درشت جلوه نمی کردند.

نکته ی متفاوت این فیلم، نه خود فیلم بلکه زیرنویس آن بود که که گويي متن را به زبان اوستایی ترجمه کرده بودند .هر چند که زیرنویسی هم برای این زیرنویس لازم بود و تا مخاطب بخواهد معنی کلمه را دریابد فیلم از آن صحنه گذشته بود، اما بسیار به خود فیلم که از گذشته ای دور روایت می کرد، کمک کرده بود. زیرا خود فیلمسازان از زبان محاوره ی خودشان استفاده کرده بودند که بی راه هم نبوده اما زیرنویس که متون کهن را یادآوری می کند کاملا با فضا و حال و هوای فیلم هم خوانی دارد. ای کاش زیرنویس هایی از این دست بیشتر دیده شوند تا زیرنویس هایی که پر از غلط املایی، جدای از اشتباهات ترجمه‌ی متن است.