تیمی که تاریخی ترین برد فوتبال ایران را کسب کرد

مهدی زارعی- وقتی بازیهای آسیایی 1994 هیروشیما با ناکامی مطلق تیم پرهزینه فوتبال به پایان رسید، دیگر کسی نمی توانست تصور کند که فوتبال ایران تا سالها بتواند جایی در جمع بزرگان آسیا داشته باشد. در هیروشیما ایران از چین باخت؛ از پس تیمهایی مثل بحرین و ترکمنستان هم برنیامد و در مرحله گروهی حذف شد. یک سال قبل از آن هم ایران با هدایت علی پروین در انتخابی جام جهانی ناکام شده بود تا با این نتایج، ایران در رده بندی تیمهای فوتبال جهان، حتی در بین 100 کشور اول هم جایی نداشته باشد.

وقتی تیم ملی آماده حضور در جام ملتهای آسیا 1996 هم می شد، کسی انتظاری از تیمی نداشت که در بازیهای دوستانه مقابل لبنان متوقف شده بود و در خانه مقابل ترکمنستان تن به شکست داده بود.

اما جمعی بازیکن جوان و باتجربه به مرور در کنار هم قرار گرفتند و هرچه بازیهای جام ملتهای آسیا پیش رفت، آنها بهتر در کنار هم جا افتادند تا جایی که جام ملتهای 1996، با دو برد عجیب (3-0) مقابل عربستان و (6-2) در برابر کره جنوبی، به نیمه نهایی مسابقات صعود کردند و سرانجام به عنوان سومی بازیها دست پیدا کردند.

همین نتایج بود که فوتبال را دوباره به صدر اخبار ورزشی برگرداند و تیم سوم آسیا در بازگشت با کشور با استقبال هزاران علاقه مند مواجه شد. علی دایی آقای گل جام ملتهای آسیا شد و خداداد عزیزی بهترین بازیکن تورنمنت. کمی بعد این دو بازیکن به همراه کریم باقری سر از بوندس لیگای آلمان درآوردند؛ مساله ای که تا دیروز به خواب و خیال شبیه بود، حالا توسط این ستاره ها به واقعیت تبدیل شده بود و آنها نشان داده بودند که ایرانی ها چیزی از نامهای بزرگ اروپایی کم ندارند.

با همین نفرات بود که تیم ملی آماده جضور در رقابتهای انتخابی جام جهانی 1998 فرانسه شد. یک ماراتن واقعی که ایران برای رسیدن به جام مجبور شد 17 مسابقه برگزار کند. با رقبایی از شرق و غرب و مرکز آسیا و سرانجام حتی با استرالیا؛ نماینده آن زمان اقیانوسیه.

برای کشوری که بیست سال در جام جهانی حضور پیدا نکرده بود، اهمیت مسابقات این تیم بیش از همیشه شد. به طوری که هربار ایران در استادیوم آزادی مسابقه داشت، تمام ظرفیت ورزشگاه آزادی پر می شد. ورزشگاهی که معروف بود 100 هزار نفره است و هربار گفته می شد 120 هزار نفر را در خود جا داده. چه در نبرد کلیدی مقابل عربستان در 28 شهریور 76، چه در دیدارهای تشریفاتی مثل بازی با سوریه بعد از مسجل شدن صعود ایران، چه در روزهای درخشش تیم ملی و در مصاف با قطر و چین و بردهای (3-0) و (4-1) در این دیدارها و حتی در روزهای نزول و سقوط و توقف(0-0) برابر کویت و (1-1) برابر استرالیا.

آن نسل تیم ملی، فوتبال را به مساله ای فراتر از یک ورزش ساده بدل کرد و تساوی(2-2) با استرالیا و جشن سراسری که در روز هستم آذر 76 در ایران گرفته شد، این امر را به خوبی نشان داد.

اتفاقات حین مقدماتی جام جهانی و بعد از صعود تیم ملی نشان داد که کسی نمی خواهد ایران در جام جهانی به زنگ تفریح بدل شود. تغییرو تحولات روی نیمکت تیم ملی که به ترتیب مایلی کهن، ویرا، ایویچ و طالبی را سرمربی تیم ملی کرد، در آخرین ساعات روز 31 خرداد 1377 با برد(2-1) ایران در نبرد قرن مقابل آمریکا همراه شد و یک جشن سراسری دیگر در سراسر ایران.

کمی بعد از جام جهانی، ایران در بازیهای آسیایی بانکوک هم قهرمان شد تا فوتبال همچنان محبوب ترین رشته ایران باقی بماند. ایران از آن به بعد روزهای پیروزی و شکست زیادی را تجربه کرد. اما هرگز به روزهای ناکامی قبل از نسل طلایی 1996 تا 1998 برنگشت و این، بزرگ ترین تاثیری بود که آن تیم در فوتبال ایران برجای گذاشت.