معرفی کتاب بازی جنگ

بسیاری از رقابتهای ورزشی در استادیوم یا سالنی بزرگ و در حضور هزاران تماشاگر علاقه مند برگزار می شوند؛ میلیون ها نفر هم از طریق تلویزیون های خود، این مسابقات را تماشا می کنند. اما نه همه مسابقات! 

****

زمستان سال 1914 شرایط دنیا با امروز، متفاوت بود. وقتی جنگ جهانی اول در تابستان آن سال شروع شد، عده زیادی از مردم با علاقه فراوان برای حضور در جبهه های جنگ ثبت نام کردند. در یک سو انگلیسی ها بودند و در طرف دیگر، آلمانی ها مقابل آنها قرار داشتند. همه تصور می کردند که جنگ مثل یک بازی است و همه تا زمستان و عید سال بعد، به خانه خود برمی گردند. اما زمستان رسید و شب سال نو نزدیک شد؛ ولی جنگ تمام نشد. همه سربازان در سنگرها بودند، سنگرهایی که فقط حدود 100 متر با هم فاصله داشتند. آن قدر نزدیک به هم بودند که سربازان هر طرف، صدای دشمنان خود را در آن سوی جبهه ها می شنیدند. سربازان هر دو طرف به شب سال نو فکر می کردند...

****

هوا بارانی و سرد بود و پیوسته سردتر هم می شد. بعد یک شب، باران متوقف و هوا به شکل گزنده ای سرد شد. آن شب یک گروه از سربازان انگلیسی، جای خود را با سربازان دیگر عوض کردند و زمانی که آنها سنگرها را ترک می کردند، آلمانی ها در طرف دیگر جبهه جنگ، سال نو و عید کریسمس را به آنها تبریک گفتند.

کم کم هوا تاریک شد. در تاریکی، نور خفیفی در سنگر آلمانی ها پدید آمد. تا چشم کار می کرد، در سراسر پناهگاههای آلمانی ها درخت های کریسمس سوسو می زد. شب مهتابی زیبایی بود. یک آلمانی آواز« شب آرام» را خواند و تعداد زیادی با او همخوانی کردند. انگلیسی ها هم سرود« اولین تولد» را خواندند و به این ترتیب به سرود آلمانی ها پاسخ دادند. پس از آن، سربازان هر دو سمت جبهه مشغول خواندن سرودی با یکدیگر شدند.

***

سپیده دم هنگامی که انگلیسی ها در حالت « آماده باش» روی سکوی تیراندازی ایستاده بودند، دیدند که دنیا با شبنم منجمد، سفید شده است. چند درخت درهم شکسته بر زمین سفید، برق می زدند. سربازی آلمانی از سنگر بالا آمد و در منطقه بی طرف، درخت کریسمی را روی برفها کاشت. حالا همه جنگ را فراموش کرده بودند. از هر دو طرف سنگرها، گروهی از سربازان بیرون آمدند؛ همه با هم دست دادند. آلمانی ها به همه سربازان انگلیسی می گفتند« تامی»و انگلیسی ها عادت داشتند که به همه سربازان آلمانی بگویند« فریتس».

-صبح بخیر تامی ها!

- سلام فریتس ها!

یکی از آلمانی ها که انگلیسی را خوب صحبت می کرد، گفت:

امیدوارم جنگ زودتر تمام شود تا من هم سریع تر سر شغلم در انگلیس برگردم. من در شهر بیرمِنگام راننده تاکسی هستم.

کم کم مه صبحگاهی کنار می رفت. دو گروه تصمیم گرفتند که به مناسبت سال نو، مسابقه ای دوستانه با یکدیگر برگزار کنند. در هر طرف زمین روی برف، دو کلاه گذاشته شده بود که دروازه ها را مشخص می کرد. روی برف ها، سربازان هم فوتبال بازی می کردند و هم با سُر خوردن روی زمین سفید، بازی را تبدیل به اکسیت روی یخ کرده بودند. نه کسی به عنوان داور در نظر گرفته شده بود و نه حتی حساب گلهای دو تیم چندان اهمیتی داشت. دو تیم گرم بازی شدند، کُت ها و پالتوها را که از تن درآوردند، از پشت همگی آنها بخار بلند می شد.

مهم این بود که بالای سر آنها نه هواپیمایی بود، نه بُمبی و نه صدای تفنگی به گوش می رسید. فقط پرواز چکاوک بود و صای خواندن آن.

****

وقتی بازی تمام شد، سربازان هدایایی به یکدیگر دادند. افسران دو طرف نگران شده بودند. اگر رابطه دوستانه سربازان ادامه پیدا می کرد، چگونه می توانستند آنها را مجبور کنند که دوباره با هم بجنگند؟ هرچند به سربازان دستور داده شد که دیگر سنگرها را ترک نکنند، اما در سراسر خط مقدم، اینجا و آنجا ملاقاتهایی مخفیانه صورت می گرفت و هدایا و یادگاری هایی بین سربازان رد و بدل می شد.

****

اگر دوست دارید بیشتر درباره این مسابقه و سایر رقابتهای فوتبال در میدان جنگ جهانی بدانید و متوجه شوید چه اتفاقی برای بازیکنان دو دسته افتاد، کتاب« بازی جنگ» را بخوانید. این کتاب توسط « مایکل فورمن» نوشته شده و تصاویر آن نیز توسط همین نویسنده کشیده شده است. این کتاب توسط نشر علمی و فرهنگی به چاپ رسیده است.