مصاحبه اختصاصی با مرتضی بیرانوند

مهدی زارعی- پسر دونده ای که سالهاست می دود و عنوان ها و افتخارات زیادی را به دست آورد. در همان حال تحصیل را هم فراموش نکرد و بعد از آن که دوران دبیرستان را در رشته علوم انسانی به پایان رساند، از سال 1389 شروع به تحصیل در دانشگاه و رشته تربیت بدنی کرد. 

از خودت  بیشتر بگو. اهل کجایی؟

من در آخرین روز شهریور 1366 در روستای سرب پرده چاهی متولد شده ام که از روستاهای شهرستان خرم آباد در استان لرستان است.

حالا واقعا در این روز متولد شده ای یا برای زودتر مدرسه رفتن، این روز تولد را برایت گرفته اند؟

من هم شک دارم ولی خانواده ام می گویند در همین روز متولد شده ای!( می خندد)

خانواده تان چند نفره هستند، چند نفر آنها مثل خودت به شکل حرفه ای ورزش می کنند؟

من در خانواده ای 9 نفره متولد شدم. ما چهار برادر و سه خواهر بودیم و من هم فرزند چهارم خانواده بودم. پدرم کشاورز و مادرم خانه دار هستند و در بین اعضای خانواده فقط من به صورت حرفه ای ورزش را دنبال کردم. البته برادرانم هم گاهی بصورت تفریحی و برای سرگرمی ورزش می کنند.

 از چه زمانی وارد دوومیدانی شدی؟ اولین خاطره ات از مسابقات دوومیدانی چیست؟

من با تشویق برادر بزرگترم  دو و میدانی را شروع کردم. قبل از آن ورزش خاصی را به صورت حرفه ای انجام نمی‌دادم و ورزش کردنم در حد بازیهای فوتبال گل کوچک در محله با دوستانم بود. وقتی در سال سوم راهنمایی( کلاس هشتم) بودم، برای اولین بار در مسابقه آموزش پرورش ناحیه 2خرم آباد شرکت کردم که در مسابقه دوی 800 متر نفر سوم شدم. البته زمانم در آن مسابقه 2.28 دقیقه شد که زمان قابل قبولی برای مربیان نبود و به همین خاطر برای مسابقات محله بعد انتخاب نشدم.در همان روز تصمیم گرفتیم بعد از 800 متر  در دوی 1500 هم شرکت کنم که به علت خستگی و لاکتیک شدن بدنم نتوانستم مسابقه را به پایان برسانم و به قول دونده ها« پارک کردم». خیلی خسته بودم و در همان حال، شلنگ آبپاشی که داخل زمین چمن بود، رویم آب ریخت تا بعد از مسابقه کمی خستگی ام بر طرف شود. همین اتفاق، خاطره ای ماندگار برایم شد. البته بعد از آن مسابقه، به جز یکبار که در رقابت نیمه ماراتن کیش مصدوم شدم، دیگر هیچ مسابقه‌ای را نیمه کاره رها نکردم.

از مسابقات و رکوردهایت بگو. چه زمانی تمریناتت را جدی تر ادامه دادی؟

تقریبا از سال 1394 که با اشکان غلامی به عنوان مربی، تمریناتم را شروع کردم. بعد از آن هم تمریناتم را در کنار جعفر مرادی قهرمان ماراتن کشور ادامه دادم و شرایطم بهتر شد. در حال حاضر در دوی 5 هزار متر، رکورد 14.38 دقیقه و در دوی 10هزار متر، رکورد 30.52 دقیقه را دارم.

 برخورد خانواده و دوستانت با دویدن تو چه بود ؟ کسی تشویقت نکرد؟

نه. حتی هنوز هم می گویند کار اشتباهی کرده ام این رشته را انتخاب کرده ام زیرا هیچ درآمدی در دوومیدانی نیست.

در هر رقابت، باید دقایق زیادی را بدوی. راستی در هنگام مسابقات به چه چیزی فکر می کنی؟

در مسابقه معمولا به تمریناتی که انجام دادم، مسیری که تا حالا طی کرده ام و مسافتی که باقی مانده و مقامی که می خواهم کسب کنم فکر می کنم. همچنین به این که چگونه تقسیم انرژی کنم. البته معمولا در همان حال رقیبانم را هم زیر نظر دارم. به همین خاطرفکرم حسابی مشغول است!( می خندد) 

اگر در مسابقه ای جلوتر از رقیبانت باشی و بعد ناگهان یکی دو نفر از دونده ها تو را پشت سر بگذارند، عکس العملت چیست؟

 من فقط به رکورد خودم فکر می کنم. به همین خاطر حتی اگر پیروز شوم اما به رکوردی که خواسته نرسم، این قهرمانی مرا خوشحال نمی کند. اما اگر شکست بخورم ولی به زمان مورد نظرم برسم، با وجود شکست، خوشحال هم می شوم. اعتقادم این است که انسان کم کم باید به هدف اصلی خودش نزدیک شود.

وقتی شروع به دویدن کردی، هدف اصلی ات چی بود؟ آیا اکنون به اهدافت رسیده ای؟

موقع شروع کار، به این مساله فکر نمی کردم ولی الان می دانم که برای رسیدن به هدفم خیلی راه دارم و بایستی بیشتر و منظم تر تلاش کنم. ثبت یک رکورد خوب در مسابقات استقامت دوومیدانی، هدف حال حاضر من است.

الگوی خاصی در دویدن داشته ای که مسابقاتش را همیشه دنبال کنی؟

از کِنِنیسا بکله- دونده اهل اتیوپی و قهرمان المپیک- خیلی خوشم می آید. البته زمانی که او در مسابقات جهانی و المپیک می دوید ما دسترسی به فیلم مسابقاتش نداشتیم. الان او گاهی در مسابقات شرکت می‌کند و من در فضای مجازی و اینستاگرام مسابقاتش را پیگیری می کنم.

مدتی با جعفر مرادی در کنیا تمرین کردی. کنیا چه فرقی با ایران دارد که این همه دونده بزرگ در آنجا  رشد می کنند؟

وقتی کنیا بودیم فهمیدم که با یکی دوتا سفر نمی توان کاری چشمگیر کرد. سعی کردم یاد بگیرم که آنجا چه کار می کنند و این که در کنیا اولویت با ورزش بود. یعنی جامعه ای که ما در آن حضور داشتیم احترام و ارزش زیادی برای دویدن قائل بودند.

شاید خیلی ها با دیدن این گفتگو تصمیم بگیرند دوهای استقامتی را به عنوان رشته خودشان انتخاب کنند. توصیه ات به آنها چیست؟

دویدن به صورت استقامتی و در مسافت های طولانی، نیاز زمان زیاد دارد و حوصله خاص خودش را می خواهد. شاید در ابتدای کار سخت بنظر برسد ولی رفته رفته لذت بخش می شود و آن وقت، دونده هر روز چالشی جدید برای خودش ایجاد می کند تا رکوردهایش را بهتر از قبل کند. به همین خاطر هیچ وقت نباید ناامید شد و آهسته و پیوسته رو به جلو حرکت کرد. ضمن این که همیشه باید به یاد داشت که همه رقبا قوی هستند. حتی وقتی یک دونده خوب کار نمی کند، من آن ها را هیچ وقت دست کم نمی گیرم، بلکه فکر می کنم که شاید این روزها تمرین مناسبی انجام نداده اند. ولی قطعا آنها رقبای قدرتمند و سختی هستند که اگر آنها را دست کم بگیرم، می توانند مرا شکست دهند.

ممنون از این که وقت خود را در اختیار ما قرار دادی. اگر صحبت خاصی مانده، بگو

از شما تشکر می کنم که من را برای گفتگو انتخاب کردید، امیدوارم از این انتخاب پشیمان نشده باشید!