لحظه های ماندگار پارالمپیک؛ از پارالمپیک زمستانی تا نخستین حضور ایران

بعد از پارالمپیک توکیو و کم شدن استقبال کشورها به دلیل دوری مسافت، لزوم برگزاري المپيك و پارالمپيك در يك شهر ثابت كنار گذاشته شد و پارالمپيك 1968  در مكزيكوسيتي (ميزبان المپيك همان سال) برگزار نشد. اين بازي ها در تل‌آويو برگزار شد و مركزيت منطقه خاورميانه سبب شد كه استقبال از بازي‌ها به شكل، چشمگيري افزايش يابد.

در بازي‌هاي 1968  تعداد كشورها به 29 و ورزشكاران به 750  نفر افزايش يافت. مسابقات 1972  نيز يك پيروزي مطلق براي جنبش پارالمپيك بود. 1000 ورزشكار از 44 كشور به «هيدلبرگ» واقع در كشور آلمان‌غربي آمدند و اين استقبال بي‌نظير سبب شد تا افكار جديدي در ذهن  مسئولين برگزاري  بازي‌ها پديد آيد.

تولد پارالمپيك زمستاني

در سال 1976  و به هنگام ميزباني تورنتو(كانادا) تماشاگران براي نخستين‌بار شاهد حضور ورزشكاراني با درصدهاي مختلف معلوليت در بازي‌هاي پارالمپيك بودند. IPC‌(كميته بين‌المللي بازي‌هاي پارالمپيك) مقرر ساخته بود كه مسابقات مختلفي براي معلوليت‌هاي متفاوت برگزار شود. به اين ترتيب با انجام نخستين «كلاس‌بندي‌ها» در مسابقات پارالمپيك، تعداد رقابت‌ها افزايش يافت. 1600  نفر از 42  كشور در بازي‌ها شركت كردند و اين آمار در حالي به دست آمد كه شهر تورنتو در نقطه‌اي دوردست نسبت به اكثر شهرها و كشورهاي شركت‌كننده قرار داشت. در همين سال اولين پارالمپيك زمستاني نيز در سوئد برگزار شد تا معلولان امكان حضور در مسابقات «اسكي آلپاين»، «اسكي نورديك» و هاكي روي يخ با سورتمه مخصوص معلولان را داشته باشند.

در مسابقات 1980  آرنهم(هلند) تعداد كشورها از 42  افزايش نيافت. امّا تعداد ورزشكاران با افزايش 900  نفري به 2500  رسيد. چهار سال بعد بازي‌ها براي اولين‌بار در دو شهر برگزار شد.

استوك مندويل (انگلستان) و نيويورك (آمريكا) و در مجموع 4080  نفر از 45 كشور در بازي‌ها حاضر بودند. اين آخرين باري بود كه شهري غير از شهر ميزبان المپيك تابستاني، ميزبان پارالمپيك بود. IPC مقرر داشت كه از 1988  به بعد، تمام پارالمپيك‌ها در شهري برگزار شوند كه ميزباني المپيك را هم برعهده داشته است. به اين ترتيب سئول ميزبان پارالمپيك 1988  شد.

پارالمپيك سئول ـ نخستين حضور ايران

در پارالمپيك سئول 3050 ورزشكار به نمايندگي از 61 كشور در بازي‌ها شركت نمودند. اما آن‌چه كه اين پارالمپيك را براي كشورمان نسبت به دوره‌هاي قبلي متمايز ساخته بود، حضور ايران در اين بازي‌ها بود.

فدراسيون ورزش‌هاي جانبازان و معلولان تا قبل از پيروزي انقلاب اسلامي، به صورت يك كميته زير نظر فدراسيون پزشكي بود، اما پس از انقلاب و در اواخر سال 1358 اين فدراسيون به صورت مستقل آغاز به كار كرد. در تابستان 1359 پارالمپيك 1980 در آرنهم (هلند) برگزار شد كه هيأتي 4 نفره از اين فدراسيون راهي بازي‌ها شد تا علاوه بر ديدن مسابقات، در اجلاس ورزش معلولان نيز شركت كرده و قوانين و مقررات بين‌المللي مسابقات معلولان را تهيه كنند.

با بازگشت اين هيأت از هلند، نخستين كلاس‌هاي مربيگري مسابقات معلولان در رشته‌هاي مختلف برگزار شد و در شهريور سال 1359 نخستين مسابقات معلولان ايران در رشته‌هاي دو و ميداني، پينگ‌پنگ، شطرنج، نابينايان، بسكتبال با ويلچر، واليبال نشسته و شنا در تهران برگزار شد.