راهکارهای فیل بزرگ برای قهرمانی در جام جهانی

مهدی زارعی- لوییز فلیپه اسكولاری ملقب به فیل بزرگ، مربی برزیل در جام جهانی 2002 با این تیم فاتح مسابقات شد و پس از آن نیز دو بار در جام جهانی 2006 با تیم پرتغال و جام جهانی 2014 با سلسائو عنوان چهارمی مسابقات را به دست آورد. اما این مربی با چه ترفندهایی در جام جهانی چنین نتایجی را به دست آورد؟ توصیه های او را با هم می خوانیم:

*یك «جو باشگاهی» در تیم‌ملی بسازید

پس از برگزاری یكی از دشوارترین مسابقات مقدماتی جام‌جهانی، در رختكن تنها بودم و با خود می‌اندیشیدم:

من تنها به مسیری كه خودم به آن ایمان دارم، خواهم رفت. می‌خواهم به گونه‌ای در تیم‌ملی عمل كنم كه اگر در تیمی باشگاهی مربی بودم، انجام می‌دادم

تحمیل این وضعیت به تیم‌ملی كار ساده‌ای نبود. دمیدن روح حاكم بر یك باشگاه و افزایش صمیمیت بین اعضای آن در تیم‌ملی كه بازیكنانش همیشه در كنار هم نیستند. طی بازی‌های مقدماتی جام‌جهانی، به هر یك از بازیكنان تیم‌ملی پیغامی مشابه می‌دادم:

اگر دوستی با دیگر بازیكنان بیشتر شود، این اتحاد همه چیز را درست خواهد كرد.

*تیم خود را با «منطق» انتخاب كنید:

قبل از هر چیزی، من سیستم موردنظر و برنامه بازی تیم را در ذهن خود طراحی می‌كردم و آنگاه به دنبال گروهی می‌گشتم كه در این سیستم جای گیرند. در این لحظه می‌گفتم:

بسیار خوب! اینها تركیب نهایی من هستند.

اما گاهی اوقات انتخاب یك بازیكن برای یك پست، كار ساده‌ای نبود و بدین ترتیب مجبور می‌شدم كه تمامی حالات ممكن را فرض كرده و سرانجام دست به انتخاب نهایی بزنم. من آنالیزهای فراوانی از خصوصیات تك‌تك بازیكنان در اختیار داشتم و انتخاب نهایی من براساس این آنالیزها بود. مثلاً یك بازیكن ممكن است از نظر فنی در جهان بهترین باشد اما اگر فاقد شخصیت بوده و انگیزه پیشرفت نداشته باشد، در قالب تیم ارزشی نداشته و در تركیب نهایی من استفاده نخواهد شد.

*تفکر برتر از «قدرت» است:

برخلاف آنچه كه بسیاری از مردم تصور می‌كنند، من كمتر به دنبال بازیكنان فیزیكی هستم و تا جایی كه امكان داشته باشد، از این بازیكنان استفاده نمی‌كنم. زیرا معتقدم كه همواره ستارگان در جام‌جهانی تأثیرگذار بوده‌اند و باتوجه به حضور تعداد زیادی از ستارگان تكنیكی و خوش‌فكر، می‌بایست از آنان استفاده كنم. توانایی‌های فردی می‌توانند سرنوشت مسابقه را تغییر دهند و تنها در صورتی می‌توان از این توانایی‌های بالقوه استفاده كرد كه شهامت آن را داشته باشید. به عقیده من جام‌جهانی می‌تواند آزمونی بزرگ و در شأن این نوع بازیكنان باشد.

*مبارزه با استرس‌ها و فشارهای روانی:

برزیلی‌ها در همه ادوار محكوم به بردن جام‌جهانی هستند و این مسأله استرس‌های وارد بر تیم را تا هزار درصد افزایش می‌دهد. تحمل چنین مسأله‌ای برای بازیكنان ضعیف و معمولی كاری غیرممكن است. پیراهن زرد و سبز تیم‌ملی قداست دارد و این پیراهن بر تن بازیكنان كوچك سنگینی خواهد كرد. از این‌رو من تمام تمركز خود را به تاكتیك تیمی معطوف نكردم، بلكه تلاش كردم كه شرایط روحی و روانی بازیكنان گمنام نیز به سطح روحی ستارگان تیم برسانم. چنین شد كه شرایط روانی بازیكنی مثل كلبرسون با ستاره‌ای چون رونالدو به یك حد رسید و این امر تأثیر عمده‌ای در قدرت تیم گذاشت. اعضای تیم همچون رفقای صمیمی شده بودند. شاید هم مثل یك خانواده واقعی.