راههایی برای تقویت سیستم تنفسی در برابر ویروس های خطرناک

مهدی زارعی- در سالهای اخیر، قطعا بارها و بارها درباره مشکلات ریه شنیده اید و حتما متوجه شده اید که آلودگی هوا، ویروس سرماخوردگی، آنفولانزا و کرونا چه تاثیراتی می تواند بر سیستم تنفسی افراد بگذارد. به همین خاطر لازم است تا جایی که می توانیم دستگاه تنفسی خود را قوی کنیم. کاری که می تواند همه جا به نفع ما باشد. چه زمان ورزش و چه در هنگام هجوم بیماری ها به طرف ما.

دودهای مزاحم و خطرناک

بعضی اشتباهات می تواند ضربه های جبران ناپذیری به سیستم تنفسی ما بزند. از جمله این اشتباهات، ورود هوای آلوده به داخل سیستم تنفسی است. مثلا اگر کسی از موادی مثل قلیان استفاده کند، به مرور حجم ریه هایش کم شده و هوای کمتری وارد ریه می شود. شاید این فرد در ابتدا مشکلی احساس نکند و خیال کند که قلیان ضرری به او وارد نمی کند. اما بدن او در برابر ویروس ها مقاومت کمتری خواهد داشت و گاهی اوقات که ویروسی مثل ویروس کرونا به انسان حمله می کند، ضعف بدن این افراد خیلی بیشتر مشخص خواهد شد. هوای آلوده ای که در پاییز و زمستان در تمامی شهرهای کشورمان وجود دارد و حتی هوای مملو از گرد و غبار که در طول سال در استانهای جنوبی و در فصل های گرم در سایر مناطق کشور دیده می شود، می تواند به ریه ها و دستگاه تنفسی ضرر بزند. پس حتی اگر بیماری نیز وجود ندارد، تنها باید با کمک ماسک به مقابله این نوع هوای آلوده رفت. از سیگار و قلیان هم باید همیشه دوری کرد؛ بدون هیچ استثنائی.

خطرات خانگی

خیلی وقتها ریه های ما در خانه دچار مشکل می شود. چگونه؟ مثلا در هنگام تمیز کردن خانه با سفیدکننده هایی که کلر یا آمونیاک دارند. گرد و خاک فرش هم می تواند خیلی آرام و نامحسوس وارد ریه شود. به همین خاطر موقع استفاده از جاروبرقی، حجم  زیادی از گرد و خاک وارد ریه می شود. اگر مشغول رنگ زدن محیطی بسته هستید( یا دیگران چنین کاری می کنند و شما تنها در آنجا حضور دارید) ترکیب های شیمیایی موجود در رنگ می تواند اثر مخربی روی سینه شما بگذارد. به همین خاطر باید تا زمان خشک شدن رنگ دیوار، پنجره ها باز باشد. دود ناشی از بخاری های که با چوب می سوزند و حتی رفتن به زیرزمین و انباری که تهویه ندارد می تواند حجم زیادی از مواد مضر را وارد ریه شما کند. در این مواقع هم استفاده از ماسک می تواند وسیله کمکی مناسبی برای شما باشد. ماسکی مناسب و تمیز که به موقع عوض شود.

* ماسکهایی که چند روز استفاده کرده اید هیچ فایده ای ندارد. خودتان را فریب ندهید!

اهمیت مایعات

البته نباید فکر کنید که تنها با ماسک زدن می توانید تمام مشکلات ریه و دستگاه تنفسی را حل کنید. از قدیم گفته اند که « پیشگیری بهتر از درمان است». یکی از راههای تقویت دستگاه تنفسی، مواد غذایی مناسب است. ساده ترین این مواد، نوشیدنی های مناسب است. و مناسب ترین این نوشیدنی ها آب است. اما به چه علت؟

درون ریه همه ما یک لایه نازک مخاطی وجود دارد و زمانی که روزانه به میزان کافی آب می نوشید، این لایه نازک باقی می ماند و به ریه ها در انجام بهتر کار خود کمک می کند. به همین خاطر نوشیدن آب و هیدراته نگه داشتن بدن را از یاد نبرید. البته می توانید نوشیدنی های دیگری را نیز امتحان کنید. مثل چای سبز که آنتی اکسیدان فراوانی دارد.

اگر هم امکان بخاردرمانی( بخور دادن) دارید، حتما این کار را بکنید تا رطوبت کافی وارد بدنتان شود.

مواد غذایی مناسب

همان طور که گفتیم باید مواد غذایی مناسب استفاده کنید و فقط به خوردن نوشیدنی ها قناعت نکنید. بهترین کار استفاده از مواد غذایی ضد التهاب است؛ موادی مثل گردو، عدس، سیزیجات، لوبیا، زیتون و میوه هایی مثل گیلاس.

اما مهمترین مساله برای تقویت سیستم تنفسی، ورزش است. نمی توانید بدون ورزش و تنها با ماسک زدن و نوشیدن و خوردن، ریه هایی قوی داشته باشید.

حرکات هوازی و اینتروال

حرکات هوازی( حرکات کم فشار ولی مداوم و طولانی مثل دویدن های طولانی و آرام) و اینتروال، حرکاتی مناسب برای تقویت سیستم تنفسی است. در بخشی از حرکت اینتروال باید با سرعت فعالیت کنید و بعد، سرعت خود را پایین بیاورید. مثلا وقتی می دوید، یک دقیقه با سرعت نسبتا بالا بدوید و بعد یک دقیقه راه بروید. پس از آن دوباره یک دقیقه با سرعت بالا دویدن را از سر بگیرید و پس از آن مجددا یک دقیقه پیاده روی کنید. در هنگام سرعت گرفتن، ریه هایتان به چالش کشیده می شود و پس از آن در زمان پیاده روی، ریه ها فرصت ریکاوری( بازیابی) پیدا می کنند.

حرکات دیگر را هم می توانید با سرعت دادن به حرکت و کند کردن آن، تبدیل به یک حرکت اینتروال کنید. مثلا حرکت پروانه را 30 ثانیه سریع انجام دهید و 30 ثانیه کند.

تنفس دیافراگمی

هرچقدر تنفس شما بهتر باشد، حجم بیشتری از ریه هایتان مورد استفاده قرار می گیرد. به همین خاطر باید عادت کنید که در هر تنفس، شکم خود را کاملا به داخل ببرید و بعد هوای جمع شده را بیرون بدهید.

برای تمرین این کار، بهتر است روش تنفس دیافراگمی را امتحان کنید. در حالتی که راحت نشسته یا ایستاده اید، یک دست را روی شکم گذاشته و دیگری را روی قفسه سینه قرار دهید. حالا با بینی هوا را به داخل شُشها بکشید. جابه جا شدن شکمتان را حتما با دست احساس می کنید. حالا لب هایتان را به صورت غنچه درآورده و در زمانی دو ثانیه ای، هوا را از دهان خارج کنید. در ابتدا روزی سه بار این کار را انجام دهید؛ هر سِت 10 تا 15 بار. به مرور این کار را بیشتر کنید.