خواندنی های دربی سرخابی؛ مسابقه ای با چهار رنگ

هشت دهه قبل و در روز 22 آذر 1325 وقتی ورژن اولیه دربی سرخابی ها در قالب مسابقات دو تیم شاهین و دوچرخه سواران شکل گرفت، شاهین پیراهن سفید و شورت مشکی می پوشید. البته بعدها در نبردهای پرسپولیس و استقلال، گاه و بیگاه این رنگها مورد استفاده قرار گرفتند. در دوم آذر 1393 استقلالی ها بعد از درگذشت غلامحسین مظلومی با پیراهن مشکی دربی را شروع کردند و پرسپولیسی ها در 8 آبان 94 بعد از مرگ هادی نوروزی سیاهپوش شدند.

رنگ سفید هم از همان ابتدای دربی سرخابی بخشی از پیراهن دو تیم بود. مخصوصا از دهه 50 که آلن راجرز مربی وقت پرسپولیس به تقلید از لباس آرسنال انگلیس تصمیم گرفت، تیمش را با آستین های سفید به میدان بفرستد. بعدا آبی ها هم همین کار را کردند تا نبردهای سرخابی در دهه 60 از تلویزیون های سیاه و سفید آن روزها، به مسابقاتی تبدیل شود که به هیچ عنوان تشخیص دو تیم از هم ممکن نبود!

سرخپوشان در اواخر دهه 70 هم مجددا با پیراهن هایی مثل آرسنال سال 1999 وارد دربی شدند. در عوض، استقلالی ها سال 1380 با پیراهن های آبی آسمانی در دربی مسابقه دادن که تقلیدی بود از پیراهن دوم لورکوزن آلمان؛ تیمی که آن روزها روابط نزدیکی با استقلال داشت.

یک بار هم در 22 آبان 1377 استقلالی ها با لباس سفید، شورت سیاه و حاشیه های آبی وارد زمین شدند. هرگز هم معلوم نشد انتخاب خودشان بوده یا اشتباه کامپیوتر طراحی لباس در جابه جایی رنگهای سفید و آبی؟

همیشه شائبه های زیادی درباره این بازی بوده است؛ چه در انتخاب داور و چه در نتیجه مسابقه. جالب ترین توصیه یک مسوول سیاسی، قبل از دربی 20 تیر 1378 بود؛ زمانی که دو تیم در فینال جام حذفی مقابل هم قرار گرفتند، این مقام سیاسی از رئیس وقت فدراسیون فوتبال خواست که فینال جام حذفی مساوی تمام شود تا کار به جنجال نکشد!

در دوم مهر همان سال و وقتی پرسپولیس در 30 دقیقه اول بازی 9 نفره شده بود، معاون رئیس سازمان تربیت بدنی بین دو نیمه به داخل رختکن استقلال رفت و گفت:

مراعات کنید تا جنجال به پا نشود!

بعدها هم رولند کُخ سرمربی آلمانی استقلال که ظاهرا خیلی توجیه نبود در مصاحبه بعد از تساوی (1-1) سرخابی ها گفت:

بهتر است به جای بازی در زمین، قبل از مسابقه و دور میز نتیجه مسابقه را مشخص کنیم!

اما این دربی به تعداد فراوان« ترین» هایی داشته که کسی به آنها توجه نمی کند. از مشهورترین غایب دربی که « جعفر نامدار» داور مطرح دهه 50 ایران بود و هرگز در دربی قضاوت نکرد تا کوروش شهبازی فر که رکورد بیشترین نیمکت نشینی در دربی را از آن خودش کرد؛ او در 30 تیر سال 1359 در تساوی(0-0) دو تیم روی نیمکت پرسپولیس نشسته بود و 16 سال بعد در 27 مهر 1375 باز هم نیمکت نشین بود!

هرچند عمده نبردهای دو تیم در ورزشگاههای شیرودی و آزادی برگزار شده، اما بیشترین مسافت را دو تیم برای برگزار دربی، تا بندرعباس و تبریز طی کردند. در 7 بهمن 1373 در بندرعباس بدون گل شدند و در  20 دی 1381 در وزشگاه یادگار امام تبریز(1-1) مساوی کردند.

گران ترین پیراهن دربی هم به تن ایمون زائد پرسپولسی رفته است. بازیکنی که قبل از دربی بهمن ماه 1390 و هت تریک در آن دربی، آن چنان گمنام بود که حتی ازطرف باشگاه با نام« رامون زائد» در صدا و سیما معرفی شد و این اسم در ابتدای مسابقه به نمایش در آمد. اما بعد از دربی پیراهنش را در یک حراجی 12 میلیون تومن فروخت که با نرخ ارز آن زمان، حدود 12 هزار دلار شد، البته بعدا مشخص شد که لباسی غیر از لباسی که در دربی پوشیده بود را به خریدار داد!