آن‌چه از جام جهانی فوتسال نمی دانيم؛ یک تورنمنت 32 ساله

تقريباً همه ما به خوبي با افتخارات فوتسال كشورمان در قاره آسيا آشنايي داريم. بسياري از ما بارها و بارها اين فرصت را يافته‌ايم كه در سالن پا به توپ شده و فوتسال بازي كنيم. اما كمتر كسي در بين ما وجود دارد كه بداند فوتسال اين ورزش محبوب از چه زماني آغاز شد؟ جام جهاني آن در چه ايامي شكل گرفت و چه نتايجي در آن رقم خورده است. آن‌چه در ذيل خواهيد ديد، پاسخي است به تمامي اين پرسش‌ها.

ورزشی جديد به نام فوتسال

در اواخر دهه 20 و ابتداي دهه 30 ميلادي، اروگوئه قدرت نخست فوتبال دنيا بود و بيشتر جوانان اين كشور به فوتبال روي مي‌آوردند. مراكز فراواني نيز در اروگوئه وجود داشت كه استعدادهاي ناب را كشف كرده و براي فوتبال به مونته‌ويدئو (پايتخت اروگوئه) مي‌فرستادند. در همين ايام و در سال 1930 «خوان كارلوس سرياني Juan Carlos Ceriani» فوتبال سالني را براي تمرين جوانان فوتباليست ابداع كرد. اين بازي كه مخصوص جوانان بود و بين دو تيم پنج نفره برگزار مي‌شد، به سرعت در آمريكاي جنوبي محبوبيت يافت تا جايي كه بين سالهاي 1965 تا 1979 هفت دوره مسابقه سالني بين كشورهاي آمريكاي جنوبي برگزار شد كه در اولين دوره پاراگوئه و در ساير ادوار برزيل قهرمان اين مسابقات شدند. كم‌كم فوتسال در ساير قاره‌ها نيز محبوبيت يافت تا جايي كه مقرر شد نخستين دوره جام جهاني فوتسال در سال 1989 برگزار شود.

1989 (هلند): تولد جام جهانی فوتسال

از روز پنجم ژانويه 1989، مسابقات جام جهاني فوتسال متولد شد و 16 تيم از 6 كنفدراسيون، مسابقات خود را در چهار گروه آغاز كردند.

در گروه اول مسابقات نتايج زير رقم خورد. هلند (4-2) دانمارك، پاراگوئه (5-0) الجزاير، دانمارك (2-2) پاراگوئه، هلند (4-1) الجزاير، هلند (2-2) پاراگوئه، دانمارك (8-4) الجزاير. پيشاپيش مقرر شده بود كه مرحله دوم با حضور هشت تيم برگزيده آغاز شود و به اين ترتيب هلند و پاراگوئه به دور دوم صعود كردند.

 در گروه دوم چنين نتايجي كسب شد.

مجارستان (3-2) برزيل، اسپانيا (8-2) عربستان،

 برزيل (8-0) عربستان، اسپانيا (5-3) مجارستان،

مجارستان (11-2) عربستان، برزيل (4-1) اسپانيا،

آن‌چه در اين گروه قابل توجه بود، استفاده از قانون تفاضل گل براي نخستين بار در بازي‌هاي جام جهاني فوتسال بود كه سبب حذف اسپانيا شد. تا روز سوم مسابقات مقدماتي، به نظر مي‌رسيد كه برزيل حذف خواهد شد. اما پيروزي پرگل مجارستان در برابر عربستان و شكست اسپانيا مقابل برزيل سبب شد كه برزيلي‌ها نجات يابند و اسپانيا را حذف كنند. در حالي كه امتياز اسپانيا برابر با برزيل و مجارستان بود.

در گروه سوم كار بلژيك و آرژانتين براي صعود دشوار نبود.

بلژيك (3-0) ژاپن، آرژانتين (3-1) كانادا

 بلژيك (2-0) كانادا، آرژانتين (2-1) ژاپن

كانادا (6-2) ژاپن، بلژيك (3-1) آرژانتين،

 در گروه چهارم نيز زيمبابوه و استراليا حريف آمريكا و ايتاليا نشدند:

ايتاليا (5-1) زيمبابوه، آمريكا (1-1) استراليا

 آمريكا (5-1) زيمبابوه، ايتاليا (6-1) استراليا

 آمريكا (4-1) ايتاليا، استراليا (4-1)‌زيمبابوه،

 به اين ترتيب هشت تيم راهي دور دوم شدند و تيم‌هاي ضعيف كنار رفتند. تيم‌هايي چون عربستان، زيمبابوه و الجزاير از جمله تيم‌هايي بودند كه تنها به‌واسطه عدم توجه بسياري از كشورهاي جهان به رقابت فوتسال امكان حضور در اين جام را پيدا كردند و اين شانس را ديگر هرگز به دست نياوردند.

دور دوم نيز در دو گروه برگزار شد و تيم‌ها به صورت ضربدري در گروهها تقسيم شدند. يعني تيم‌هاي اول گروه‌هاي فرد و تيم‌هاي دوم گروههاي زوج در نخستين گروه جاي گرفتند و تيم‌هاي نخست گروه‌هاي زوج و تيم‌هاي دوم گروه‌هاي فرد در دومين گروه قرار گرفتند. نتايج رقم خورده در اولين گروه چنين بود:

هلند (3-3) مجارستان، بلژيك (5-1) ايتاليا

 مجارستان(2-2) بلژيك، هلند (4-1) ایتالیا

 ايتاليا (3-1) مجارستان، بلژيك (2-1) هلند،

دو تيم بلژيك و هلند در صدر اين گروه قرار گرفتند و حريف آمريكا و برزيل شدند كه در گروه دوم صدرنشين شدند. نكته جالب اين بود كه هر چهار تيم اين گروه از قاره آمريكا بودند. برخلاف گروه اول كه همگي اروپايي بودند!

برزيل (5-1) پاراگوئه، آمريكا (3-1) آرژانتين

 آمريكا (2-0) پاراگوئه، برزيل (6-3)‌آرژانتين

 آمريكا (5-3) برزيل، پاراگوئه (4-3) آرژانتين

برزيل با دو شكست قهرمان شد!

چهار مسابقه پاياني جام در استاديوم «اشپورت پاليز آهوي» شهر روتردام برگزار شد و در نيمه نهايي حوادثي غيرمنتظره رخ داد. در روز 14 ژانويه هر دو مسابقه نيمه نهايي در حضور 2500 تماشاگر برگزار شد و دو تيمي كه تا آن روز در شش مسابقه خود صاحب پنج پيروزي و يك تساوي شده بودند، از رسيدن به فينال بازماندند! برزيل و بلژيك (3-3) مساوي شدند و برزيل با پيروزي (5-3) در ضربات پنالتي فيناليست شد. هلند ميزبان نيز (2-1) آمريكا را شكست داد و حريف برزيل شد.

 به اين ترتيب بهترين تيمهاي اين جام در ديدار رده‌بندي به مصاف هم رفتند. جايي كه آمريكا در حضور 3000تماشاگر، در وقت اضافي (3-2) بلژيك را شكست داد و سوم شد.

فينال در ساعت 15:30 روز 15 ژانويه و با قضاوت «ويليام كرومبي» اسكاتلندي آغاز شد و برزيل با دو گل «به نه‌تي» و «رائول» هلند را (2-1) شكست داد و نخستين قهرمان اين رقابت‌ها لقب گرفت. در اين تورنمنت 40 مسابقه برگزار شد و 221 گل به ثمر رسيد تا ميانگين 53/5گل براي هر مسابقه ثبت شود. 86500 نفر از مسابقات ديدن به عمل آوردند و ميانگين 2163 تماشاگر براي هر بازي به دست آمد. لاژلو ژادانيي، از مجارستان با هفت گل زده بهترين گلزن مسابقات شد و عنوان بهترين بازيكن تورنمنت به «ويكتور هرمانس» برزيلي رسيد.