بیوگرافی ویومیا تایوس

مهدی زارعی- متولد 29 آگوست 1945 در گریفین واقع در جورجیای ایالات متحده. ویومیا آخرین فرزند و تنها دختر خانواده خود بود. پدری که ماست بندی داشت. او بود که دخترش را تشویق کرد تا به دوومیدانی بپردازد. او با قامت 172 سانتی متری و وزن 61 کیلو برای هر دو رشته دو و بسکتبال مناسب بود. اما این ها مربوط به قبل از زمانی بود که دوهای سرعت را شروع كند. در سال 1960 ویومیا به درمانگاه تابستانى دوميدانى در دانشگاه ايالتى تنسى دعوت شد و از همان جا بود که او به شکلی جدی به دوی سرعت روی آورد. در همان سال پدرش که نقش الهام بخش،الگو و مربی وی را داشت، فوت کرد اما مسیر آینده تایوس مشخص شده بود.از این زمان نقش پدر را در زندگى او را كسى دیگر ایفا کرد؛ مربى دوميدانى او ادوارد استنلى در ايالت تنسى.

تا قبل از المپیک 1964 ویوما تایوس در این آرزو بود که ادیت مک گیره هم تیمی خود در تیم دوومیدانی تنسی را شکست دهد. اتفاقی که سرانجام در رقابت تایوس 19 ساله با مک گیره در بازیهای المپیک توکیو محقق شد.

تا قبل از حضور در المپیک ویوما هرگز دوی 100 متر را در زمانی کمتر از 11.5 ثانیه طی نکرده بود اما در دوی 100 متر المپیک 1964 تایوس برای رسیدن به فینال در دور اول رکورد 11.3 ثانیه را بر جای نهاد. آن گاه در دور دوم با ثبت زمان 11.2 ثانیه هم رکورد جهان و رکورد المپیک را ترقی بخشید. او در نیمه نهایی هم موفق شد زمان 11.3 ثانیه را برجای گذارد و به این ترتیب فینالیست شد. در فینال او و مک گیره سرانجام با هم رقابت کردند. رقابتی که در آن تایوس موفق شد زمان 11.4 ثانیه را برجای گذاشته و دو یارد رقیب خود را پشت سر گذارد. مک گیره هم با زمان 11.6 ثانیه پس از وی به عنوان دوم المپیک دست یافت. البته ادیت نیز بدون طلا به امریکا بازنگشت و با ثبت زمان 23 ثانیه در دوی 200 متر هم رکورد المپیک را شکست و هم قهرمان شد. این دو دونده یک مدال نقره دیگر هم از المپیک توکیو کسب کردند و آن با تیم 400 متر امدادی آمریکا بود که با ثبت زمان 43.9 پس از لهستان نایب قهرمان شدند.

چهار سال بعد تایوس در حالی پای به المپیک نهاد که حالا رکورددار جهان ایرنا ژوینشکای لهستانی بود. ایرنا در سال 1965 و در روز9 جولای در مسابقات پراگ موفق شد رکورد 11.1 ثانیه را برجای گذارد. در المپیک مکزیکوسیتی این دو بخت های اصلی قهرمانی بودند. در دورنخست ویومیای 23 ساله با زمان 11.2 و ایرنا با زمان 11.3 راهی دور دوم شدند. در دور دوم نماینده آمریکا به زمان 11.0 ثانیه رسید و رقیب لهستانی هم با زمان 11.1 راهی دور بعد شد. هر دو دونده در نیمه نهایی زمان 11.3 را برجای گذاشتند و راهی فینال شدند. در فینال ویومیا تایوس با زمان 11.08 ثانیه رکورد جهان را شکست و قهرمان شد و نماینده لهستان با رکورد 11.19 تنها مدال برنز را تصاحب کرد.

با این نتیجه دونده 23 ساله سیاهپوست به اولین انسان تاریخ بدل شد که موفق شده از عنوان قهرمانی خود در صدمتر المپیک دفاع کند. کار بزرگی که بعدها توسط  کارل لویس، شلی آن فریزر و اوسین بولت نیز تکرار شد. تایوس در دوی 400 متر تیمی هم با تیم آمریکا درخشید و موفق شد زمان 42.88 را برجای نهد. یک رکورد جهانی دیگر و یک طلای المپیکی دیگر به کارنامه وی افزوده شد. اما دلیل این همه موفقیت چه بود. ویومیا جمله از پدرش نقل می کند که نصیحتی تاثیرگذار در زندگی وی بود:

 اگر می خواهی به اهدافت دست پیدا کنی باید دو برابر سایرین تلاش کنی.