آشنایی با جام مکاره اروپا

مهدی زارعی- برای کسانی که رقابتهای باشگاهی اروپا را دنبال می کنند، حضور تیمهایی مثل منتخب شهر لایپزیش، منتخب بلگراد یا منتخب شهرهای کلن، زاگرب، کپنهاگ، بازل و حتی بارسلونا نمی تواند معنا و مفهوم خاصی داشته باشد. اما چنین تیمهایی زمانی در یکی از رقابتهای باشگاهی اروپا شرکت کردند. این مسابقات مخصوص تیمها و شهرهای صنعتی قاره سبز بود و مسابقات آن تنها زمانی برگزار می شد که یک نمایشگاه در شهرهای صنعتی برگزار شود.

برای اولین دوره این مسابقات، 12 تیم ثبت نام کردند که از این بین، تنها تیمهای لوزان سوییس، بیرمنگام انگلیس و اینتر ناتسیوناله ایتالیا به صورت مستقل شرکت کردند و بقیه تیمها همگی منتخب شهرهای خود بودند. مثلا تیم منتخب لندن، ترکیب ناهمگنی بود از بازیکنان تمامی باشگاههای بزرگ پایتخت انگلیس؛ باشگاههای آرسنال، چلسی، کریستال پالاس، چارلتون، فولهام و حتی تیمهای لیتون اوربنت، میلوال و برنتفورد.

تیمها به 4 گروه سه تیمی تقسیم شدند و قرار شد که بعد از برگزاری مسابقات رفت و برگشت گروهی در هر گروه، صدرنشین ها راهی نیمه نهایی شوند. البته مثل همه تورنمنت های تازه تاسیس، برگزاری این مسابقات هم خالی از اشکال نبود. هنوز تورنمنت آغاز نشده بود که تیمهای منتخب وین اتریش و کلن آلمان از حضور در رقابتها انصراف دادند تا گروههای اول و سوم تنها با حضور دو تیم برگزار شود. مشکل بزرگ تر این بود که تیمها باید تا برگزاری نمایشگاهها منتظر می ماندند و به این ترتیب زمان رقابتها طولانی شد. تا جایی که شش مسابقه گروه دوم با تساوی(0-0) بیرمنگام و اینترناتسیوناله در روز 16 می 1956 آغاز شد و 11 ماه بعد با برد(2-1) بیرمنگام در برابر اینتر و در روز 17 آوریل 1957 به پایان رسید.

در ماههای اکتبر و نوامبر همان سال مرحله نیمه نهایی برگزار شد و با حذف باشگاههای لوزان سوییس و بیرمنگام انگلیس، فینالیست ها مشخص شدند.

بالاخره روز اول می 1958 فرا رسید. 70 هزار تماشاگر در استادیوم نیوکمپ بارسلونا حضور پیدا کردند تا شاهد فینال منتخب شهر بارسلونا و منتخب لندن باشند. مسابقه رفت دو تیم در ورزشگاه استمفورد بریج(2-2) به پایان رسید تا سرنوشت قهرمان به مسابقه برگشت کشیده شود. منتخب بارسلونا عملا همان باشگاه بارسلونا بود تا جایی که برای این مسابقه از پیراهن راه راه آبی و اناری بارسا استفاده کرد. با دو گلی که لوییس سوارز در دقایق 6 و 8 به ثمر رساند، از همان آغاز تکلیف قهرمان تورنمنت مشخص شد و در ادامه رامیرو مارتینز، اواریستو برزیلی و مارتی وِرگِس گلهای بعدی را به ثمر رساندند. اواریستو گل دیگری به ثمر رساند تا مسابقه(6-0) به پایان برسد. تمامی گلزنان بازیکنان بارسا بودند و مربی تیم فاتح نیز هلنیو هررای آرژانتینی بود که در همان زمان هدایت باشگاه بارسلونا را به عهده داشت.

بارسلونا مسابقات خود در این جام را با برد(6-2) برابر منتخب کپنهاگ در روز 25 دسامبر 1955 آغاز کرد و به این ترتیب برای کسب قهرمانی اولین دوره جام مکاره اروپا نزدیک به سه سال انتظار کشید. مسابقاتی که هرچند تا فصل 71-1970 به همین شکل ادامه یافت، اما سرانجام جای خود را به جام یوفا داد و با قوانینی جدید برای باشگاههای اروپایی، امروز با عنوان لیگ اروپا در حال برگزار شدن است؛ بدون این که نیازی به برگزاری نمایشگاه در شهرهای صنعتی اروپا باشد تا تقویم مسابقات، بر اساس آن شکل بگیرد.