پارالمپیک چگونه شکل گرفت؟

پس از پايان جنگ جهاني دوم در سال 1945، آنچه به جاي مانده بود ويراني، فقر، شكست و يأس و نوميدي در سراسر جهان بود. با آن كه جنگ تمام شده بود، امّا هنوز مجروحان فراواني در آسايشگاه‌ها و بيمارستان‌ها بستري بودند و بسياري از آنان دچار مرگ زودرس مي‌شدند.

بي تحرّكي ضربه بزرگي به مصدومين جنگ زده بود و نقشي اساسي در تخريب روحيه آنان ايفا كرده بود. بي‌شك در آن روزها نوميدترين اقشار جامعه كساني بودند كه زماني همانند انسان‌هاي ديگر به فعاليت مي‌پرداختند. امّا با از دست دادن عضوي از اعضاي بدن خود، شرايط حضور در بسياري از فعاليت‌هاي اجتماعي از جمله مسابقات ورزشي را از دست داده‌ بودند. شرايط روحي اين افراد و برگزاري المپيك 1948 در لندن، ايده جالبي را در ذهن يك روانشناس پديد آورد.

«لودويگ گاتمن» روانشناس بيمارستاني كوچك در «استوك مندويل» با تحقيقاتي كه به عمل آورده بود، به اين نتيجه رسيد كه با ورزش مي‌توان با پيري و مرگ زودرس مبارزه كرد و آن‌ها را به تأخير افكند.

گاتمن ورزش معلولان را با تمرينات تيروكمان در محوطه كوچك بيمارستان خود آغاز كرد. تأثير اين تمرينات در بين معلولان جنگي كاملاً مشهود بود و به اين ترتيب گاتمن تصميم گرفت طرح خود را توسعه بخشد. او ايده برگزاري مسابقه ويلچرراني را در آستانه برگزاري المپيك 1948 نزد مسئولين برگزاري المپيك لندن مطرح كرد و اين ايده بديع، مورد توجه آنها قرار گرفت.

 به اين ترتيب نخستين مسابقه معلولان 73 سال قبل برگزار شد. چهار سال بعد ورزشكاران هلندي نيز همپاي ورزشكاران بريتانيا در اين مسابقات شركت كردند و بدين‌ترتيب جنبش معلولان آرام‌آرام از حالت صرفاً بريتانيايي خارج شد و رنگ و بويي بين‌المللي پيدا كرد.

نخستين پارالمپيك

با وجود آن كه جنبش ورزش معلولان در حال گسترش يافتن بود امّا «سرلودويگ گاتمن» همچنان ناراضي بود. زيرا رؤياي بزرگ او اتصال اين جنبش به مسابقات المپيك بود. تلاشهاي گاتمن در سال 1960  نتيجه داد و نخستين دوره بازي‌هاي معلولان در اين سال در شهر رم (ايتاليا) برگزار شد.

براي اين مسابقات نام «پارالمپيك» برگزيده شد كه تركيبي بود از دو بخش «پارا» (درجهت، هم سو) و المپيك. به اين ترتيب معناي كلمه پارالمپيك «مسابقاتي همسو با بازي‌هاي المپيك» بود كه به شكل مختصر و مفيد به اهداف جنبش پارالمپيك مي‌پرداخت.

در پارالمپيك رم 400  ورزشكار از 23 كشور شركت داشتند كه شروعي قابل قبول براي بازي‌ها محسوب مي‌شد. اين ورزشكاران در 6 رشته تيراندازي با كمان، شنا، شمشيربازي، بسكتبال، پينگ پنگ و دو و ميداني با يكديگر به رقابت پرداختند. اين شش رشته در تمام ادوار بازي ها، در برنامه پارالمپيك قرار داشته اند. 

در سال 1964  دوري مسافت شهر ميزبان (توكيو ـ ژاپن) از بسياري از نقاط دنيا و هزينه‌ بالاي سفر به توكيو سبب شد كه بيشتر كشورها اين هزينه را اختصاص به ورزشكاران المپيكي خود بدهند. به اين ترتيب با وجود گذشت چهار سال، تعداد ورزشكاران به 390 نفر و تعداد كشورهاي شركت‌كننده نيز به  22  كشور كاهش يافت.

اما مساله ای که اهمیت داشت، جنبشی بود که تثبیت شده بود. جنبشی که حالا بار دیگر در توکیو شاهد شکوه آن خواهیم بود.