نقد و بررسی فیلم من گرتا هستم "I AM GRETA"

دوشنبه 12 مهر 1400
نویسنده: نجیبه نعمتی

فیلم «من گرتا هستم» فیلم مستند درباره «گرتا تونبرگ» است. دختر نوجوان پانزده ساله‌‌ای که یک روز با پلاکاردی برای شرایط اقلیمی ( Skolstrejk för klimatet ) مقابل پارلمان سوئد دست به اعتصاب می‌زند. گرتا به صورت انفرادی کاری را شروع ؛ اما جنبشی میلیونی را به راه انداخت.

کارگردان سوئدی فیلم « من گرتا هستم» « ناتان گروسمن» می‌باشد. او در فیلم همه جا این دختر نوجوان را با دوربینش دنبال می‌کند. خواسته‌های گرتا از دولت سوئد این بود که مطابق توافق نامه پاریس میزان انتشار گازهای گلخانه‌‌ای را کاهش دهد. خواسته او از دولت سوئد به کل سیاستمداران جهان گسترش یافت. مسیری که دوربین دنبال می‌کند سیر تولد یک قهرمان است.

فیلم با اعتصاب گرتا در سال 2018 و نرفتن به مدرسه در یک روز جمعه شروع می‌شود و ضمن دنبال کردن اعتصابات گرتا به زندگی شخصی وی می‌پردازد. دختری که به سندرم آسپرگا مبتلا است. سندرم ضیعفی از اوتیسم.

دانش آموزان با دنبال کردن اقدامات محیط زیستی گرتا در شبکه‌های اجتماعی دست به اعتراضات مشابه او در سراسر جهان زدند. همه دانش آموزان با یکدیگر در سراسر جهان جنبش اعتصاب آب و هوا در مدارس را تحت عنوان «جمعه‌ها برای آینده» و یا « اثر گرتا تونبری» نامیده می‌شود.

اعتصابات دانش آموزی که به شکل هفتگی هر جمعه در تمامی مناطق دنیا صورت گرفت و به دنبال آن بیش از یک میلیون دانش آموز روزهای جمعه از شرکت در مدارس سر باز زده و با هم برای حذف رد پای کربن راهپیمایی کردند. دوربین «گروسمن »همه جا این دختر و پدرش را دنبال می کند. دختری آرام با موهای بافته شده که برای خود و نسل آینده نگران است و مطالبه گر است.

فیلم دارای صحنه‌های جالب است و خیلی از موارد دوربین روی دست است که به همذات پنداری، جذب و همراهی بیننده نیز موثر واقع می‌شود. پدر حاضر و همراه همیشگی است و مادر در صحنه‌های آخر تقریبا برای مدت کمی دیده می‌شود.

گرتا متولد 2003 میلادی است او زمانی که تنها هشت ساله در باره تغییرات آب و هوایی مطالبی را درک کرد و در یازده سالگی دچار افسردگی شد و مدتی را دست از خوردن غذا و حرف زدن کشید. سرانجام سندرم آسپرگر او تشخیص داده شد. شاید حساس بودن او به محیط زیست را به شجره خانوادگی او باید دنبال کنیم. نسبت او به «سوانته آرنیوس» شیمی دان و اولین نفری که مفهوم تغییرات آب و هوایی، گازهای گلخانه‌‌ای و تاثیرات کربن دی اکسید را در اواخر قرن نوزدهم بیان کرد که برای او جایزه نوبل را به همراه داشت. پدر گرتا تونبری بازیگر و مادرش نیز خواننده اپرا است.

فیلم سیر زندگی، مبارزات و سخنرانی های گرتا را دنبال می‌کند. نقطه اوج فیلم زمانی است که گرتا برای رسیدن به نیویورک و سخنرانی در اجلاس سازمان ملل و مخالفتش با هواپیما به دلیل تخریبی که به محیط زیست وارد می‌کند تصمیم می‌گیرد تا با قایق بادبانی از اقیانوس اطلس بگذرد. سفری پانزده روزه سخت و چالش برانگیز که گرتا بالاخره آن را به پایان می‌رساند و در نهایت خود را به مقر سازمان ملل می‌رساند و سخنرانی خود را ایراد می‌کند.

«من از شما می‌خواهم طوری رفتار کنید که انگار خانه‌مان آتش گرفته، چون واقعاً اینطور است». فیلم در بخش‌هایی از خود نظرات مخالفان گرتا را نیز بازگو می‌کند. افرادی که بیماری او را دست آویز سیاست‌های خود قرار دادند.