نگاهی به مجموعه افرا با رویکرد ارتباطات اجتماعی و یک معضل فرهنگی

لاله عالم
پنجشنبه 18 آذر 1400

«بهرنگ توفيقى »حالا بعد از سريال هاى جذاب پدر، اقازاده و افرا به مخاطب ثابت كرده كه يك فرد كاربلد است و درست در جايگاه كارگردانى قرار گرفته. «افرا »اخرين ساخته وى كه از تلويزيون پخش شد، تمام ويژگى هاى يك سريال خوب را با خود داشت. سریال هایی از این دست، نیاز جامعه هستند، چون در عین رعایت ویژگی های یک کار بصری، محتوای مناسب را نیز دارند.
«افرا» می تواند با همه خانواده ها( مخاطبان مجموعه ها) ارتباط برقرار کند چرا که فقط حرف قشر خاصی را بیان نمی کند. از یک سو شاهد خانواده «محمود فروزش» هستیم که فردی متمول است و صاحب کارخانه برنج، از سوی دیگر با خانواده زیر دست او ( وحید قلی پور) روبرو هستیم. «محمود فروزش» با بازی «مهدی سلطانی »فردی خودساخته است که اکنون از نظر مالی و طبقاتی جایگاه بالایی دارد، فردی که در تمام شهر معروف و معتبر است. اما همین فرد در ارتباطات خانوادگی خود ناموفق است. او می خواهد به جای تمام نزدیکان خود تصمیم بگیرد، این را در دیالوگ های بین او و پسرش، مسعود، می شنویم. آنجا که در زندان، مسعود (با بازی روزبه حصاری) پدرش را نقد می کند و می گوید که وی یک عمر برایش تصمیم گرفته، در ازدواج، در فرزند آوری و ...

همچنین در دیالوگ هایی دیگر همین حرف ها را از عروس خانواده، مهتاب (با بازی مینا وحید) می شنویم. او که هم زن مسعود و هم برادرزاده محمود فروزش است از وی انتقاد می کند که چگونه در زندگی همیشه به وی فرمان داده است و او از خود اختیاری نداشته است. «حاج محمود فروزش »حتی با وجود همه ثروت و اعتبارش با افراد زیر دستش نیز نمی تواند درست ارتباط برقرار کند و باعث می شود کسی که یک عمر پیشکارش بوده به دشمنش بدل شود.

یکی از مهم‌ترین ابزار ارتباطات انسان زبانش است که متاسفانه اگر با کلمات زشت و تحقیر امیز همراه شود ، ارتباطی مخرب به جای خواهد گذاشت. «محمود فروزش »در یکی از سکانس های مجموعه زیردست و در حقیقت فردی که سمت دست راستش را دارد تحقیر می کند، آنجا که وحید (با بازی پژمان بازغی) از وی می خواهد تا برادرش را به دامادی خود بپذیرد. قبل تر آن هم دیدیم وقتی وحید از وی خواست تا به برادرش، پیمان (با بازی محمد صادقى) يك كاردفترى بدهد، بازهم به نوعى او را تحقير كرد و به يادش اورد كه خود وحيد نيز از کارهای دیگری نزد وی شروع به كار كرده است و سال ها زمان برده تا به جایگاه فعلیش دست یابد.

نقطه اوج اين تحقيرها يا استفاده مخرب از وسيله ارتباطى زبان از سوى «محمود فروزش »در سكانس خواستگارى مائده، دختر حاج محمود (با بازى سارا باقرى) مى بينيم، انجا كه «محمود فروزش »دهن باز كرده و نسبت به خواستگار وخانواده اش با بى احترامى هرچه بيش تر رفتار مى كند. اين نوع از رفتار كه ريشه در كودكى «محمود فروزش »دارد وبیننده در قسمت های اخر متوجه آن می شود، باعث می شود که وی نه تنها قاصر از ارتباط صحیح با اطرافیان باشد، بلکه به دشمن تراشی برای وی نیز منجر می شود، دشمن تراشی ای که نزدیک بود به قیمت جان فرزندش ختم شود.

سریال «افرا»، جدا از بازی های خوب، فیلمنامه منسجم، فیلمبرداری بی نظیر، موسیقی واقعا زیبا و مناسب و خیلی نکته های مثبت دیگر به یک مسئله مهم یا در حقیقت ضعف فرهنگی یعنی تحقیر کردن و کوچک شمردن دیگران ،اشاره کرده است .

این معضل فرهنگی متاسفانه گریبان خیلی از افراد جامعه را گرفته است . خوب است که سریال های این چنینی بیشتری ساخته و پخش شوند تا شاید بر روی عموم جامعه تاثیر گذار باشد. پدران و مادران در خانه با احترام با همدیگر رفتار کنند و به کودکان خود بیاموزند ، هرگز کسی را به هیچ عنوان تحقیر نکنند.این مجموعه را می توانید به صورت آن لاین در شبکه های اجتماعی یا سایت های مخصوص فیلم و سریال مشاهده کنید.