درباره 109 گل علی دایی و رکورد شکنی رونالدو

می گویند رکوردها برای شکسته شدن خلق شدند و هیچ رکوردی نیست که شکسته نشود. بعضی رکوردها آن قدر پابرجا می مانند که انگار هیچ وقت کسی نمی تواند به آنها دست پیدا کند. مثل رکورد تعداد قهرمانی های لئونیداس رودسی در بازیهای المپیک باستان که 12 قهرمانی در رشته های انفرادی بدست آورد. اما حتی آن رکورد هم بعد از دو هزار سال توسط مایکل فلپس شناگر آمریکایی شکسته شد تا مشخص شود هیچ رکوردی تا ابد جاودان نمی ماند.

این هفته بالاخره کریس رونالدو در مسابقه مقابل فرانسه در یورو 2020 به رکورد علی دایی رسید. زمانی که سال 1383 علی دایی صدمین گل ملی خود را وارد دروازه لائوس کرد و نخستین بازیکن تاریخ فوتبال لقب گرفت که تعداد گلهای ملی اش سه رقمی می شود، کسی فکر نمی کرد که این رکورد کمتر از دو دهه دوام بیاورد. اما نابغه هایی مثل رونالدو هر کار غیرممکنی را ممکن می سازند.

اگه رونالدو در دوران جوانی توسط مربی های بزرگی مثل کارلوس کی روش و آلکس فرگوسن کشف شد، علی دایی شرایطی کاملا متفاوت داشت. سال 1371 او به تازگی در تیم بانک تجارت، نام خود را بر سر زبانها انداخته بود و خیلی ها معتقد بودند که می تواند عضو تیم ملی در جام ملتهای آسیا باشد. اما علی پروین مربی وقت تیم ملی- که تیم ملی را تبدیل به بنگاه معاملات ماشین و محل خرید بازیکن برای باشگاه پرسپولیس کرده بود- از دایی خواست که به پرسپولیس بیاد و وقتی دایی قبول نکرد، او را از تیم ملی خط زد.

اما سال 1372 بالاخره کمبود مهاجم در تیم ملی، باعث شد که دایی به تیم ملی دعوت شود. در برد (6-0) ژاپن، عراق و کره شمالی زد و حتی مورد توجه تیمهای خارجی قرار گرفت. دایی آن زمان گفت: «هرگز کشورم را ترک نمی کنم.» با این حال مدتی را در تمرینات باشگاه شالکه آلمان گذراند. اما در تستهای این تیم رد شد.

در بازیهای آسیایی 1994 قرار بود زوج دایی و فرشاد پیوس در تیم ملی بدرخشند. اما مصدومیت شدید در بازی با بحرین، دایی را بیشتر از یک سال از تیم ملی کنار گذاشت و معلوم نبود بعد از او، سرنوشت مهاجم تیم ملی چه خواهد شد؟

اما از سال 1375 بود که فوتبال ایران تکان خورد و دایی در این بین، نقشی اساسی داشت. تیم ملی که در آن زمان در رنکینگ فیفا حتی در بین 100 تیم برتر دنیا هم دیده نمی شد، در انتخابی جام ملتهای آسیا شش برد در شش مسابقه به دست آورد و ماشین گلزنی دایی هم روشن شد. از جمله با 4 گلی که به نپال زد و تو بازی بعد با سریلانکا هم 5 گل از 7 گل ایران را به ثمر رساند.

در مرحله نهایی دایی در دوران اوج فوتبال خود قرار گرفت و به هر شکل ممکن گل زد؛ چه با سر و چه با شوتهای ترسناک. او در شش مسابقه جام ملتها 8 گل زد که چهارتای آن را وارد دروازه کره جنوبی کرد و بهترین برد تاریخ ایران مقابل کره را رقم زد. عراق، تایلند، عربستان و کویت هم مقابل دایی تسلیم شدند و ایران هم با عنوان سومی مسابقات به صف بزرگان فوتبال آسیا برگشت.

یک سال بعد دایی مهاجم اصلی ایران در مقدماتی جام جهانی 1998 بود. هر چند برای مدتی محمد مایلی کهن مربی تیم ملی، او را از تیم اخراج کرد اما دایی در بازگشت، باز هم عملکرد موفقی داشت و در راه صعود ایران به جام جهانی 6 گل زد. آماری که در 17 مسابقه کم بود. اما آنچه کار دایی را مورد توجه قرار می داد، حضور همزمانش در تیم ملی ایران بود و باشگاه آرمنیا بیله فلد آلمان. لژیونر ایرانی در آن فصل 7 گل در بوندس لیگا هم به ثمر رساند که آماری درخشان بود و باعث شد او سر از باشگاه بایرن مونیخ در آورد.

دایی بعد از آن یک سال در تیم ملی موفق به گلزنی نشد به طوری که بعد از جام جهانی 1998 روزنامه ها درباره مهاجم 29 ساله تیم ملی نوشتند: آیا دایی به پایان خط رسیده است؟

اما او ماند. در بازیهای آسیایی 1998 در راه قهرمانی ایران 9 گل زد که هت تریک مقابل ازبکستان درخشان ترین نمایش او بود. بعد از آن هم دایی در تمام تورنمنت های ممکن گل زد. مقدماتی و مرحله نهایی جام ملتهای آسیا در سالهای 2000 و 2004 و انتخابی جامهای جهانی 2002 و 2006 و مسابقات غرب آسیا در سال 2004. در این مدت با 14 گل زده بهترین گلزن تاریخ جام ملتهای آسیا شد و تا سال 1385 تعداد گلهای ملی خود را به 109 رساند.

دایی در جام جهانی 2006 آخرین بازی خود را در تیم ملی انجام داد ولی هرگز موفق به گلزنی در جام جهانی نشد. با تغییر فدراسیون و کادر فنی، امیرقلعه نویی او را از تیم ملی کنار گذاشت و دایی یک سال بعد هم از فوتبال خداحافظی کرد. اما رکورد او در سطح ملی، پابرجا ماند تا اینکه رونالدو به آن رسید. قطعا رکوردهای رونالدو هم روزی شکسته خواهد شد.