ملاک اعطای جایزه پوشکاش کدام است؟

تا سال 2009 خبری از اهدای جایزه به زیباترین گل سال نبود. گلهای زیبا زده می شدند و در خاطره ها می ماندند، اما کسی به مارادونا برای گلزنی مقابل انگلیس و بلژیک در جام جهانی 1986، مارکو فان باستن به خاطر ضربه والی به شوروی در فینال یورو 1988 یا سعید العویران به دلیل دریبل نیمی از بازیکنان بلژیک و گلزنی در جام جهانی 1994 جایزه ای اعطا نکرد و این گلها و سایر گلهای زیبا، تنها به بخش هایی جذاب برای برنامه های ورزشی تلویزیون بدل شدند.

اما با گسترش مراسم های فیفا و افزایش جایزه های این فدراسیون، کم کم ایده اعطای جایزه بهترین گل سال نیز شکل گرفت. در سال 2009 نخستین جایزه پوشکاش به کریستیانو رونالدو اعطا شد. در آن سال، شوتها بیشترین شانس را برای کسب این جایزه داشتند و شوت از راه دور رونالدو در بازی منچستریونایتد و پورتو، در رقابتی میلیمتری با گل آندرس اینیستا به چلسی، جایزه پوشکاش را به خود اختصاص داد. سومین گل را گرافیته بازیکن ولفسبورگ به بایرن زده بود که به دنبال چند دریبل و یک ضربه پشت پا موفق به گشودن دروازه بایرن شده بود.

یک سال بعد، باز هم شوتها در اولویت بودند. حمیت آلتینتوپ در مسابقه ترکیه و قزاقستان، روی یک کرنر، شوتی سرضرب را گل کرد و بالاتر از دو شوت محکم دیگر، برنده بهترین گل سال شد.

از سال 2011 حرکات نمایشی در اعلام برترین ها در اولویت قرار گرفت. نیمار که در باخت (4-5) سانتوس مقابل فلامنگو، گلی را روی دریبل کشویی، یک پا دو پا و بغل پا به ثمر رسانده بود، بالاتر از مسی ایستاد که او نیز در مسابقه بارسلونا برابر آرسنال با یک دریبل سرپا و بغل پا موفق به گلزنی شده بود. در بین این دو گل، برگردان رونی به منچسترسیتی شانسی برای رقابت نداشت.

یک سال بعد مجددا رقابت بین دو کرنر بود که با ضرباتی سرضرب وارد دروازه می شد؛ این بار جایزه به میروسلاو استوچ بازیکن فنرباغچه رسید که دروازه گنجلربیرلیگی را باز کرده بود.

در سال 2013 شانس های کسب جایزه، شوتهای سرضربی بودند که با استپ روی هوا توسط هم تیمی های بازیکنان گلزن صورت می گرفت. اما قیچی برگردان عجیب زلاتان در بازی سوئد و انگلیس معادلات را به هم ریخت تا بالاخره یک ضربه قیچی هم این جایزه را برنده شود. در سال 2014 باز هم شوت سرضرب برنده جایزه پوشکاش شد؛ این بار شوت خامس رودریگز مقابل اروگوئه در جام جهانی.

در سالهای بعدی نیز تلاش شد در انتخاب برترین ها « اصل تنوع» اولویت داشته باشد. گل وندل لیرا بازیکن گویانسیا برزیل یک نیمچه برگردان و به دنبال چرخش بود، ضربه شوت از راه دور موهد فائز سوبری (بازیکن پنانگ مالزی) قوسی عجیب برداشت و گل اولیویه ژیرو (آرسنال) به دنبال ضربه عقرب به دست آمد.(بعد از ژیرو دیگر هیچ گل عقربی جایزه پوشکاش را به دست نیاورد!) اما فاجعه انتخاب سال 2018 و برگزیده شدن گل بسیار معمولی محمد صلاح به اورتون توسط هواداران سبب شد که انتخاب گل برتر از حالت رای گیری خارج شده و به کارشناسان واگذار شود. با این حال، نتیجه هرگز منطقی نبوده است.

در فوتبال زنان بسیاری از ضربات از راه دور حتی از نیمه زمین و به دنبال اشتباه دروازه بانها وارد دروازه می شود. اما این گونه گلها نیز در فهرست ده گل نهایی بارها جا گرفته اند. لیونل مسی هم مرد محبوب انتخاب کنندگان است و تاکنون 7 بار گلهای او کاندیدای کسب جایزه شده اند. حتی اگر مسی گلی بسیار عادی را به دنبال یک ضربه چیپ زده باشد!

امسال هم جایزه به اریک لاملا رسید زیرا در طول این سالها هرگز گلی با ضربه رابونا به ثمر نرسیده بود و این جایزه حق لاملا بود. هرچند که برگردانها به جز چند استثناء، هرگز شانسی برای کسب این جایزه نداشته اند.

مهدی طارمی و دیگر بازیکنان فوتبال، اگر به دنبال این جایزه هستند، باید ضرباتی ابتکاری بزنند که در سالهای اخیر کسی نزده است. بعید است در سال آینده نه برگردان، نه ضربه چیپ و نه حتی ضربه عقرب و گل رابونایی شانسی برای کسب این جایزه داشته باشند.