اولین دوپینگی ورزش ایران که بود؟

در نسلهای ابتدایی ورزش ایران، اثری از دوپینگ و استفاده از مواد غیرمجاز دیده نمی‌شود. ورزش آن روزگار،  هنوز آماتور بود و بسیاری از ورزشكاران با «نان و كره» و «نان و پرتقال» آماده شركت در مسابقه می‌شدند! اما دوران طلایی ورزش نوین ایران كه از حدود سالهای 1300 آغاز شده بود،  در دهه 20 شمسی و با شركت ایران در مسابقات بین‌المللی،  جرقه‌هایی از امید را در اذهان زنده كرده و در سال‌های 1331 و 1335 به اوج درخشش در المپیك نیز رسیده بود،  هرگز تداوم نیافت. از تعداد ستاره‌های خودساخته كاسته شد. ورزش مدارس ـ كه در حدود 80 سال قبل پایه ورزش ایران بود ـ اهمیت خود را از دست داد و با ورود پول به ورزش،  تكلیف ورزش بیش از پیش مبهم شد و هرگز دانسته نشد كه هدف ایرانیان از ورزش،  درخشش و كسب مدال است یا گسترش آن در بین عموم مردم؟! آرام آرام كلمات متداول ورزش جهان (حرفه‌ای‌گری،  تبانی،  دوپینگ و...) در ورزش ایران نیز به گوش خورد.

دوپینگ نفر دهم المپیک مونیخ

اما اولین مورد بین‌المللی دوپینگ در ورزش كشورمان به سال 1351 بازمی‌گردد. جایی كه محمد ناصحی نماینده مگس‌وزن ایران در وزنه‌برداری المپیك مونیخ با ركورد 305 كیلوگرم دهم شد و پس از مسابقه مشخص شدكه وی دوپینگ كرده است! البته اصل ماجرا این بود كه ناصحی در روز مسابقه به تجویز پرویز ادیب‌فر (پزشك هیأت اعزامی ایران) شربت سینه و قطره بینی برای رفع برنشیت استعمال كرده بود و چون این داروها حاوی افدرین می‌باشد،  آزمایش دوپینگ وی مثبت اعلام شد و فدراسیون بین‌المللی وزنه‌برداری نیز ناصحی را تا پایان مسابقات جهانی كوبا و بازی‌های آسیایی محروم نمود. اما پس از اعتراض رئیس فدراسیونه وزنه‌برداری ایران (سرلشكر مهدی رحیمی) ـ كه عضو هیأت رئیسه فدراسیون بین‌المللی وزنه‌برداری نیز بود ـ فدراسیون بین‌المللی از فدراسیون ایران خواست كه كمیته‌ای را مأمور تحقیق این قضیه نماید. كمیته متشكل از جعفر سلماسی،  اسماعیل كدخدازاده،  زهتاب،  نبی‌زاده،  سرلشگر قادری،  ‌امیر مسعود برومند و دكتر محسن صادقی (رئیس كمیته پزشكی فدراسیون) ناصحی را بی‌گناه تشخیص داد. گزارش تنظیم شده توسط كدخدازاده در هیأت رئیسه فدراسیون بین‌المللی مطرح گردید و پس از شور محرومیت ناصحی تقلیل داده شد و اجازه حضور در مسابقات جهانی و آسیایی به وی داده شد تا اولین دوپینگ پایانی خوش داشته باشد!

بعدها در بازی‌های آسیایی سئول (1986) با 6 طلا،  6 نقره و 10 برنز برای ورزشكاران كشورمان به پایان رسید. متأسفانه بعدها مشخص شد كه دو وزنه‌بردار (داراب ریاحی و مهدی روانی) كه برنز گرفته بودند و دو كشتی‌گیر آزادكار و فرنگی (الله‌مراد زرینی و كاكاحاجی) ـ كه نقره گرفته بودند ـ دوپینگ كرده‌اند! به این ترتیب 4 مدال ایران به باد رفت. اما کمتر کسی به این مساله توجه کرد. این مساله در سالهای اخیر نیز معضلی دامنه دار در ورزش ایران بوده است؛ همچون سایر نقاط جهان.

عباس جدیدی در کشتی، نعیم سعداوی، فرشاد فلاحت زاده، حامد کاویانپور، شهاب زاهدی و...در فوتبال، حمیدرضا قلی‌پور،‌ معین تقوی و مریم هاشمی در ووشو تنها بخش اندکی از این نفرات را تشکیل می دهند. اما وزنه برداری در این میان بدون شک رشته ای بی رقیب است. حتی یک بار در میانه دهه 80 کلیه نفرات تیم ملی ایران به دلیل دوپینگ با محرومیت مواجه شدند و تنها کسی که دوپینگی اعلام نشد، ورزشکاری بود که با کمک فدراسیون توانست نمونه ادرار خود را با یک نمونه سالم تعویض نماید!

آمار کنونی دوپینگ در ورزش ایران هولناک است به طوری که در سال 2019 آمار رسمی به 57 مورد محرومیت در یک سال رسید و از این آمار، سه نفر زیر سن قانونی بودند و با این حال برای رسیدن به استانداردهای مورد نظر خود، از مواد غیرمجاز استفاده کردند.

این داستان مطمئنا ادامه خواهد یافت...